[ویکی فقه] مولف:آیت الله سید علی طباطبایی
این اثر کم نظیر و بسیار مهم شرح «مختصر النافع» محقق اول است. نوشتن آن در نیمه شب جمعه، بیست و هفتم ماه صفر سال ۱۱۹۲ هـ . ق. به اتمام رسیده است. ریاض المسائل یک دوره کامل فقه استدلالی از باب طهارت تا باب دیات در دو مجلد می باشد، که حاوی نظرات بزرگان فقه مثل شیخ طوسی، شیخ صدوق، علامه حلی، شهید اول، شهید ثانی، قاضی سعید الدین، کلینی، محمد باقر سبزواری، طبرسی، راوندی، فاضل مقداد، فخر المحققین، مقدس اردبیلی و دیگر بزرگان است. شیوه ورود و خروج صاحب ریاض (ره) در مسائل فقهی در این کتاب بدین صورت است که ابتدا، با طرح مسئله فقهی و تبیین مفهوم موضوع آن، به ذکر نظرات مختلف و ادله آنان می پردازد و با بیانی شیوا و در عین حال، مستدل و متقن به نقد آنان می پردازد و سپس برای اثبات فتوای خود، به ادله شرعی استناد می کند. ترتیب منطقی نظرات و ادله و نقد آنها طوری است که خواننده در مطالعه آن احساس خستگی نمی کند. به همین جهت، این کتاب طی سال ها یکی از کتب درسی حوزه های علمیه بوده و هم اکنون نیز یکی از کتاب های مرجع و مورد تحقیق فضلا و فقها است. این کتاب در واقع موسوعه ای فقهی با شیوه استدلالی شامل همه ابواب فقه است. و به صورت شرح مزجی کتاب مختصر النافع محقق حلی نوشته شده و بین علماء مشهور و متداول بوده و در زیبایی و سبک بی نظیر می باشد به گونه ای که کتابی بر آن سبقت نگرفته است. جمیع اقوال و ادله در این کتاب جمع شده است. و در حقیقت تلخیص کتابهای المهذب البارع، شرح لمعه، مختصر النافع، کشف اللثام و شرح مفاتیح الشرایع، محسوب می شود. در سخن بزرگان ← میرزا محمد علی مدرس «این کتاب ریاض المسائل در غایت جودت و متانت و به طور اختصار، حاوی اکثر اقوال و ادله فقهیه با عبارات فصیحه و مسجعه بوده و مراجع استفاده اکابر و فحول و این کتاب، شرح مختصر نافع محقق اول است و بارها در ایران چاپ شده و معروف به شرح کبیر است.» ← صاحب مرآت الاحوال نویسنده مرآت الاحوال جهان نما این کتاب را دلیل بر فضل و علوّ مرتبت سید علی طباطبایی (ره) می داند و می گوید: «شرح کبیر و صغیرش بر مختصر نافع و رسایل بسیار بر مراتب تسلطش در فقه و اصول گواه اند. شاگردش، محقق ← کاظمی دزفولی کاظمی دزفولی در مقدمه مقابس الانوار می گوید: برای سید علی طباطبایی (ره) دو شرح معروف بر مختصر نافع است. یکی، شرح کبیر که به ریاض المسائل نام گذاری شده است و دیگری، شرح صغیر است که هر دو در اصول مسائل فقهی و از بهترین کتابهای موجود می باشند.» ← محقق کنتوری ریاض المسائل کتابی است دقیق و متین، که از آن کمال و توانایی فراوان مصنفش شناخته می شود. در این کتاب بر تمام ابواب فقه، از طهارت تا دیات استدلال شده است. ← صاحب منتهی المقال «ریاض المسائل کتابی است در نهایت نیکویی، که مثل آن سابقه نداشته است. هر آنچه از ادله و نظرات به ایشان رسیده در آن کتاب ذکر کرده است، به طوری که انجام آن بر غیر ایشان، مشکل؛ بلکه محال می باشد.» وضعیت نشر چاپ جدید این کتاب در یازده جلد به زبان عربی از طرف انتشارات جامعه مدرسین حوزه علمیه قم در سال ۱۴۱۲ ه.ق، به چاپ رسیده است.
