رنگ الماس

رنگ الماس ( انگلیسی: Diamond color ) خالص به لحاظ شیمیایی و بدون عیب از نظر ساختاری شفاف است و هیچ پرده رنگ یا رنگی ندارد. هرچند در واقعیت هیچ الماس طبیعی در اندازه جواهری مطلقاً کامل و بدون عیب نیست. رنگ الماس متأثر از ناخالصی های شیمیایی یا عیوب ساختاری در ساختار بلوری آن است. بسته به پرده رنگ و شدت رنگ الماس، رنگ الماس می تواند باعث کاهش یا افزایش بهای آن شود. برای مثال، بیشتر الماس های سفید وقتی پرده رنگ زرد قابل تشخیص باشد ارزان هستند، در حالیکه الماس های صورتی و آبی سیر ( مانند الماس امید ) می توانند بسیار گران قیمت باشند. در کل الماس های قرمز کمیاب ترین هستند. هرم امید آرورا مجموعه ای تماشایی از الماس های طبیعی رنگی است که شامل الماس قرمز نیز می باشد.
الماس ها رنگ های گوناگون دارند - خاکستری فلزی، سفید، آبی، زرد، نارنجی، قرمز، سبز، صورتی تا ارغوانی، قهوه ای و سیاه. رنگ الماس از ناخالصی شیمیایی یا عیوب ساختاری آن ناشی می شود و الماس های خالص کاملاً شفاف و بیرنگ هستند. الماس ها از نظر علمی در دو گروه عمده و چندین زیرگروه دسته بندی می شوند، بسته به نوع ناخالصی آن ها و چگونگی اثر این ناخالصی بر جذب نور الماس:
گروه ( I ) اتم های نیتروژن به عنوان ناخالصی حضور دارند، عمدتاً با غلظت ۰٫۱٪. اگر اتم های نیتروژن جفتی باشند تأثیری بر رنگ الماس ندارند، این الماس ها نوع ( IaA ) هستند. اگر اتم های نیتروژن در تعداد زیاد گرد هم بیایند یک ته رنگ زرد تا قهوه ای را به الماس می دهند، نوع ( IaB ) . حدود ۹۸٪ الماس های جواهری از نوع ( Ia ) هستند که در واقع ترکیبی است از ( IaA ) و ( IaB ) . این الماس ها متعلق به سری دماغه هستند، این نامگذاری به این دلیل است که عمده ذخایر معادن غنی ایالت دماغه آفریقای جنوبی از نوع ( Ia ) هستند. اگر نیتروژن به صورت تکی ( نه جفت و نه گروه ) در ساختار بلوری پراکنده شوند به الماس ته رنگ زرد پررنگ و ندرتاً قهوه ای می دهند، نوع ( Ib ) الماس های کمیاب قناری که فقط حدود ۰٫۱٪ الماس های طبیعی را تشکیل می دهند به این گروه تعلق دارند. الماس های مصنوعی حاوی نیتروژن نوع ( Ib ) هستند. الماس های نوع ( I ) در هر دو ناحیه فروسرخ و فرابنفش جذب نور دارند، از طول موج ۳۲۰ نانومتر. آن ها همچنان ویژگی فلورسنس و طیف جذب نور مرئی دارند.
الماس های نوع ( II ) ناخالصی نیتروژن قابل اندازه گیری ندارند. آن ها در نواحی مختلف فروسرخ جذب دارند و فرابنفش کمتر از ۲۲۵ نانومتر را عبور می دهند، بر خلاف گروه ( I ) . آن ها همچنین ویژگی های فلورسنس متفاوتی دارند ولی طیف جذبی مرئی مشخصی ندارند. الماس های نوع ( II ) می توانند صورتی، قرمز یا قهوه ای باشند، بسته به نامرتبی های ساختاری که در تغییر شکل پلاستیک هنگام رشد بلور به وجود می ایند، این الماس ها نادر هستند ( ۱٫۸٪ از الماس های طبیعی ) ولی درصد عمده ای از تولید استرالیا را در بر می گیرند. الماس های نوع ( IIb ) که حدود 0. 1% الماس های جواهری را تشکیل می دهند بخاطر بور پراکنده در شبکه بلوریشان اغلب آبی روشن هستند، این الماس ها بر خلاف دیگر انواع نیم رسانا هستند. هرچند رنگ آبی - خاکستری ممکن است در الماس های ( Ia ) و بدون ارتباط با بور اتفاق بیفتد. همچنین الماس سبز رنگ محدود به نوع خاصی نیست چون رنگ سبز از مراکز رنگ GR1 شبکه بلوری ناشی می شود که به دلیل در معرض مقادیر متغیر پرتو قرار گرفتن به وجود آمده اند.