رابطه قران و تاریخ

دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] رابطه قرآن و تاریخ. قرآن کتاب آسمانی است و کلام وحی و خداوند متعال است، لذا هرگز نمی توان گفت که قرآن متاثر از تاریخ است، بلکه باید بگوییم که قرآن مشرف بر تاریخ است و تاریخ تحت تاثیر قرآن است.
ابتدا باید تعریفی جامع از تاریخ ارائه دهیم؛ به قواعد و سنن حاکم بر زندگی های گذشته که از مطالعه و بررسی و تحلیل حوادث و وقایع گذشته به دست می آید. قرآن کتاب تاریخی نیست، قرآن به عنوان یک کتاب جامع و متقن برای تمام ابعاد زندگی انسان نازل شده است، و بعد از نزول قرآن تمام علوم تحت تاثیر قرآن قرار گرفته اند، زندگی انسان (مسلمان) بعد از نزول قرآن تحت تاثیر عمیق قرآن قرار گرفته است، در جزیرة العرب به برکت نزول قرآن و دین اسلام یک انقلاب عظیم اجتماعی با تمام ابعادش روی داد، از مردم جزیرة العرب که زندگی فضاحت باری داشته و غرق در جهالت و تاریکی محض بودند و سقوط ارزش ها بر تمامی جزیرة العرب چنان سیطره داشت که عواطف انسانی و رحم و مروت به انحطاط رسیده بود که پدران با دست خود خاک بر روی دختران خود می ریختند. جنگ و خونریزی از رسوم و هنجارهای اجتماعی شده بود، تمام ابعاد زندگی عرب از آداب فردی مثل غذاخوردن و لباس پوشیدن تا بهداشت و نظافت همه در پایین ترین حد آن تنزل یافته بود، چنان که امیرالمؤمنین (علیه السّلام) در نهج البلاغه فرموده است. اساس کار پیامبر اسلام قرآن بود که به تدریج بر آن حضرت نازل می شد و بر اساس آن پیامبر (صلی الله علیه و آله وسلّم) امور مردم عربستان را سامان می داد و هنجارهای ناپسند را با حرکتی آرام و تدریجی و ابتدائا از خود و خاندان خود آغاز کرد و عده ای را جذب نمود.(آیه: «وانذر عشیرتک الاقربین...) در روند این جریان برخوردهای اجتماعی تندی نیز با پیامبر به خاطر پافشاری بر سنن گذشته جاهلی نمودند، ولی شیوه رفتار پیامبر به قدری حساب شده و منطقی و حکیمانه بود که در نهایت فراتر از جامعه خویش از او استقبال نمودند و پیامبر از استقبال آنها بهره جست و در برابر تمام حوادث و تلخی ها منطق هدایت و بردباری را از دست نداد. سرانجام پیروزی با او بود که توانست بر اساس همین قرآن انقلاب بزرگ و همه جانبه را ابتدا در عربستان و بعد در تمام دنیا توسط استمرار دهندگان راه او و تفسیرکنندگان واقعی قرآن انجام دهد و یک دگرگونی عظیم و فراگیر را بر تمام دنیا گسترش دهد.
تاثیر قرآن بر علوم
بعد از آن در جهان اسلام تمام علوم، از قرآن تاثیر گرفتند، ادبیات در نظم و نثر در میان عرب و عجم تحت تاثیر شدید قرآن قرار گرفت و اساسا نظم و نثرهای مختلف به طور مستقیم از قرآن الهام گرفته و به وجود آمدند، چنان که از قرن دوم به بعد در ایران و سایر مناطق اسلامی متونی به وجود آمد که کاملا ملهم از قرآن بوده است، مانند دیوان اشعار شعرای معروف عصر سامانی و عصر غزنوی، سلجوقی، خوارزمشاهیان تا عصر صفوی و عصر امروز چنان تاثیری از قرآن گرفته اند که گویی نویسندگان آنها فقط در کلاس قرآن نشسته اند، اشعار حافظ که به صراحت می گوید: عشقت رسد بفریاد ار خود بسان حافظ قرآن زبر بخوانی در چارده روایت (تاثیر قرآن بر نظم و نثر پارسی.) تاثیر قرآن در علوم مختلف نیز روشن است،( در تمام علوم انسانی، در علم طب و در نجوم، در زمین شناسی، در علوم عقلی، اعم از فلسفه و کلام و هنر قرآن تاثیر گذاشته است. و اساسا جهت تمام علوم را عوض کرده و آنها را به کمال رسانده است. و برخی از علوم به طور کامل تحت تاثیر قرآن به وجود آمده است.)
تاثیر قرآن در تاریخ
اما تاثیر قرآن در تاریخ و ارتباط متقابل بین آنها از ابتدای نزول قرآن، ارتباط قرآن با تاریخ روشن است، قرآن کتاب آسمانی است و کلام وحی و خداوند متعال است، لذا هرگز نمی توان گفت که قرآن متاثر از تاریخ است. بلکه باید بگوییم که قرآن مشرف بر تاریخ است و تاریخ تحت تاثیر قرآن است، قرآن به جهت اشرافیت بر تمام پدیده ها از بدو خلقت و حتی موجودات فرا تاریخی (منظور از موجودات فراتاریخی: ملائکه و جن هستند که ذکر ملائکه در قرآن و اوصاف آنها و جن آمده است.) را نیز برای ما توصیف می کند و با تمثیل به بهترین و زیباترین قالب ها شرح می دهد.
ارتباط قرآن با تاریخ
...

پیشنهاد کاربران

بپرس