این اثر کم نظیر و بسیار مهم شرح «مختصر النافع» محقق اول است. نوشتن آن در نیمه شب جمعه، بیست و هفتم ماه صفر سال ۱۱۹۲ هـ . ق. به اتمام رسیده است. ریاض المسائل یک دوره کامل فقه استدلالی از باب طهارت تا باب دیات در دو مجلد می باشد، که حاوی نظرات بزرگان فقه مثل شیخ طوسی، شیخ صدوق، علامه حلی، شهید اول، شهید ثانی، قاضی سعید الدین، کلینی، محمد باقر سبزواری، طبرسی، راوندی، فاضل مقداد، فخر المحققین، مقدس اردبیلی و دیگر بزرگان است. شیوه ورود و خروج صاحب ریاض (ره) در مسائل فقهی در این کتاب بدین صورت است که ابتدا، با طرح مسئله فقهی و تبیین مفهوم موضوع آن، به ذکر نظرات مختلف و ادله آنان می پردازد و با بیانی شیوا و در عین حال، مستدل و متقن به نقد آنان می پردازد و سپس برای اثبات فتوای خود، به ادله شرعی استناد می کند. ترتیب منطقی نظرات و ادله و نقد آنها طوری است که خواننده در مطالعه آن احساس خستگی نمی کند. به همین جهت، این کتاب طی سال ها یکی از کتب درسی حوزه های علمیه بوده و هم اکنون نیز یکی از کتاب های مرجع و مورد تحقیق فضلا و فقها است. این کتاب در واقع موسوعه ای فقهی با شیوه استدلالی شامل همه ابواب فقه است. و به صورت شرح مزجی کتاب مختصر النافع محقق حلی نوشته شده و بین علماء مشهور و متداول بوده و در زیبایی و سبک بی نظیر می باشد به گونه ای که کتابی بر آن سبقت نگرفته است. جمیع اقوال و ادله در این کتاب جمع شده است. و در حقیقت تلخیص کتابهای المهذب البارع، شرح لمعه، مختصر النافع، کشف اللثام و شرح مفاتیح الشرایع، محسوب می شود. در سخن بزرگان ← میرزا محمد علی مدرس «این کتاب ریاض المسائل در غایت جودت و متانت و به طور اختصار، حاوی اکثر اقوال و ادله فقهیه با عبارات فصیحه و مسجعه بوده و مراجع استفاده اکابر و فحول و این کتاب، شرح مختصر نافع محقق اول است و بارها در ایران چاپ شده و معروف به شرح کبیر است.» ← صاحب مرآت الاحوال نویسنده مرآت الاحوال جهان نما این کتاب را دلیل بر فضل و علوّ مرتبت سید علی طباطبایی (ره) می داند و می گوید: «شرح کبیر و صغیرش بر مختصر نافع و رسایل بسیار بر مراتب تسلطش در فقه و اصول گواه اند. شاگردش، محقق ← کاظمی دزفولی کاظمی دزفولی در مقدمه مقابس الانوار می گوید: برای سید علی طباطبایی (ره) دو شرح معروف بر مختصر نافع است. یکی، شرح کبیر که به ریاض المسائل نام گذاری شده است و دیگری، شرح صغیر است که هر دو در اصول مسائل فقهی و از بهترین کتابهای موجود می باشند.» ← محقق کنتوری ریاض المسائل کتابی است دقیق و متین، که از آن کمال و توانایی فراوان مصنفش شناخته می شود. در این کتاب بر تمام ابواب فقه، از طهارت تا دیات استدلال شده است. ← صاحب منتهی المقال «ریاض المسائل کتابی است در نهایت نیکویی، که مثل آن سابقه نداشته است. هر آنچه از ادله و نظرات به ایشان رسیده در آن کتاب ذکر کرده است، به طوری که انجام آن بر غیر ایشان، مشکل؛ بلکه محال می باشد.» وضعیت نشر چاپ جدید این کتاب در یازده جلد به زبان عربی از طرف انتشارات جامعه مدرسین حوزه علمیه قم در سال ۱۴۱۲ ه.ق، به چاپ رسیده است.
