رود

[ویکی الکتاب] معنی یَعْرُجُ: بالا می رود
معنی یَمْشِی: راه می رود
معنی یَذْهَبُ: می رود
معنی تَعْرُجُ: بالا می رود - عروج می کند
معنی تَلَاهَا: دنبالش می رود
معنی تَمْشِی: راه می رود (مؤنث)
معنی یَصَّعَّدُ: به زحمت بالا می رود
معنی یَلِجُ: فرو می رود
معنی یَلِجَ: که فرو رود
معنی غَوَّاصٍ: کسی که تا عمق زیاد زیر آب فرو می رود
معنی سَّاحِلِ: ساحل - کناره دریا یا رود بزرگ
معنی کَانَت: بود (اگر در ترکیب با فعل ماضی دیگری به کار رود زمان فعل دوم را ماضی بعید می کندو اگر در ترکیب با فعل مضارع دیگری به کار رود زمان فعل دوم را ماضی استمراری می کند)
معنی کَانُواْ: بودند (اگر در ترکیب با فعل ماضی دیگری به کار رود زمان فعل دوم را ماضی بعید می کندو اگر در ترکیب با فعل مضارع دیگری به کار رود زمان فعل دوم را ماضی استمراری می کند)
معنی کُنَّ: آن زنان بودند(اگر در ترکیب با فعل ماضی دیگری به کار رود زمان فعل دوم را ماضی بعید می کندو اگر در ترکیب با فعل مضارع دیگری به کار رود زمان فعل دوم را ماضی استمراری می کند)
معنی کُنَّا: بودیم (اگر در ترکیب با فعل ماضی دیگری به کار رود زمان فعل دوم را ماضی بعید می کندو اگر در ترکیب با فعل مضارع دیگری به کار رود زمان فعل دوم را ماضی استمراری می کند)
تکرار در قرآن: ۱۴۸(بار)
به فتح (ر) طلب کردن. خواستن در اقرب گوید«راده روداًو ریاداً: طلبه» اراده به معنی قصد از همین ماده است . این کلمه گاهی در جماد به کار رفته مثل در آن قریه دیواری یافتند که می‏خواست بیافتد آن را به پاداشت راغب می‏گوید اراده گاهی با قوّه تسخیری و حسّی است و گاهی با قوّه تسخیری و حسّی است و گاهی با قوّه اختیاری و لذا در جماد به کار رفته مثل «یُریدُ اَنْ یَنْقَصَّ» و گویند: اسب من کاه اراده می‏کند «فرسی یرید التبن» طبرسی فرموده وصف جدار با اراده مجاز است معنایش آن است که نزدیک بود بیافتد و مشرف بر انهدام بود و آن از فصیح کلام عرب است و در اشعارشان زیاد است. شاعر در وصف نیزه خود می‏گوید: «یُریدُ الرُّمْحُ صَدْرَ ابی بَراءِ - وَ یَرْغَبُ عَنْ دِماءِبنی عَقیلٍ» یعنی نیزه سینه ابا براء را می‏خواهد و از خون فرزندان عقیل اعراض می‏کند. آنگاه اشعار دیگری در این زمینه آورده است . و خلاصه آنکه این استعمال معروف است. مراوده از رود به معنی طلب است در مجمع گوید: مراوده خواستن چیزیست با نرمی و مدارا راغب گوید: مراوده آن است که با دیگری در اراده نزاع کنی و قصد کنی آنچه را که او قصد نمی‏کند و یا به‏طلبی چیزی را که او را نمی‏طلبد. در اقرب آن را آن گاه که با «عن» یا «علی» همراه باشد مخادعه و فرقین معنی کرده است . این هر سه قول که نقل شد نزدیک به هم اند . نا گفته نماند مراوده که در آیات 23،26،32،51 سوره یوسف آمده است همه قید «عَنْ نَفْسِهِ» دارند و در آیه 37 قمر آمده . در این دو ایه «عن» آمده ولی «نفسه» ندارد معلوم است که مراوده در قسمت اول درباره نفس یوسف و کام خواستن از او بوده است به خلاف دو آیه بعدی. باید در اینجا سه نکته را یادآوری کنیم اوّل آنکه مفاعله در این آیات برای مبالغه تعلیل است. قاموس و اقرب و المنجمد تصریح کرده‏اند که تعلیل یکی از معانی «عن» است. و آیه . را شاهد آورده‏اند سوم اینکه لازم است مراوده را در آیات فوق به معنی قصد بگیریم که از مصادیق طلب است مثلاً آیه «وَراوَدَتْهُ الَّتی هُوَ فی بَیْتِها عَنْ نَفْسِهِ» را اینطور معنی کنیم: زنیکه یوسف در خانه او بود یوسف را به شدّت قصد کرد به جهت نفس او و کام گرفتن از او «وَلَقَدْراوَدُوهُ عَنْضَیْفِهِ» یعنی لوط را قصد کردند به علت میهمانانش و می‏خواستند آنها را از او بگیرند «قالو سَنُراوِدُ عَنْهُ اَباهُ» یعنی به زودی برای آوردن او پدرش را قصد می‏کنیم و به پیش او می‏رویم. اگر اینطور بگوئیم معنی آیات کاملاً درست و مطابق و مطابق معنای اوّلی کلمه خواهد بود و الحمداللّه . زمخشری و بیضاوی مراوده را رفت و آمد گفته‏اند. و آن به تصریح صحاح و قاموس یکی از معانی «رود» است ولی آنچه ما گفتیم صحیح‏تر و مطابق معنای اوّلی است. و مثلاً در آیه «وَ لَقَدْ راوَدُوهُ عَنْ ضَیْفِهِ» رفت و آمد درست نمی‏آید مگر آنکه گفته شود بارها به او مراجعه کرده بوده‏اند * . روید معنی قلیل است چنانکه طبرسی، زمخشری و بیضاوی و دیگران گفته‏اند و آن در آیه صفت مفعول محذوف است یعنی «اَمْهِلْهُمْ اِمْهالاً رُوَیْداً» و آن به تصریح قاموس تصغیر «رود» است. اراده خدا یعنی چه؟ در بسیاری از آیات قرآن از اراده خدا سخن رفته نظیر ، ، ، . و امثال اینها. اراده در بشر چنانکه می‏دانیم توأم با انقلاب و شوق و تغییر فکر و غیره است ولی خداوند ثابت و لا یتغیر است و حتماً اراده خدامثا اراده بشر نیست «تَعالَی اللّهُ عَنْ ذلِکَ عُلُوّاً کَبیراً». در این صورت اینکه می‏گوئیم: خدا اراده فرمود. خدا مرید است یعنی چه؟ تدبّر در آیات قرآن نشان می‏دهد که اراده خدا به معنی حکم و دشتور خداست و حکم و اراده هر دو یکی هستند مثلاً . روشن می‏کند که اراده همان دستور و حکم است که توأم با وقوع خارجی است و اگر مثل اراده و فکر بشری بود «فَلا مَرَدَّ» صحیح نبود بلکه لازم بود گفته شود «اِذا اَوْصَلَ اللّهُ سوء بِقَوْمً فَلا مَرَدَّلَهُ» ایضاً آیه که اراده خدا همان دستور به آن عالم بود که دیوار را مرمّت کرد. دو آیه زیر ، نشان می‏دهد که اراده خدا سابق بر امر خداست ولی باید گفت: که این اعتباری است و گرنه قول. امر و اراده هر سه یکی است. راغب در مفردات گفته: اراده در خدا به معنی حکم و امر است. در المیزان ذیل آیه 40 نحل بعد از بررسی آیات فرموده: با این روش معلوم می‏شود که اراده و حکم خدا هر دو یکی است و آن به حسب اعتبار بر قول و امر مقدّم است . مرحوم مجلسی در بحار (ج 4 ص 137 ط جدید) ذیل حدیث صفوان بن یحیی که خواهد آمد فرموده: اکثر متکلمین امّامیّه بر آنند که اراده خدا همان علم اوست به خیر و نفع و اصلح و متکلمین در خدا جز علم اثبات نمی‏کنند. علّامه طباطبائی در پاورقی آن فرموده: این تصویر اراده ذاتیّه است که عیت ذات می‏باشد (اگر تصویرشان صحیح باشد) و امّا اراده ایکه در اخبار است آن اراده‏ای است که از صفات افعال است مثل رزق و خلق و آن عین موجود خارجی است مثل زید و عمر و زمین و آسمان چنانکه شیخ مفید رحمةاللّه گفته است در نهج البلاغه خطبه 177 فرموده «مُتَکَلِّمٌ لا بِرَوِیَّةٍ. مُریدٌ لا بِهِمَّةٍ. صانِعٌ لا بِجارِحَةٍ» در اصول کافی ج 1 ص 109 باب اراده از صفات فعل است... چند حدیث درباره اراده خدا نقل شده از جمله از صفوان بن یحیی نقل می کند که به امام رضا علیه السلام گفتم: بفرمائید اراده خدا چیست؟ و اراده خلق کدام است؟ فرمود: اراده از خلق تفکّر است و آنچه بعد از تفکّر کرده می‏شود (قصد و فعل در اینجا مصداق اراده‏اند) و امّا از خدا پس اراده خدا ایجاد خداست لاغیر که او تأمل و قصد و فکر نمی‏کند و این صفات از او منتفی است لاغیر که او تأمل و قصد و فکر نمی‏کند و این صفات از او منتفی است و آنهاصفات خلق اند پس اراده خدا فعل است لاغیر به آن می‏گوید: کن فیکون بدون لفظ و بدون تکلم با زبان... عبارت عربی چنین است: و اما من اللّه فارادته احداثه لاغیر ذلک لانه لایروی و لا یهم و لا یتفکّر و هذه الصافات منتفیة عنه و هی من صفات الخلق، فارادة اللّ الفعل لاغیر ذلک یقول له کن فیکون بلا لفظ و لا نطق بلسان و لا همّة و لا کیف لذلک، کما انه لا کیف له. این حدیث و نظائر آن در کافی و بحار چنانکه قبلاً گفته شد موجود است و نیز در توحید صدوق باب 55 ص 344-336 نقل شده است. اینکه امام علیه السلام فرموده اراده خدا با فعل خدا یکی است و آنکه گفته شد اراده خدا حکم خداست. تفاوت ندارد که حکم خدا نیز فعل خداست و می‏توان گقت کع فعل و ایجاد خدا راجع به اراده تکوینی و حکم و دستور راجع به اراده تشریعی است. نا گفته نماند: اراده تکوینی خدا تخلّف‏پذیر است رجوع شود به «شیی‏ء».

