زبان جاوه ای ( به جاوه ای: basa Jawa ) ( اندونزیایی: bahasa Jawa ) یکی از زبان های رایج در بخش های مرکزی و شرقی جزیرهٔ جاوه در اندونزی است. علاوه بر این مناطق، بسیاری از گویشوران این زبان در سواحل شمالی جاوهٔ غربی ساکن هستند. زبان جاوه ای زبان مادری بیش از ۷۵٬۵۰۰٬۰۰۰ نفر در جهان است. [ ۳]
جاوه ای یکی از زبان های آسترونزیایی است ولی به هیچ یک از این زبان ها نزدیک نیست و به همین دلیل دسته بندی آن سخت است. نزدیک ترین زبان ها بدان زبان های همسایه یعنی سوندایی، مادورایی و بالیایی هستند. بیشتر سخنوران جاوه ای برای ارتباط با اندونزیایی های غیرجاوه ای زبان و اهداف رسمی و تجاری به اندونزیایی ( گونهٔ معیار مالایی رایج در اندونزی ) نیز سخن می گویند.
گویشوران جاوه ای در مالزی ( ساحل غربی ایالات سلانگور و جوهور ) و سنگاپور نیز یافت می شوند. جاوه ای همچنان در میان جوامع مهاجر جاوه ای تبار در سورینام، سری لانکا و کالدونیای جدید نیز تکلم می شود. [ ۴]
تاریخ زبان جاوه ای را می توان به دو دوره مجزا تقسیم کرد: جاوه ای باستان و جاوه ای نوین.
نخستین اثر مکتوب به جاوه ای باستان مربوط به کتیبه سوکابومی مربوط به سال ۸۰۴ پس از میلاد می شود. این زبان بین قرن ۹ تا ۱۵ در جاوه رایج بود و گاه بدان کاوی ( Kawi ) نیز گفته می شود که به معنای «شعری» و «ادبی» است؛ زیرا این زبان بیشتر به صورت شعر نوشته می شد.
سامانه نوشتاری این زبان مشتق از الفبای پالاوای هند بود. نزدیک به نیمی از واژگان یافت شده در ادبیات جاوه ای باستان دارای ریشه سانسکریت هستند و همچنین این زبان دارای حجم زیادی از وام واژگان زبان های همسایه در ناحیه دریایی جنوب شرق آسیا است.
گاه به نوشته های جاوه ای باستان از قرن ۱۴ به بعد در بالی «جاوه ای میانه» گفته می شود. هر دو گونه جاوه ای باستان و میانه از اوایل قرن شانزدهم دیگر به طور گسترده در جاوه استفاده نمی شوند. با این حال، آثار قدیمی جاوه و سنت شعری همچنان در بالی حفظ می شود، و از این گونه برای اهداف مذهبی نیز استفاده می شود.
جاوه ای نوین در قرن شانزدهم همزمان با گسترش اسلام در جاوه پدید آمد. در ابتدا، گونهٔ ادبی جاوه ای نوین بر پایه گویش ساحل شمالی ( نخستین جایی که اسلام رایج شده بود ) پدیدار و از الفبای عربی نیز برای نوشتن جاوه ای استفاده شد.
با ظهور سلطان نشین مارتارام در قرن هفدهم، گویش سرزمینی جاوه ای به صورت گونهٔ ادبی درآمد. گونه های رایج در سوراکارتا و یوگیاکارتا پایه این گویش را تشکیل دادند و این گویش بعدها نیز پایهٔ جاوه ای نوین معیار را تشکیل داد. ویژگی دیگری که در دوران مارتارام پدید آمد ظهور سطح های زبانی نگوکو و کراما بود که در جاوه ای باستان ناشناخته بودند.
این نوشته برگرفته از سایت ویکی پدیا می باشد، اگر نادرست یا توهین آمیز است، لطفا گزارش دهید: گزارش تخلفجاوه ای یکی از زبان های آسترونزیایی است ولی به هیچ یک از این زبان ها نزدیک نیست و به همین دلیل دسته بندی آن سخت است. نزدیک ترین زبان ها بدان زبان های همسایه یعنی سوندایی، مادورایی و بالیایی هستند. بیشتر سخنوران جاوه ای برای ارتباط با اندونزیایی های غیرجاوه ای زبان و اهداف رسمی و تجاری به اندونزیایی ( گونهٔ معیار مالایی رایج در اندونزی ) نیز سخن می گویند.
گویشوران جاوه ای در مالزی ( ساحل غربی ایالات سلانگور و جوهور ) و سنگاپور نیز یافت می شوند. جاوه ای همچنان در میان جوامع مهاجر جاوه ای تبار در سورینام، سری لانکا و کالدونیای جدید نیز تکلم می شود. [ ۴]
تاریخ زبان جاوه ای را می توان به دو دوره مجزا تقسیم کرد: جاوه ای باستان و جاوه ای نوین.
نخستین اثر مکتوب به جاوه ای باستان مربوط به کتیبه سوکابومی مربوط به سال ۸۰۴ پس از میلاد می شود. این زبان بین قرن ۹ تا ۱۵ در جاوه رایج بود و گاه بدان کاوی ( Kawi ) نیز گفته می شود که به معنای «شعری» و «ادبی» است؛ زیرا این زبان بیشتر به صورت شعر نوشته می شد.
سامانه نوشتاری این زبان مشتق از الفبای پالاوای هند بود. نزدیک به نیمی از واژگان یافت شده در ادبیات جاوه ای باستان دارای ریشه سانسکریت هستند و همچنین این زبان دارای حجم زیادی از وام واژگان زبان های همسایه در ناحیه دریایی جنوب شرق آسیا است.
گاه به نوشته های جاوه ای باستان از قرن ۱۴ به بعد در بالی «جاوه ای میانه» گفته می شود. هر دو گونه جاوه ای باستان و میانه از اوایل قرن شانزدهم دیگر به طور گسترده در جاوه استفاده نمی شوند. با این حال، آثار قدیمی جاوه و سنت شعری همچنان در بالی حفظ می شود، و از این گونه برای اهداف مذهبی نیز استفاده می شود.
جاوه ای نوین در قرن شانزدهم همزمان با گسترش اسلام در جاوه پدید آمد. در ابتدا، گونهٔ ادبی جاوه ای نوین بر پایه گویش ساحل شمالی ( نخستین جایی که اسلام رایج شده بود ) پدیدار و از الفبای عربی نیز برای نوشتن جاوه ای استفاده شد.
با ظهور سلطان نشین مارتارام در قرن هفدهم، گویش سرزمینی جاوه ای به صورت گونهٔ ادبی درآمد. گونه های رایج در سوراکارتا و یوگیاکارتا پایه این گویش را تشکیل دادند و این گویش بعدها نیز پایهٔ جاوه ای نوین معیار را تشکیل داد. ویژگی دیگری که در دوران مارتارام پدید آمد ظهور سطح های زبانی نگوکو و کراما بود که در جاوه ای باستان ناشناخته بودند.
wiki: زبان جاوه ای