رسالهٔ شرفیه ( که در اصل به زبان عربی و با نام کامل الرساله الشرفیه فی النسب التألیفیه نوشته شده ) یک رساله دربارهٔ موسیقی است که صفی الدین ارموی آن را در قرن هفتم هجری نوشته است. این رساله، برخلاف رسالهٔ معروف دیگر ارموی، رسالهٔ الأدوار که پیش از رسالهٔ شرفیه نگاشته شده است، متأثر از علم موسیقی یونان است. رسالهٔ شرفیه همراه با الأدوار جزو آثار مرجع در مکتب منتظمیه است. از دید برخی منتقدان رسالهٔ شرفیه بهترین اثر ارموی است و اهمیتش از الأدوار نیز بیشتر است اما در عمل کمتر از الأدوار به آن توجه شده است.
رسالهٔ شرفیه شامل پنج مقاله است که در آن ها موضوعاتی مانند ماهیت صوت، نظریهٔ نسبت اعداد برای محاسبهٔ فواصل موسیقی، اختلاف بین فواصل مختلف موسیقی، ماهیت جنس در موسیقی و رابطه اش با فواصل نت ها، و مباحث مربوط به ایقاع ( ضرب آهنگ موسیقی ) و ادوار ( گام های موسیقی ) آمده است. این رساله همچنین به دلیل اینکه هم زمان از افاعیل، که برای توصیف اوزان عروضی در شعر به کار می روند، و اتانین برای توصیف ضرب آهنگ موسیقی استفاده کرده مورد توجه بوده است.
رسالهٔ شرفیه خودْ موضوعِ شرح ها و ترجمه های بعدی نیز بوده است که از آن جمله می توان به شرح مولانا مبارکشاه بخاری، رسالهٔ درة التاج لغرة الدباج از قطب الدین شیرازی، و ترجمه های کارا دو وو و رودولف درلانژه به فرانسوی اشاره کرد. نسخه های خطی متعددی از این رساله موجود است که در کشورهای مختلف از جمله ایالات متحده، آلمان، بریتانیا، ترکیه، عراق و ایران نگهداری می شوند. مهم ترین این ها نسخه ای است که در کتابخانهٔ دانشگاه ییل نگهداری می شود و تاریخ نگارش آن ۶۶۶ ه. ق است و احتمالاً دست کم بخشی از آن را خود ارموی نگارش کرده است.
نام کامل این رساله، الرساله الشرفیه فی النسب التألیفیه است. [ ۱] ارموی این کتاب را حدود ۶۶۵ هجری قمری ( معادل ۱۲۶۷ میلادی ) نوشت و به شاگردش شرف الدین هارون جوینی اهدا کرد[ ۲] که یکی از برادرزاده های عطاملک جوینی بود. نام این رساله نیز به نام شرف الدین هارون جوینی اشاره دارد. [ ۳] ارموی از طریق خاندان جوینی با نصیرالدین طوسی آشنایی داشت و احتمال می رود که طوسی علاقهٔ ارموی را به علوم یونانی برانگیخته باشد؛ چنان که در الأدوار ارموی نشانی از تأثیر علم موسیقی یونانی دیده نمی شود و آن رساله نظریات خود ارموی را شرح می دهد، اما در رسالهٔ شرفیه تأثیر نظریات موسیقی یونانی مشهود است. این احتمال هم وجود دارد که ارموی رسالهٔ شرفیه را تحت تأثیر آثار فارابی به خصوص موسیقی کبیر نوشته باشد. [ ۴] دست آخر این که خود نصیرالدین طوسی نیز رساله ای مختصر در خصوص تناسبات فواصل موسیقی نوشته است که ممکن است الهام بخش رسالهٔ شرفیه بوده باشد. [ ۵]
این نوشته برگرفته از سایت ویکی پدیا می باشد، اگر نادرست یا توهین آمیز است، لطفا گزارش دهید: گزارش تخلفرسالهٔ شرفیه شامل پنج مقاله است که در آن ها موضوعاتی مانند ماهیت صوت، نظریهٔ نسبت اعداد برای محاسبهٔ فواصل موسیقی، اختلاف بین فواصل مختلف موسیقی، ماهیت جنس در موسیقی و رابطه اش با فواصل نت ها، و مباحث مربوط به ایقاع ( ضرب آهنگ موسیقی ) و ادوار ( گام های موسیقی ) آمده است. این رساله همچنین به دلیل اینکه هم زمان از افاعیل، که برای توصیف اوزان عروضی در شعر به کار می روند، و اتانین برای توصیف ضرب آهنگ موسیقی استفاده کرده مورد توجه بوده است.
رسالهٔ شرفیه خودْ موضوعِ شرح ها و ترجمه های بعدی نیز بوده است که از آن جمله می توان به شرح مولانا مبارکشاه بخاری، رسالهٔ درة التاج لغرة الدباج از قطب الدین شیرازی، و ترجمه های کارا دو وو و رودولف درلانژه به فرانسوی اشاره کرد. نسخه های خطی متعددی از این رساله موجود است که در کشورهای مختلف از جمله ایالات متحده، آلمان، بریتانیا، ترکیه، عراق و ایران نگهداری می شوند. مهم ترین این ها نسخه ای است که در کتابخانهٔ دانشگاه ییل نگهداری می شود و تاریخ نگارش آن ۶۶۶ ه. ق است و احتمالاً دست کم بخشی از آن را خود ارموی نگارش کرده است.
نام کامل این رساله، الرساله الشرفیه فی النسب التألیفیه است. [ ۱] ارموی این کتاب را حدود ۶۶۵ هجری قمری ( معادل ۱۲۶۷ میلادی ) نوشت و به شاگردش شرف الدین هارون جوینی اهدا کرد[ ۲] که یکی از برادرزاده های عطاملک جوینی بود. نام این رساله نیز به نام شرف الدین هارون جوینی اشاره دارد. [ ۳] ارموی از طریق خاندان جوینی با نصیرالدین طوسی آشنایی داشت و احتمال می رود که طوسی علاقهٔ ارموی را به علوم یونانی برانگیخته باشد؛ چنان که در الأدوار ارموی نشانی از تأثیر علم موسیقی یونانی دیده نمی شود و آن رساله نظریات خود ارموی را شرح می دهد، اما در رسالهٔ شرفیه تأثیر نظریات موسیقی یونانی مشهود است. این احتمال هم وجود دارد که ارموی رسالهٔ شرفیه را تحت تأثیر آثار فارابی به خصوص موسیقی کبیر نوشته باشد. [ ۴] دست آخر این که خود نصیرالدین طوسی نیز رساله ای مختصر در خصوص تناسبات فواصل موسیقی نوشته است که ممکن است الهام بخش رسالهٔ شرفیه بوده باشد. [ ۵]
wiki: رساله شرفیه