ریاب

ریاب (رودسر). ریاب ، روستایی از توابع بخش رحیم آباد شهرستان رودسر در استان گیلان ایران است.
این روستا در دهستان اشکور سفلی قرار دارد و براساس سرشماری مرکز آمار ایران در سال ۱۳۹۵، جمعیت آن ۶۰ نفر ( ۲۴خانوار ) بوده است. [ ۱]

ریاب (گناباد). روستای هیچی' در دشت گیسور ( در اراضی دشتی - دامنه ای ) واقع شده است. روستای هدف گردشگری ریاب در ۳ کیلومتری غرب گناباد واقع شده و فاصله اندکی با قنات قصبه گناباد دارد. ریاب از جاده بین روستایی آغاز و به دسترسی ها در پایین ترین رده ها ختم می شوند. معبر اصلی روستا، جهت جنوب شرقی به شمال غربی دارد و با دو مسیل با جهت جنوب غربی به شمال شرقی قطع می شود.
به طور کلی اقلیم بومی منطقه به علت واقع شدن در حاشیه کویر و دوری از دریا از نوع آب و هوای صحرایی و بیابانی گرم و خشک است. از مهم ترین ویژگی های اقلیم منطقه پدیده خشکی است. این روستا از نظر پهنه بندی اقلیمی، در اقلیم گرم و خشک قرار دارد.
عمده آب کشاورزی از قنات آن تأمین می شود. مزار ابومنصور ریابی در نزدیکی مظهر قنات قرار دارد. ساکنین بیشتر به کشاورزی سنتی مشغول هستند. بناهای مسکونی قدیمی همه گلی با تزیینات آجری می باشند. مسجد، درقلعه، انبارآب بالای ده، انبارآب قلعه، مزارابومنصور، برجهای قلعه، مدرسه قدیم، حمام و. . . . از جمله دیدنیهای این روستا است.
ریاب دارای هزار سال تاریخ مکتوب بوده و جزو قدیمی ترین روستاهای گلی کشور به حساب می آید. این روستا در سال 1387 هجری شمسی در زمره آثار ملی کشور به ثبت رسیده است. روستای ریاب در طی سالیان متمادی که از عمرش می گذرد چندین بار تغییر مکان داده است، به گونه ایکه هم اکنون قبرستان قدیمی ده در درون بافت مسکونی واقع شده و مردم اقدام به ساخت خانه بر روی آن نموده اند. قبرستان جدید ده در کنار دهانه قنات و در مجاورت مزار خواجه ابومنصور ریابی قرار دارد.
ریاب بر خلاف اعتقاد بعضی در مورد وجه تسمیه آن که معتقدند «ری آب» است، تسمیه صحیح آن «رمی آب» است، زیرا رشته قنات طولانی آن بیش از بیست کیلومتر امتداد دارد و از جنوب شرقی به طرف شمال غربی در امتداد است.
سلطان حسین تابنده گنابادی قطب دراویش گنابادی در کتاب مفصل خود با عنوان تاریخ و جغرافیای گناباد می گوید:
ریاب دارای آب شیرین و گوارا است و در واقع بدین علت اصل آن روی آب بوده است.
مشخصات و ویژگی های زمین و عوارض طبیعی بستر روستا در شکل گیری سیمای کالبدی روستا نقش عمده ای ایفا می کند. در زمره این ویژگی ها شکل پستی ها، جنس زمین، موقعیت آن نسبت به عوارض طبیعی مثل رودخانه و … تأثیرات بارزتری دارند. ریاب روستایی مسطح و صفحه ای است که بدون برنامه از پیش تعیین شده در دشت شکل گرفته است. عمده ترین عامل قابل تشخیص در شکل دهی معابر روستا شکل گیری معابر همراه به حرکت آب و مسیر نهرها و رودخانه های جاری در روستا است. هسته اولیه روستا در حدود ۲۰۰ سال قبل به وجودآمده است و مرحله اول توسعه روستا از مرکز روستا در محل قلعه آغاز شد و به تمامی جهت ها به خصوص شمال و شمال شرق گسترش یافت ( البته در ادامه اشاره خواهد شد روستا قدمتی بیش از این دارد و ظاهراً این مدت مربوط به روستای کنونی است ) . گرایش رشد روستا ابتدا به سمت شمال غرب نمایان است. در این مرحله وسعت روستا بسیار کم بود، الگوی معماری در بخش کهن روستا برای مدت های مدیدی ثابت ماند و به همین سبب امکان تفکیک زمانی وجود ندارد. فقط حضور قلعه را به عنوان هسته اولیه روستا می توان ذکر کرد. بناهای این بخش آب انبار مسجد و سردابه های مشرف به مسجد حمام ساختمان های سه گانه خوانین روستا ( خاندان ناصریان ) از این جمله هستند.