ریزهمگرایی گرانشی

ریزهمگرایی گرانشی ( به انگلیسی: Gravitational microlensing ) پدیده ای نجومی بر اساس همگرایی گرانشی است که با آن می توان اجرام نجومی را، مستقل از نوری که از آن ها تابیده می شود، شناسایی کرد. با روش های رصدی عادی تنها می توان اجرام بسیار پرنور مانند ستاره ها را آشکار کرد، ولی با ریزهمگرایی گرانشی می توان اجرام کم نور یا حتی تاریک را هم رصد کرد. ریزهمگرایی گرانشی یکی از پیش بینی های نظریهٔ نسبیت عام است.
این پدیده هنگامی رخ می دهد که نور یک جسمِ درخشانِ دوردست، در مسیرش تا رصدگر، از نزدیکی جسم پرجرم دیگری بگذرد و به خاطر اثر گرانشی آن جرم خمیده شود. بر اثر این پدیده، دو یا چند تصویر از جسم دوردست ساخته شده و در نتیجه درخشندگی ظاهری آن بیشتر می شود. با سنجش افزایش درخشندگی در طول زمان می توان دربارهٔ جسم پرجرم میانی ( عدسی گرانشی ) اطلاعاتی به دست آورد.
ریزهمگرایی گرانشی توسط یک جسم تنها، نخستین بار در سال ۱۹۹۳ دیده شد. از آن زمان این پدیده به ابزار سودمندی در مطالعهٔ ماده تاریک و سیاره های فراخورشیدی تبدیل شده است.