رساله فی الخراج

[ویکی فقه] رسالة فی الخراج (شیبانی). رسالة فی الخراج تالیف شیخ ماجد بن فلاح الفاضل الشیبانی از معاصرین مقدس اردبیلی است.
پس از این که شیخ ابراهیم قطیفی و محقق اردبیلی در رد بر رسالۀ خراجیۀ محقق کرکی کتاب هایی را تالیف نمودند، فاضل شیبانی این کتاب را تالیف نموده و در آن نظریات محقق کرکی در حلیت گرفتن خراج را تقویت و اقوال شیخ ابراهیم و محقق اردبیلی را تضعیف نموده است. وی برخلاف شیخ ابراهیم قطیفی با احترام بسیار از محقق کرکی یاد نموده و به عنوان نمونه در قسمتی از کتابش دربارۀ وی می نویسد: المحقق المدقق فرید عصره و زمانه الشیخ علی بن عبد العالی. سید حسن صدر در قسمت دوم از کتابش مکملة امل الآمل دربارۀ فاضل شیبانی می نویسد: عالم فاضل فقیه کامل، له رسالة فی حل الخراج، رد فیها علی المقدس الاردبیلی و الشیخ ابراهیم قطیفی و انتصر للمحقق الکرکی.

[ویکی فقه] رسالة فی الخراج (کتاب). رسالة فی الخراج (الرسالة الاولی) تالیف شیخ احمد بن محمد اردبیلی ، معروف به مقدس اردبیلی (م ۹۹۳ ق) است.
در این کتاب دلائلی از قرآن و سنت و اقوال فقهاء در تحریم گرفتن خراج گردآوری شده است و در آن نظر شیخ ابراهیم قطیفی تایید و نظر محقق کرکی مبنی بر حلیت خراج رد شده است.

[ویکی فقه] رساله فی الخراج (شیبانی). رسالة فی الخراج تالیف شیخ ماجد بن فلاح الفاضل الشیبانی از معاصرین مقدس اردبیلی است.
پس از این که شیخ ابراهیم قطیفی و محقق اردبیلی در رد بر رسالۀ خراجیۀ محقق کرکی کتاب هایی را تالیف نمودند، فاضل شیبانی این کتاب را تالیف نموده و در آن نظریات محقق کرکی در حلیت گرفتن خراج را تقویت و اقوال شیخ ابراهیم و محقق اردبیلی را تضعیف نموده است. وی برخلاف شیخ ابراهیم قطیفی با احترام بسیار از محقق کرکی یاد نموده و به عنوان نمونه در قسمتی از کتابش دربارۀ وی می نویسد: المحقق المدقق فرید عصره و زمانه الشیخ علی بن عبد العالی. سید حسن صدر در قسمت دوم از کتابش مکملة امل الآمل دربارۀ فاضل شیبانی می نویسد: عالم فاضل فقیه کامل، له رسالة فی حل الخراج، رد فیها علی المقدس الاردبیلی و الشیخ ابراهیم قطیفی و انتصر للمحقق الکرکی.
شیوۀ تالیف
این کتاب به اصطلاح شرح بالقول (قوله... اقول) می باشد و در آن به سبک فقه استدلالی نظریات محقق اردبیلی نقد و بررسی شده است، وی در این کتاب در اشکالات محقق اردبیلی به محقق کرکی خدشه وارد کرده و آنها را برای تحریم خراج ناکافی دانسته است.
مطالب
وی در جواب محقق اردبیلی مبنی بر این که دلیلی بر این وجود ندارد که زمین های عراق مفتوحة العنوة هستند این گونه می نویسد: فان کون ارض العراق خراجیة اشهر من الشمس و ابین من امس لمن تصفح مساطیر العلماء. در این کتاب به طور گسترده نظریات شیخ طوسی ، محقق اول ، علامه حلی ، شهید اول و فاضل مقداد در کتاب هایشان بررسی شده و ثابت شده که آنان با حلیت خراج موافق بوده اند. وی در مورد حلیت خراج در ص۲۰ می نویسد: اقول لا یخفی ان المفهوم من الروایات و من کلام الفقهاء، ان وجه الحل کون الخراج حقا من حقوق المسلمین و ائمتنا اذنو لنا فی تناوله.
تاریخ تالیف
...

[ویکی فقه] رساله فی الخراج (کتاب). رسالة فی الخراج (الرسالة الاولی) تالیف شیخ احمد بن محمد اردبیلی ، معروف به مقدس اردبیلی (م ۹۹۳ ق) است.
در این کتاب دلائلی از قرآن و سنت و اقوال فقهاء در تحریم گرفتن خراج گردآوری شده است و در آن نظر شیخ ابراهیم قطیفی تایید و نظر محقق کرکی مبنی بر حلیت خراج رد شده است.
سبک تالیف
کتاب با عبارت «ان الخراج لا یخلو عن شبهة» آغاز کرده است و به سبک فقه استدلالی و مختصر تالیف شده است. مؤلف اراضی مفتوحة العنوة را متعلق به همۀ مسلمین می داند و خمس آن را از آن جهت که این زمین ها غنیمت است تحت تصرف امام معصوم -علیه السّلام - می داند. ولی زمین های شام ، خراسان ، کرمان ، خوزستان ، همدان و قزوین و حوالی آنها را زمین های مفتوحة العنوة نمی داند. با استشهاد به کلام شیخ زین الدین شهید ثانی (م ۹۶۶ ق) در مسالک الافهام و سی د عمید الدین بن عبد الحمید در شرح النافع محقق حلی و کلمات شیخ ابراهیم قطیفی و غیر آنها خراج گرفتن از آن زمین ها را حلال نمی داند.
نسخه ها
نسخۀ خطی که در چاپ کتاب از آن استفاده شده مربوط به سال ۱۳۱۳ ق است و نگارندۀ آن مشخص نیست.
تاریخ انتشار
...