[ویکی نور] ریاض المسائل فی بیان الاحکام بالدلائل (ط القدیمه). ریاض المسائل فی بیان الأحکام بالدلائل (ط - القدیمة) تألیف سید علی بن محمد علی بن ابی المعالی طباطبایی حائری (1231 - 1161 ق).
کتاب ریاض المسائل از شرح های معتبر کتاب «النافع فی مختصر الشرایع» معروف به «مختصر النافع» تألیف محقق حلی (م 676 ق) می باشد. کتاب «مختصر النافع» از متون فقهی معتبری است که مورد اعتماد تمام فقهای عظام از زمان نگارش آن می باشد و از آن زمان تا به حال شروح معتبر و باارزشی همچون «کشف الرموز»، «ریاض المسائل»، «غایة المرام» و نظائر آن بر آن زده شده است حتی خود محقق حلی کتاب معروف معتبر را در شرح آن نگاشته است.
کتاب «ریاض المسائل» از کتاب های درسی در حوزه های علمیه بوده است و برای همین مکررا چاپ شده و استفاده از آن در بین فضلاء متداول می باشد. این کتاب شرحی دقیق و متین و از بهترین شروح «مختصر النافع» می باشد.
مؤلف علاوه بر این شرح، که مشهور به شرح کبیر می باشد، شرح دیگری به نام «شرح صغیر» یا «حدیقة المؤمنین» نیز دارد که به صورت خلاصه تر کتاب «مختصر النافع» در آن شرح داده شده است. (الذریعة ج 11 ص 336).
اگر چه مؤلف مکررا می گفته است که «إنی ما أردت به النشر بل المشق و التمرین فرفعه اللّه ما رفع». (روضات الجنات ج 4 ص 401 و 402). و لیکن کتاب بسیار منظم و متین نگاشته شده است و از بی نظیرترین شروح مختصر النافع می باشد. شهرت این کتاب آن چنان است که مؤلف همه جا به نام صاحب الریاض مشهور شده است.
این کتاب به نام هایی مثل «ریاض المسائل و حیاض الدلائل»، «ریاض المسائل فی بیان أحکام بالدلائل»، «ریاض المسائل فی تحقیق أحکام بالدلائل»، و همین طور به صورت کلی به نام «الشرح الکبیر»، مشهور شده است. (الذریعة ج 14 ص 59، ج 11 ص 336).
کتاب ریاض المسائل از شرح های معتبر کتاب «النافع فی مختصر الشرایع» معروف به «مختصر النافع» تألیف محقق حلی (م 676 ق) می باشد. کتاب «مختصر النافع» از متون فقهی معتبری است که مورد اعتماد تمام فقهای عظام از زمان نگارش آن می باشد و از آن زمان تا به حال شروح معتبر و باارزشی همچون «کشف الرموز»، «ریاض المسائل»، «غایة المرام» و نظائر آن بر آن زده شده است حتی خود محقق حلی کتاب معروف معتبر را در شرح آن نگاشته است.
کتاب «ریاض المسائل» از کتاب های درسی در حوزه های علمیه بوده است و برای همین مکررا چاپ شده و استفاده از آن در بین فضلاء متداول می باشد. این کتاب شرحی دقیق و متین و از بهترین شروح «مختصر النافع» می باشد.
مؤلف علاوه بر این شرح، که مشهور به شرح کبیر می باشد، شرح دیگری به نام «شرح صغیر» یا «حدیقة المؤمنین» نیز دارد که به صورت خلاصه تر کتاب «مختصر النافع» در آن شرح داده شده است. (الذریعة ج 11 ص 336).
اگر چه مؤلف مکررا می گفته است که «إنی ما أردت به النشر بل المشق و التمرین فرفعه اللّه ما رفع». (روضات الجنات ج 4 ص 401 و 402). و لیکن کتاب بسیار منظم و متین نگاشته شده است و از بی نظیرترین شروح مختصر النافع می باشد. شهرت این کتاب آن چنان است که مؤلف همه جا به نام صاحب الریاض مشهور شده است.
