[ویکی فقه] سیاست های آموزشی عصر سلطنت رضاشاه که به ایجاد موسسات متعدد آموزشی از جمله هنرستان ها، دبیرستان ها و دانشگاه ها خصوصا دانشگاه تهران منجر شد، همزمان موجب پیدایش قشر جدید و به وجود آمدن یکی از گروه های مهم اجتماعی گردید. جوانان و تحصیل کردگان که در دوره رضاشاه میدان محدودی برای بروز استعدادهای خود داشتند، بعد از شهریور ۱۳۲۰ در صف مقدم بسیاری از حرکت های اعتراض آمیز سیاسی قرار گرفتند.
در طول جنگ جهانی دوم، ایران برای نیروهای متفقین به صورت ناحیه ای کلیدی درآمده بود. طی این دوره چندین نخست وزیر و کابینه در ایران جای خود را به یکدیگر دادند. علی منصور و بعد محمدعلی فروغی، علی سهیلی و سپس احمد قوام بر سر کار آمدند. در این دوره احزاب سیاسی به بستر مهمی برای آمال سیاسی و گاه برای ابراز عقیده سیاسی بدل شدند. بسیاری از مخالفان و روشنفکران جوان مایل به بهره مندی از آزادی سیاسی بودند. این امر تا حدی به یمن گسترش تعلیم و تربیت به لحاظ تعداد نیز افزایش یافته بود و بسیاری از احزاب که عموما روشنفکران در آن عضو بودند، به ویژه حزب چپ گرای توده در جراید آن روز نفوذ چشم گیری داشتند. پس از برکناری رضاشاه چندین حزب سیاسی یک باره پدید آمد که مهم ترین آن ها عبارتند از حزب راست گرای اراده ملی و ائتلاف میانه، جبهه ملی که حزب توده و جبهه ملی تاثیر بیشتری بر روشنفکران ایران داشتند. حزب توده در دهه سی توان قابل ملاحظه سیاسی روشنفکران جوان را فعال کرد. این حزب مبتنی بر مارکسیستی بود که از مشروطه وارد ایران شده بود. روشنفکران این حزب خود را منتقدان سازنده و اصلاح طلب حزب می شمردند.
طیف روشنفکری در دهه ۲۰
روشنفکران از طبقه تحصیل کردگانی در جامعه است که با دغدغه های انسانی، اجتماعی، ارزشی، فرهنگی و سیاسی اقدام به موضع گیری در مباحث و مسائل حساس و مهم جامعه خویش و جامعه جهانی می کنند.
← جریان مارکسیستی
کودتای تابستان ۳۲ که دولت دکتر مصدق را ساقط کرد، نقطه عطفی در تاریخ سیاسی ایران معاصر بود. در سال های بعد محمدرضا شاه به تدریج توانست حکومت شخصی خود را در کشور مستقر کند. در سال ۳۶ پلیس مخفی یا ساواک تاسیس شد تا مخالفان سیاسی را سرکوب کند. حزب توده و جبهه ملی از احزابی بودند که بعد از کودتا از هم پاشیدند اعضای جبهه ملی در شهریور ۳۲ نهضت مقاومت ملی را تشکیل دادند که آن هم پس از سه سال مقاومت توسط ساواک سرکوب شد.
← مقاومت دانشجویان خارج از کشور
...
در طول جنگ جهانی دوم، ایران برای نیروهای متفقین به صورت ناحیه ای کلیدی درآمده بود. طی این دوره چندین نخست وزیر و کابینه در ایران جای خود را به یکدیگر دادند. علی منصور و بعد محمدعلی فروغی، علی سهیلی و سپس احمد قوام بر سر کار آمدند. در این دوره احزاب سیاسی به بستر مهمی برای آمال سیاسی و گاه برای ابراز عقیده سیاسی بدل شدند. بسیاری از مخالفان و روشنفکران جوان مایل به بهره مندی از آزادی سیاسی بودند. این امر تا حدی به یمن گسترش تعلیم و تربیت به لحاظ تعداد نیز افزایش یافته بود و بسیاری از احزاب که عموما روشنفکران در آن عضو بودند، به ویژه حزب چپ گرای توده در جراید آن روز نفوذ چشم گیری داشتند. پس از برکناری رضاشاه چندین حزب سیاسی یک باره پدید آمد که مهم ترین آن ها عبارتند از حزب راست گرای اراده ملی و ائتلاف میانه، جبهه ملی که حزب توده و جبهه ملی تاثیر بیشتری بر روشنفکران ایران داشتند. حزب توده در دهه سی توان قابل ملاحظه سیاسی روشنفکران جوان را فعال کرد. این حزب مبتنی بر مارکسیستی بود که از مشروطه وارد ایران شده بود. روشنفکران این حزب خود را منتقدان سازنده و اصلاح طلب حزب می شمردند.
طیف روشنفکری در دهه ۲۰
روشنفکران از طبقه تحصیل کردگانی در جامعه است که با دغدغه های انسانی، اجتماعی، ارزشی، فرهنگی و سیاسی اقدام به موضع گیری در مباحث و مسائل حساس و مهم جامعه خویش و جامعه جهانی می کنند.
← جریان مارکسیستی
کودتای تابستان ۳۲ که دولت دکتر مصدق را ساقط کرد، نقطه عطفی در تاریخ سیاسی ایران معاصر بود. در سال های بعد محمدرضا شاه به تدریج توانست حکومت شخصی خود را در کشور مستقر کند. در سال ۳۶ پلیس مخفی یا ساواک تاسیس شد تا مخالفان سیاسی را سرکوب کند. حزب توده و جبهه ملی از احزابی بودند که بعد از کودتا از هم پاشیدند اعضای جبهه ملی در شهریور ۳۲ نهضت مقاومت ملی را تشکیل دادند که آن هم پس از سه سال مقاومت توسط ساواک سرکوب شد.
← مقاومت دانشجویان خارج از کشور
...
wikifeqh: روشنفکران_دوره_محمدرضاشاه