روز تشنگی نامی است که به طورسنتی در تاریخ نویسی عربی به نبردی که در سال ۷۲۴ میان خانات تورگش و خلافت اموی در کرانهٔ رود سیردریا درگرفت، داده می شود.
ارتش اموی، به فرماندهی مسلم بن سعید کلابی، در دره فرغانه اردو زده بود که از پیشروی تورگش آگاه شد. خیلی زود، اعراب عقب نشینی شتاب زده ای به سمت سیردریا آغاز کردند، که از سوی سواره نظام تورگش مورد پیگرد و آزار قرار گرفتند.
سرانجام، پس از ۱۱ روز، ارتش اموی به سیردریا رسید، جایی که میان تورگش و نیروهای شاهزادگان بومی فرارود گرفتار شد. با این همه، اعراب توانستند از رودخانه بگذرند و به خجند بروند.
شکست امویان، به فروپاشیِ فرمانرواییِ مسلمانان بر بخش بزرگی از منطقه انجامید، که تا نزدیک سال ۷۴۰ همچنان سرزمین مورد مناقشه ماند و اعراب و تورگش برای چیرگی بر آن درگیر شدند.
به دنبال پیشروی اعراب در پارس و خراسان، سرزمین فرارود نیز در میانه های سده هفتم ازسوی نیروهای مسلمان خلافت بنی امیه زیر فرماندهی قتیبه بن مسلم در هنگام خلافت ولید یکم ( پیرامون ۷۰۵–۷۱۵ ) ، گشوده شد.
سال ۷۱۹ شاهزادگان فرارودی با فرستادن نامه ای به چینیان و دولت خراجگزارشان تورگش از آنها برای ایستادن در برابر اعراب درخواست کمک کردند بدین ترتیب وفاداری باشندگان ایرانی و ترک فرارود و فرمانروایان خودگردان بومی به عربها همچنان ناپایدار بود. تورگش با شروع یک سری حملات علیه مسلمانان در فرارود، از سال ۷۲۰، به نامه پاسخ داد. این یورشها با خیزش های ضدخلافت در میان سغدیان همراه بود.
سعید بن عمر حرشی، فرماندار اموی خراسان، به سختی ناآرامی ها را سرکوب کرد و موقعیت مسلمانان را تقریباً به همان وضعیتی که در زمان قتیبه بود بازگرداند، به جز دره فرغانه که کنترل آن بیرون از دست مسلمانان مانده بود.
در سال ۷۲۳ ، حرشی به عنوان فرماندار جایگزین مسلم بن سعید کلابی شد. او در اواخر سال ۷۲۴ تصمیم گرفت تا با هدفِ گرفتن فرغانه لشگرکشی ای را آغاز کند.
این لشگرکشی در گام های نخست خود ، هنگامی که خبر به تخت نشستن خلیفه جدید ، هشام بن عبدالملک و گماشته شدن خالد قصری ، استاندار جدید عراق ، به دست آمد ، با مشکلاتی روبرو شد.
این مسئله ، رقابت های قبیله ای اعراب خراسان را که مدت ها درهم می جوشید ، نمایان ساخت:
نیروهای یمنی ( عرب های جنوبی ) در بلخ در آغاز از پیوستن به این لشگرکشی خودداری کردند ، زیرا انتظار فراخوانده شدن قریب الوقوع کلابی ( که از عرب های شمال بود ) ازسوی رژیم جدید را داشتند.
این نوشته برگرفته از سایت ویکی پدیا می باشد، اگر نادرست یا توهین آمیز است، لطفا گزارش دهید: گزارش تخلفارتش اموی، به فرماندهی مسلم بن سعید کلابی، در دره فرغانه اردو زده بود که از پیشروی تورگش آگاه شد. خیلی زود، اعراب عقب نشینی شتاب زده ای به سمت سیردریا آغاز کردند، که از سوی سواره نظام تورگش مورد پیگرد و آزار قرار گرفتند.
سرانجام، پس از ۱۱ روز، ارتش اموی به سیردریا رسید، جایی که میان تورگش و نیروهای شاهزادگان بومی فرارود گرفتار شد. با این همه، اعراب توانستند از رودخانه بگذرند و به خجند بروند.
شکست امویان، به فروپاشیِ فرمانرواییِ مسلمانان بر بخش بزرگی از منطقه انجامید، که تا نزدیک سال ۷۴۰ همچنان سرزمین مورد مناقشه ماند و اعراب و تورگش برای چیرگی بر آن درگیر شدند.
به دنبال پیشروی اعراب در پارس و خراسان، سرزمین فرارود نیز در میانه های سده هفتم ازسوی نیروهای مسلمان خلافت بنی امیه زیر فرماندهی قتیبه بن مسلم در هنگام خلافت ولید یکم ( پیرامون ۷۰۵–۷۱۵ ) ، گشوده شد.
سال ۷۱۹ شاهزادگان فرارودی با فرستادن نامه ای به چینیان و دولت خراجگزارشان تورگش از آنها برای ایستادن در برابر اعراب درخواست کمک کردند بدین ترتیب وفاداری باشندگان ایرانی و ترک فرارود و فرمانروایان خودگردان بومی به عربها همچنان ناپایدار بود. تورگش با شروع یک سری حملات علیه مسلمانان در فرارود، از سال ۷۲۰، به نامه پاسخ داد. این یورشها با خیزش های ضدخلافت در میان سغدیان همراه بود.
سعید بن عمر حرشی، فرماندار اموی خراسان، به سختی ناآرامی ها را سرکوب کرد و موقعیت مسلمانان را تقریباً به همان وضعیتی که در زمان قتیبه بود بازگرداند، به جز دره فرغانه که کنترل آن بیرون از دست مسلمانان مانده بود.
در سال ۷۲۳ ، حرشی به عنوان فرماندار جایگزین مسلم بن سعید کلابی شد. او در اواخر سال ۷۲۴ تصمیم گرفت تا با هدفِ گرفتن فرغانه لشگرکشی ای را آغاز کند.
این لشگرکشی در گام های نخست خود ، هنگامی که خبر به تخت نشستن خلیفه جدید ، هشام بن عبدالملک و گماشته شدن خالد قصری ، استاندار جدید عراق ، به دست آمد ، با مشکلاتی روبرو شد.
این مسئله ، رقابت های قبیله ای اعراب خراسان را که مدت ها درهم می جوشید ، نمایان ساخت:
نیروهای یمنی ( عرب های جنوبی ) در بلخ در آغاز از پیوستن به این لشگرکشی خودداری کردند ، زیرا انتظار فراخوانده شدن قریب الوقوع کلابی ( که از عرب های شمال بود ) ازسوی رژیم جدید را داشتند.
wiki: روز تشنگی