این کتاب به نام هایی مثل «ریاض المسائل و حیاض الدلائل»، «ریاض المسائل فی بیان أحکام بالدلائل»، «ریاض المسائل فی تحقیق أحکام بالدلائل»، و همین طور به صورت کلی به نام «الشرح الکبیر»، مشهور شده است. (الذریعة ج 14 ص 59، ج 11 ص 336).
[ویکی شیعه] ریاض المسائل فی بیان الاحکام بالدلائل (کتاب). ریاضُ المَسائل فی بَیان الأحْکام بِالدّلائِل کتابی فقهی و به زبان عربی تألیف سید علی بن محمد طباطبایی حائری(متوفای ۱۲۳۱ ق). این کتاب، از شرح های معتبر کتاب النافع فی مختصر الشرایع معروف به مختصر النافع تألیف محقق حلی(م ۶۷۶ ق) است. ریاض المسائل یک دوره کامل فقه استدلالی از باب طهارت تا باب دیات در دو مجلد بوده که حاوی نظرات بزرگان فقه مثل شیخ طوسی، شیخ صدوق، علامه حلی، شهید اول، شهید ثانی، قاضی سعید الدین، کلینی، محمد باقر سبزواری، طبرسی، راوندی، فاضل مقداد، فخر المحققین، مقدس اردبیلی و دیگر بزرگان است. شهرت این کتاب آن چنان بوده، که مؤلف آن، همه جا به نام صاحب ریاض مشهور شده است.
این کتاب به نام هایی مثل «ریاض المسائل و حیاض الدلائل»، «ریاض المسائل فی بیان أحکام بالدلائل»، «ریاض المسائل فی تحقیق أحکام بالدلائل»، و همین طور به صورت کلی به نام«الشرح الکبیر»، مشهور شده است.
کتاب «مختصر النافع» از متون فقهی معتبری است که مورد اعتماد تمام فقهای عظام از زمان نگارش آن می باشد و از آن زمان تا به حال شروح معتبر و باارزشی همچون «کشف الرموز»، «ریاض المسائل»، «غایة المرام» و نظائر آن بر آن زده شده است حتی خود محقق حلی کتاب معروف معتبر را در شرح آن نگاشته است. کتاب«ریاض المسائل» از کتاب های درسی در حوزه های علمیه بوده است و برای همین مکررا چاپ شده و استفاده از آن در بین فضلاء متداول می باشد. این کتاب شرحی دقیق و متین و از بهترین شروح «مختصر النافع» است. مؤلف علاوه بر این شرح، که مشهور به شرح کبیر می باشد، شرح دیگری به نام «شرح صغیر» یا «حدیقة المؤمنین» نیز دارد که به صورت خلاصه تر کتاب «مختصر النافع» در آن شرح داده شده است.
این کتاب به نام هایی مثل «ریاض المسائل و حیاض الدلائل»، «ریاض المسائل فی بیان أحکام بالدلائل»، «ریاض المسائل فی تحقیق أحکام بالدلائل»، و همین طور به صورت کلی به نام«الشرح الکبیر»، مشهور شده است.
کتاب «مختصر النافع» از متون فقهی معتبری است که مورد اعتماد تمام فقهای عظام از زمان نگارش آن می باشد و از آن زمان تا به حال شروح معتبر و باارزشی همچون «کشف الرموز»، «ریاض المسائل»، «غایة المرام» و نظائر آن بر آن زده شده است حتی خود محقق حلی کتاب معروف معتبر را در شرح آن نگاشته است. کتاب«ریاض المسائل» از کتاب های درسی در حوزه های علمیه بوده است و برای همین مکررا چاپ شده و استفاده از آن در بین فضلاء متداول می باشد. این کتاب شرحی دقیق و متین و از بهترین شروح «مختصر النافع» است. مؤلف علاوه بر این شرح، که مشهور به شرح کبیر می باشد، شرح دیگری به نام «شرح صغیر» یا «حدیقة المؤمنین» نیز دارد که به صورت خلاصه تر کتاب «مختصر النافع» در آن شرح داده شده است.