ریشه کلمات قران

[ویکی فقه] ریشه کلمات قرآن. حروف اصلی کلمات مشتق قرآن را ریشه کلمات قرآن گویند.
ریشه یا ماده یک کلمه عبارت است از حروف اصلی درکلمات مشتق.
اصول تدوین معجم ها
دانستن ریشه کلمات قرآن برای استفاده از معجم های قرآنی نقش کلیدی دارد؛ زیرا به طور کلی اصول تدوین معجم ها - و از جمله آن ها معجم های قرآنی - در زبان عربی بر ماده و ریشه کلمه استوار است؛ لذا بر جوینده ای که بخواهد از این گونه معاجم استفاده کند، لازم است اولا ریشه کلمه مورد نظر را بداند تا بتواند براساس آن مشتقات ماده را پیدا کند؛ ثانیا به نظام تبویب و ترتیب کلمه در معاجم عربی آشنا باشد؛ مثلا اگر بخواهد کلمه «الاحصاء» را در چنین معجم هایی بیابد، باید بداند این کلمه از ماده «ح-ص-ی» گرفته شده است و به این ماده باید رجوع کند، و نیز باید آگاه باشد این ماده در بعضی کتاب ها مثل لسان العرب ، تاج العروس ، صحاح اللغة و القاموس المحیط که حرف آخر ماده را اساس تبویب قرار داده اند در «باب الیاء»، در کتاب هایی مثل اقرب الموارد ، منتهی الارب ، المعجم الوسیط و المنجد که تبویب آن ها بر حرف اول ماده استوار است، در «باب الحاء»، و در کتاب العین و تهذیب اللغة که تبویب آن بر اساس مخارج حروف و روش تقلیب صورت گرفته، پس از «باب العین» در «کتاب الحاء» و در دیگر معجم ها احیانا با روش های دیگر ضبط شده است.
اتفاق نظر فرهنگ نویسان
فرهنگ نویسان درباره ریشه بعضی از کلمات اتفاق نظر ندارند؛ مثل: کلمه «اقتت» (ا. ق. ت یا و. ق. ت) و «التراقی» (ر. ق. ی یا ر. ق و یا ت. ر. ق). درباره لغات غیرعربی ( بیگانه ) در قرآن مشکل دیگر این است که پاره ای از دانشمندان، این نوع کلمات را غیرعربی دانسته و عین کلمه را آورده اند و دسته ای دیگر، آن ها را بر حسب ریشه ضبط کرده اند.