رامایانا

رامایانا ( دِوَناگَری: रामायण ) حماسه باستانی هندوستان است که تقریباً در بین سال های ۴۰۰ پیش از میلاد تا ۲۰۰ پس از میلاد نگاشته شده است. رامایانا که در کنار مهاباراتا، دو منظومهٔ بزرگ حماسی هند را به وجود می آورد، رکن مهمی در ادبیات حماسی هند به شمار می رود. برخلاف مهاباراتا، رامایانا تنها به داستان های رزمی نمی پردازد بلکه در میان داستان ها، به آموزه های دانشمندان و حکیمان هندی و دیدگاه های فلسفی و دینی می پردازد. نظم رامایانا را به والمیکی نسبت داده اند که در حدود سده سوم پیش از میلاد مسیح می زیسته و گفته شده که سرودن شعر را بی هیچ پیش زمینه، و به صورتی شهودی و خودجوش آغاز کرده؛ و تلسی داس، شاعر نامدار و صاحب سبک هندی که در حدود سال های ۱۵۳۲ تا ۱۶۲۳ میلادی می زیسته نیز این منظومه را از زبان فارسی به نظم هندی مردمی درآورده است.
مهمترین شخصیت های این حماسه عبارتند از: راما، سیتا، هانومان، لاکشمانا و بهاراتا. رامایانا که از حیث اهمیت احترام و ارزش همپایه مهاباراتا است حاوی ۹۶٬۰۰۰ بیت ( شلوکا ) می باشد و از مهاباراتا به مراتب کوتاه تر است. رامایانا از دو واژه «رام» و «اینه» ترکیب یافته که روی هم به معنای «سفر راما» است اما به طور مجازی، سرگذشت رام و آنچه از رخدادها بر سر او آمده را شامل می شود و دربارهٔ زندگی رام و همسرش یبتا است.
داستان اصلی متعلق به راما، هفتمین تجسم ویشنو، و پسر دشرت پادشاه ایودهیا در هند شمالی است و او در سراسر داستان به عنوان رب النوع یاد شده و کارهای دلیرانه و قهرمانانه وی مورد ستایش پیروان دین هندو قرار گرفته است.
در رامایانا اطاعت از بزرگان، زندگی کمال مطلوب خانوادگی و پیوندهای خوب خانوادگی درس داده شده است. سیتا، نشانهٔ عصمت و عشق به همسر، یکی از قطب های قوی این داستان است که همراه با قطب دیگر آن یعنی شوهر و شجاعت و شیدایی او نسبت به وی، منظومهٔ رامایانا را شکل می بخشد. این دو همسر که نماد دو انسان برگزیده و کاملند، به مثابهٔ دو رب النوع، نزد هندیان مورد ستایش هستند و افسانهٔ عشق و ایثارشان، خاستگاه پیدایش بسیاری باورها و آفرینش های هنری بوده است. وفاداری لاکشمان نسبت به راما نیز به عنوان فضیلتی اخلاقی مورد احترام و ستایش اهل هند است.
این منظومه، بر هفت «کاند» یا «بخش» یا نظایر آن تقسیم شده که هر یک، یکی از رویدادهای مهم داستان را در بر می گیرد و آن هفت، عبارتند از:

رامایانا (Ramayana)
حماسهای هندو، به زبان سانسکریت متعلق به حدود ۳۰۰پ م، که در آن راما (مظهر رب النوع ویشنو)، نابرادری اش لاکشمانا، و دوستش، هانومان، (سرکردۀ میمون ها) تلاش می کنند تا سیتا، همسر راما، را پیدا کنند، که راوانای شیطان، شاه لانکا ( سری لانکا)، او را ربوده است. رامایانا کتاب مقدس هندوهاست. داستان تبعید راما، نبرد با راوانا، شاه لانکا، و بازگشت به سرزمین قانونی شان، و نیز داستان اهمیت وفاداری، عشق و پارسایی، و پیروزی خیر بر شر موضوع های رامایانا است. این حماسه در جشنواره های دوسه را و دیوالی به شیوه های گوناگون بازگو و تحسین می شود.