زردشت

[ویکی فقه] زردشت نام پیامبر ایران باستان می باشد. به نظر برخی وی از پیامبران الهی بوده است. وی مدعی بود آیین خود را از آهورمزدا دریافت کرده تا جهان را از تیرگی ها پاک کند و آن را به سوی نیکی و روشنایی رهنمون شود.
هنگامی که چند قرن بر ورود آریاییان به ایران گذشت این قوم اندک اندک به شهر نشینی روی آوردند. در آن روزگار انسان اصلاح گری برخاست و آریاییان را که خواستار ترک خرافات قدیم بودند، به آیین تازه ای دعوت کرد. این پیامبر مصلح که خود را فرستاده خدای خوبی و روشنایی معرفی می کرد، زردشت نام داشت. وی مدعی بود آیین خود را از آهورمزدا دریافت کرده تا جهان را از تیرگی ها پاک کند و آن را به سوی نیکی و روشنایی رهنمون شود.زردشتیان به نام هایی چون گبر و مجوسی و پارسی خوانده می شوند. آیین زردشت حدود یک قرن قبل از میلاد مسیح تحول یافت و آن صورت تحول یافته را آیین مزدیسنی می نامند. مزدیسنا در لغت به معنای ستایش مزداست.
سرگذشت زردشت
دانشمندان در مورد وجود تاریخی پیامبر ایران باستان شک دارند، اما بیشتر آنان وجود وی را نفی نمی کنند. زردشت، از واژه «زرثوشتر» (Zarathushtra) می آید که طبق نظریه صحیح تر معادل زرداشتر یعنی دارنده شتر زرد است.نام پدرش پوروشسب یعنی دارنده اسب پیر، نام مادرش دغدو یعنی دوشنده گاو ماده و نام خاندان وی سپیتمه یعنی سپیدنژاد بود. محل برانگیختگی او کوهی نزدیک دریاچه ارومیه بود. بر اساس نظریه مشهور، وی در سال ۶۶۰ قبل از میلاد به دنیا آمد و در ۶۳۰ قبل از میلاد به پیامبری مبعوث شد. وی در سال ۵۸۳ ق. م. در آتشکده ای در بلخ (افغانستان) توسط لشکر قومی مهاجم به شهادت رسید.
تعالیم زردشت
در آیین زردشت سه اصل عملی گفتار نیک، پندار نیک، کردار نیک وجود دارد که مانند آن را در ادیان مختلف می یابیم. احترام به آتش به عنوان یکی از مظاهر خدای روشنایی و افروخته نگه داشتن آن و انجام مراسمی خاص در اطراف آن در معابدی به نام آتشکده مشخص ترین ویژگی این آیین است. همچنین آبادانی، کشاورزی، دامداری و شهرنشینی مورد ستایش قرار گرفته است. احترام به حیوانات، هم چنین خوش رفتاری با مردم نیز جای گاهی ویژه دارد. برخی از آداب و رسوم سرزمین ما از قبیل مراسم چهارشنبه سوری و سوگند خوردن به روشنایی چراغ و چیزهای دیگر با تعالیم زردشتی ارتباط دارد.
کتاب اوستا
...

زردُشت
زردُشت
(یا: زرتشت؛ به اوستایی، زَرَثوشْتْرََه) بنیانگذار دین زردشتی. به نظر متقدّمان به معنای «دارندۀ شتر زرد» یا «دارندۀ شتر پیر» و به نظر محققّان متأخرتر به معنای «شتر زرد» یا «شتر پیر». به زندگی او از دو زوایه می توان نگریست: تاریخی و اسطوره ای.الف. زردشت تاریخی: در مورد زمان او دو نوع دیدگاه وجود دارد؛ دیدگاه سنتی که براساس متون یونانی، پهلوی و عربی است و بر این اساس بین سال های ۶۱۸ یا ۶۲۸ یا ۶۳۰پ م متولد شده و در سال های ۵۴۱ یا ۵۵۱ یا ۵۵۳پ م درگذشته است. دیدگاه دوم، دیدگاه زبان شناختی است که تاریخ زندگی زردشت را بین ۱۴۰۰ تا ۱۰۰۰پ م می داند. در مورد زادگاه زردشت نیز روایات بسیار است و به طور سنتی اهل آذربایجان دانسته می شود؛ اما بررسی های زبان شناختی و متنی نشان می دهد که او باید از اهالی شرق ایران باشد. از این رو، گروهی خوارزم باستانی و گروهی سیستان را موطن زردشت می دانند. آخرین نظریه، او را ساکن درّۀ رودخانۀ کشف رود می داند؛ جایی که امروز به مَزدَوران شهرت دارد و بر سر راه مشهد به سرخس قرار گرفته است. زردشت از خاندان سپیتمان است؛ نام پدرش پوروشسب و نام مادرش دوغدو است. او به تحصیل علوم دینی مشغول گشت و روحانی شد. سه بار ازدواج کرد که تنها نام همسر سوم او «هووی» را می دانیم؛ صاحب سه پسر و سه دختر شد. در۴۰ سالگی به پیامبری رسید، اما چون در موطن خودش پیروان کمی یافت به سرزمین همسایه رفت و دینش را بر گشتاسپ شاه عرضه داشت و او و همسرش دین عرضه شده را پذیرفتند. زردشت در ۷۷سالگی به دست یک تورانی به قتل رسید.
ب. زردشت اسطوره ای: بر این مبنا، اهورامزدا او را به همراه سایر آفریده های مینوی در جهان برین خلق کرد؛ سپس در زمان موعود به شیوه هایی خاص او را در رحم مادر قرار داد. زردشت هنگامی که در شکم مادر بود می درخشید و خانه از روشنی اش نور می گرفت. او پس از تولد به جای گریستن خندید؛ به همین دلیل، دینمردان آن روزگار او را غیر طبیعی دانستند و کوشیدند تا نوزاد را بکشند. آن ها زردشت را در آتش نهادند، اما او نسوخت؛ آن گاه یک بار او را بر سر راه گلۀ گاوها و بار دیگر بر سر راه گلۀ اسب ها نهادند تا لگدمال شود؛ اما حیوانات او را لگد نکردند. آن گاه او را در لانۀ مادّه گرگی فرزند کشته نهادند، اما گرگ صدمه ای به او نرساند. زردشت از سنّ ۳۰سالگی تا ۴۰سالگی هفت بار به هم سخنی امشاسپندان نزد اهورامزدا رفت و دین بهی را از او آموخت و برای جهانیان آورد. او را سه بار آزمودند تا راستگویی اش محقق شود. یک بار مجبور شد از آتش رد شود؛ بار دوم رویِ گداخته بر سینه اش ریختند و بار سوم شکمش را دریدند، اما صدمه ای به او نرسید. نخستین کسی که به او گروید پسرعمویش مدیوماه بود. زردشت به واسطۀ آزار بسیار و یافتن پیروانی اندک شمار، به سرزمین همسایه نزد گشتاسپ رفت. از سقف کاخ او وارد شد، در حالی که در یک دست آتش و در دست دیگر شاخۀ درخت سروی داشت. آتش را در دست های گشتاسپ، جاماسپ و اسفندیار نهاد، اما آن ها را نسوزاند؛ و شاخه را در زمین کاشت که فوراً رویید و سبز شد. گشتاسپ و خاندانش به او ایمان آوردند و بزرگ ترین حامی زردشت شدند. زردشت در حملۀ تورانیان به دست یک تورانی کشته شد.