ریشَک بال یا تریپس ( نام علمی: Haplothrips tritici ) ، که «بال ریشک دار گندم» نیز خوانده می شود، یکی از آفات مهم مکنده گندم است. حشره کامل این آفت از سایر ریشک بالان بزرگ تر و طول آن حدود ۲ میلی متر است.
رنگ عمومی بدن آن قهوه ای تیره یا سیاه یکنواخت، ساق و پنجه پاها و بند میانی شاخک ها به رنگ قهوه ای روشن است. پوره ها زرد متمایل به قرمز و فقط سر، پاها و حلقه آخر شکم سیاه است. تخم ها لوبیایی شکل، سفید و به قطر ۴/۰ میلی متر است. این حشره تابستان را به صورت پوره سن ۲ در عمق ۵ سانتیمتری و زمستان را در عمق ۲۰ سانتیمتری خاک اطراف ریشه و طوقه گندم های سال قبل سپری می کند. در اواخر زمستان و اوایل بهار لاروهای زمستان گذرانی به سطح خاک آمده و پس از مدتی حضور در کاه و کلش موجود در سطح مزرعه، روی علف های هرز دوره زندگی خود را کامل می کنند.
ریشک بال را بیشتر در لابه لای غلاف برگ، محل اتصال برگ به ساقه یا لابه لای خوشه ها می توان مشاهده کرد. ریشک بال علاوه بر گندم به جو، چاودار، یولاف و برخی علف های هرز گیاهان نیز حمله می کند. با تشکیل خوشه های گندم جمعیت ریشک بال در روی آنها نیز افزایش یافته و با تغذیه از دانه های نرم موجب چروکیدگی و توقف رشد آنها می شود. علایم خسارت روی برگ به صورت پیچیدگی و ایجاد لکه های نقره ای ظاهر می شود. شخم عمیق تا ۹۰ درصد ریشک بال ها را که در داخل خاک مزرعه زمستان گذرانی می کنند، ازبین می برد. از آنجایی که ظهور حشرات کامل و سپس لاروها هم زمان با برنامه مبارزه با سن گندم است، سمپاشی کشتزارها علیه سن گندم روی ریشک بال نیز مؤثر خواهد بود. در مناطقی که علیه سن گندم سمپاشی نمی شود، خسارت ریشک بال چشمگیر است.
در ایران از سمنان، اصفهان، کرمان، یزد، اهواز گزارش شده است و احتمالاً در تمام نقاط ایران انتشار دارد.
این نوشته برگرفته از سایت ویکی پدیا می باشد، اگر نادرست یا توهین آمیز است، لطفا گزارش دهید: گزارش تخلفرنگ عمومی بدن آن قهوه ای تیره یا سیاه یکنواخت، ساق و پنجه پاها و بند میانی شاخک ها به رنگ قهوه ای روشن است. پوره ها زرد متمایل به قرمز و فقط سر، پاها و حلقه آخر شکم سیاه است. تخم ها لوبیایی شکل، سفید و به قطر ۴/۰ میلی متر است. این حشره تابستان را به صورت پوره سن ۲ در عمق ۵ سانتیمتری و زمستان را در عمق ۲۰ سانتیمتری خاک اطراف ریشه و طوقه گندم های سال قبل سپری می کند. در اواخر زمستان و اوایل بهار لاروهای زمستان گذرانی به سطح خاک آمده و پس از مدتی حضور در کاه و کلش موجود در سطح مزرعه، روی علف های هرز دوره زندگی خود را کامل می کنند.
ریشک بال را بیشتر در لابه لای غلاف برگ، محل اتصال برگ به ساقه یا لابه لای خوشه ها می توان مشاهده کرد. ریشک بال علاوه بر گندم به جو، چاودار، یولاف و برخی علف های هرز گیاهان نیز حمله می کند. با تشکیل خوشه های گندم جمعیت ریشک بال در روی آنها نیز افزایش یافته و با تغذیه از دانه های نرم موجب چروکیدگی و توقف رشد آنها می شود. علایم خسارت روی برگ به صورت پیچیدگی و ایجاد لکه های نقره ای ظاهر می شود. شخم عمیق تا ۹۰ درصد ریشک بال ها را که در داخل خاک مزرعه زمستان گذرانی می کنند، ازبین می برد. از آنجایی که ظهور حشرات کامل و سپس لاروها هم زمان با برنامه مبارزه با سن گندم است، سمپاشی کشتزارها علیه سن گندم روی ریشک بال نیز مؤثر خواهد بود. در مناطقی که علیه سن گندم سمپاشی نمی شود، خسارت ریشک بال چشمگیر است.
در ایران از سمنان، اصفهان، کرمان، یزد، اهواز گزارش شده است و احتمالاً در تمام نقاط ایران انتشار دارد.
wiki: ریشک بال