زبان ایسلندی ( به ایسلندی: íslenska ) یک زبان هندواروپایی از شاخه گروه زبان های اسکاندیناویایی خانواده زبان های ژرمنی ( زبان های ژرمنی شمالی ) است. ایسلندی زبان رسمی کشور ایسلند است. این زبان خویشاوندی نزدیکی با زبان فاروئی و برخی گویش های زبان نروژی دارد.
در میان زبان های اسکاندیناویایی، ایسلندی بیش از همه ویژگی های کهن خود را حفظ کرده و تداعی گر زبان نروژی کهن است. این زبان برخلاف شمار کم گویشوران آن، از لحاظ فرهنگی و ادبی از اهمیت زیادی برخوردار است. انزوای جغرافیایی جامعه ایسلند، تأثیر زیادی در علاقه مندی مردم جزیره نسبت به ادبیات و یکدست ماندن زبان داشته است. [ ۱]
در حدود ۳۲۰٬۰۰۰ نفر به زبان ایسلندی سخن می گویند که بیشترین آنها در ایسلند زندگی می کنند. حدود ۸٬۱۶۵ نفر از گویشوران در کشور دانمارک به سر می برند[ ۲] که حدود ۳۰۰۰ نفر از آنان دانشجو هستند. [ ۳] همچنین تعدادی از آنان در کشورهای نروژ، آمریکا و کانادا زندگی می کنند.
کهن ترین متن به جا مانده از زبان ایسلندی در حدود ۱۱۰۰ میلادی نوشته شده است. بیشتر متن های کهن ایسلندی بر پایه سروده ها و قوانینی هستند که شفاهاً نگهداری شده اند. معروف ترین متن های آن دوره که از سده دوازدهم به این سو به زبان ایسلندی نوشته شده، مجموعه متون تاریخی ایسلندی هستند که به سرگذشت نامه های ایسلندی ( ساگاهای ایسلندی ) معروفند. این مجموعه شامل آثار تاریخی و اِدای شاعرانه می شود.
زبانی که این رزمنامه ها به آن نوشته شده زبان ایسلندی کهن است که یکی از گویش های غربی نروژی باستان به شمار می آید. چیرگی دانمارکی ها بر جزیره ایسلند که از سال ۱۳۸۹ تا ۱۹۱۸ به درازا کشید تأثیر کمی بر تکامل زبان ایسلندی داشت زیرا ایسلندی هم چنان زبان کوچه و بازار مردم این جزیره باقی ماند البته در دوره ای میان سال های ۱۷۰۰ و ۱۹۰۰ کاربرد زبان دانمارکی هم در میان عموم مردم ایسلند محبوبیت یافته بود.
با وجود این که ایسلندی بیش از دیگر زبان های ژرمنی شکل کهن این شاخه از زبان ها را حفظ کرده است اما با این حال زبان ایسلندی نیز از سده ۱۲ تا ۱۶ دستخوش تحول آوایی به ویژه در تلفظ صداهای á، æ ، au و y/ý شده است.
الفبای امروزی ایسلندی از یک استاندارد که در سده نوزدهم توسط یک زبان شناس دانمارکی به نام راسموس راسک ترتیب داده شد سرچشمه گرفته است. این استاندارد، خود به میزان زیادی متأثر از یک متن معماآمیز است که در سده دوازدهم توسط فردی ناشناس نوشته شده و «نخستین نوشتار دستوری» نام دارد. راسموس راسک در استاندارد خود آیین نگارش این متن قدیمی را بازنویسی کرد تا با شیوه های جدیدتر رسم الخط دیگر زبان های ژرمنی نیز سازگار شود و برای نمونه حرف c را از این الفبا کنار گذاشت و به جای آن تنها از k استفاده کرد.
این نوشته برگرفته از سایت ویکی پدیا می باشد، اگر نادرست یا توهین آمیز است، لطفا گزارش دهید: گزارش تخلفدر میان زبان های اسکاندیناویایی، ایسلندی بیش از همه ویژگی های کهن خود را حفظ کرده و تداعی گر زبان نروژی کهن است. این زبان برخلاف شمار کم گویشوران آن، از لحاظ فرهنگی و ادبی از اهمیت زیادی برخوردار است. انزوای جغرافیایی جامعه ایسلند، تأثیر زیادی در علاقه مندی مردم جزیره نسبت به ادبیات و یکدست ماندن زبان داشته است. [ ۱]
در حدود ۳۲۰٬۰۰۰ نفر به زبان ایسلندی سخن می گویند که بیشترین آنها در ایسلند زندگی می کنند. حدود ۸٬۱۶۵ نفر از گویشوران در کشور دانمارک به سر می برند[ ۲] که حدود ۳۰۰۰ نفر از آنان دانشجو هستند. [ ۳] همچنین تعدادی از آنان در کشورهای نروژ، آمریکا و کانادا زندگی می کنند.
کهن ترین متن به جا مانده از زبان ایسلندی در حدود ۱۱۰۰ میلادی نوشته شده است. بیشتر متن های کهن ایسلندی بر پایه سروده ها و قوانینی هستند که شفاهاً نگهداری شده اند. معروف ترین متن های آن دوره که از سده دوازدهم به این سو به زبان ایسلندی نوشته شده، مجموعه متون تاریخی ایسلندی هستند که به سرگذشت نامه های ایسلندی ( ساگاهای ایسلندی ) معروفند. این مجموعه شامل آثار تاریخی و اِدای شاعرانه می شود.
زبانی که این رزمنامه ها به آن نوشته شده زبان ایسلندی کهن است که یکی از گویش های غربی نروژی باستان به شمار می آید. چیرگی دانمارکی ها بر جزیره ایسلند که از سال ۱۳۸۹ تا ۱۹۱۸ به درازا کشید تأثیر کمی بر تکامل زبان ایسلندی داشت زیرا ایسلندی هم چنان زبان کوچه و بازار مردم این جزیره باقی ماند البته در دوره ای میان سال های ۱۷۰۰ و ۱۹۰۰ کاربرد زبان دانمارکی هم در میان عموم مردم ایسلند محبوبیت یافته بود.
با وجود این که ایسلندی بیش از دیگر زبان های ژرمنی شکل کهن این شاخه از زبان ها را حفظ کرده است اما با این حال زبان ایسلندی نیز از سده ۱۲ تا ۱۶ دستخوش تحول آوایی به ویژه در تلفظ صداهای á، æ ، au و y/ý شده است.
الفبای امروزی ایسلندی از یک استاندارد که در سده نوزدهم توسط یک زبان شناس دانمارکی به نام راسموس راسک ترتیب داده شد سرچشمه گرفته است. این استاندارد، خود به میزان زیادی متأثر از یک متن معماآمیز است که در سده دوازدهم توسط فردی ناشناس نوشته شده و «نخستین نوشتار دستوری» نام دارد. راسموس راسک در استاندارد خود آیین نگارش این متن قدیمی را بازنویسی کرد تا با شیوه های جدیدتر رسم الخط دیگر زبان های ژرمنی نیز سازگار شود و برای نمونه حرف c را از این الفبا کنار گذاشت و به جای آن تنها از k استفاده کرد.
wiki: زبان ایسلندی