رود، آبی است روان که از به هم پیوستن آب چند چشمه در دره های کوهستانی به وجود آمده و جریان می یابد تا به دشت ها، دریاچه ها یا دریا ها و اقیانوس ها بریزد.
رودخانه، به بستر و مسیر حرکت «رود» گفته می شود که معمولاً عبارت «رودخانه» با «رود» اشتباه می شود و به جای آن استفاده می شود. [ ۲] رودخانه ها معمولاً در نخستین مرحله در پای کوه ها، تشکیل مخروط افکنه ها را داده و پس از طی مسیری با انباشت مواد آبرفتی خود به توسعهٔ دشت ها کمک می کنند.
واژه رود که یک واژه پارسی پهلوی است به معنی ، آبی است روان که از به هم پیوستن آب چند چشمه در دره های کوهستانی به وجود آمده و جریان می یابد تا به دشت ها، دریاچه ها و یا دریا ها و اقیانوس ها بریزد. رودخانه ها معمولاً در اولین مرحله در پایکوه ها، تشکیل مخروط افکنه ها را داده و پس از طی مسیری با انباشت مواد آبرُفتی خود به توسعه دشت ها کمک می کنند . گاه در برخی از رود های بزرگ در طی مسیر طولانی که دارند، به پیچان رود ها ( مئاند ) برخورد می کنیم که در اثر شیب کم زمین به وجود می آیند. در ادامه زمانی که رود به مصب ( محلی که رود به دریا می ریزد ) می رسد، در دهانهٔ خود دلتا را تشکیل می دهد. بنابراین مخروط افکنه ها در پایکوه ها و دلتا ها در دهانه رود ( مصب ) به وجود می آیند.
در پارسی میانه هم به آن رود گفته می شد. رود را نباید با رودخانه اشتباه گرفت.
الگوی برخی از رودهای بزرگ در طی مسیر طولانی خود پیچان رودی ( مئاندر ) ای است. پیچان رودها در اثر شیب کم، تغییرات دینامیکی جریان و رسوبگذاری شکل می گیرند. در ادامهٔ زمانی که رود به مصب ( محلی که رود به دریا می ریزد ) می رسد، در دهانهٔ خود دلتا را تشکیل می دهد؛ بنابراین مخروط افکنه ها در پای کوه ها و به دور از تغییرات دینامیک دریا شکل می گیرند. اما دلتاها در دهانهٔ رودهای منتهی به خط ساحلی ( مصب ) به وجود می آیند. قاعده دلتاها اغلب تحت تأثیر حرکات آب دریا است و لندفرمهایی مانند خور، تالاب، پیکان ساحلی و سدهای ماسه ای شکل می گیرد. این لندفرمها وجه اصلی تمایز بین دلتا و مخروط افکنه به شمار می روند.
به حجم آبی که در واحد زمان از مقطع عرضی یک رودخانه عبور می کند «دبی» رود گفته می شود که معمولاً آن را به متر مکعب در ثانیه بیان می کنند. مقدار دبی در واقع برابر است با حاصل ضرب سرعت جریان آب در سطح مقطع رودخانه. دبی یک رودخانه در طول سال تغییر می کند و معمولاً در فصل بهار، به علت ذوب یخ و زیاد شدن بارندگی و جاری شدن سیلاب، افزایش می یابد. در ایام گرما سال دبی رودخانه به حداقل می رسد.

رود (فیلم ۱۹۲۹). رود ( انگلیسی: The River ) فیلمی به کارگردانی فرانک بورزیگی است که در سال ۱۹۲۹ منتشر شد. از بازیگران آن می توان به چارلز فارل و ماری دانکن اشاره کرد.

رود (فیلم ۱۹۳۸). «رود» ( انگلیسی: The River ) فیلمی در ژانر مستند است که در سال ۱۹۳۸ منتشر شد.

رود (فیلم ۱۹۵۱). رود ( انگلیسی: The River ) فیلمی در ژانر درام و رمانتیک به کارگردانی ژان رنوآر است که در سال ۱۹۵۱ منتشر شد. از بازیگران آن می توان به ازموند نایت و آرتور شیلدز اشاره کرد.

رود (فیلم ۱۹۹۷). رود ( چینی: 河流 ) فیلمی به کارگردانی تسای مینگ - لیانگ است که در سال ۱۹۹۷ منتشر شد. از بازیگران آن می توان به ان هوی اشاره کرد.

رود (فیلم ۲۰۱۱). رود فیلمی ژاپنی به کارگردانی ریویچی هیروکی در ژانر درام است که در سال ۲۰۱۱ منتشر شد. از بازیگران آن می توان به توشی نگیشی اشاره کرد.

رجوع شود به:رودخانه