رابرت وایز

رابرت ارل وایز ( به انگلیسی: Robert Earl Wise ) ( ۱۰ سپتامبر ۱۹۱۴–۱۴ سپتامبر ۲۰۰۵ ) کارگردان، تدوین گر، صداپرداز و تهیه کننده آمریکایی بود. او به خاطر کارگردانی فیلم های اشک ها و لبخندها ( ۱۹۶۵ ) و داستان وست ساید ( ۱۹۶۱ ) دو بار برنده جایزه اسکار بهترین کارگردانی شد. او همچنین برای تدوین فیلم همشهری کین ( ۱۹۴۱ ) نامزد جایزه اسکار بهترین تدوین فیلم و برای کارگردانی و تهیه کنندگی فیلم دانه های شن ( ۱۹۶۶ ) نامزد جایزه اسکار بهترین فیلم شده بود.
وایز در ساخت فیلم در سبک های گوناگون مانند علمی - تخیلی ، درام اجتماعی و تاریخی موفق بود. اما آنچه بیشتر باعث شهرت او شد، آثار موزیکال او یعنی فیلم های آوای موسیقی ( که در ایران با نام اشک ها و لبخندها نمایش داده شد ) و داستان وست ساید بود که دومی را با همکاری جروم رابینز هنرمند مشهور آمریکایی کارگردانی کرد. [ ۱]
رابرت ارل وایز در سال ۱۹۱۴ در وینچستر، ایندیانا زاده شد. او از سال ۱۹۳۵ در استودیوی RKO به عنوان تدوین گر صدا مشغول به کار شد و پس از مدتی تدوین فیلم را نیز انجام داد. مهم ترین کارهای او در این عرصه، تدوین دو فیلم از آثار اورسن ولز، یکی فیلم مشهور تاریخ سینما همشهری کین ( ۱۹۴۱ ) و دیگری امبرسون های باشکوه ( ۱۹۴۲ ) بودند. تدوین همشهری کین، نامزدی او را برای جایزه اسکار در سال ۱۹۴۱ به همراه داشت. موفقیت او در تدوین و نیز اتفاقی که باعث نیمه کاره ماندن فیلم کارگردانی دیگر شده بود و او ساخت آن را ادامه داد، باعث شد او وارد دنیای کارگردانی شود.
وایز در کارگردانی نیز موفق بود و ژانر مختلفی را آزمود. درام مشهور می خواهم زنده بمانم در سال ۱۹۵۸، موفقیت بزرگی برای او به شمار می رفت. در سال ۱۹۶۱ فیلم موزیکال داستان وست ساید را که اقتباسی آزاد از نمایش نامه رومئو و ژولیت بود، به همراه جروم رابینز کارگردانی کرد و با این اثر توانست جایزه اسکار بهترین کارگردانی را که با ۹ اسکار دیگر همراه بود، به طور مشترک با رابینز به دست آورد. اشک ها و لبخندها ( ۱۹۶۵ ) دیگر اثر شاخص او بود که جایزه اسکار بهترین کارگردانی را بار دیگر نصیب او کرد. این فیلم پرفروش در مجموع برنده پنج جایزه اسکار شد. وایز تا سال ۲۰۰۰ بیش از چهل فیلم ساخت. [ ۲]
• نفرین مردمان گربه ای ( ۱۹۴۴ )
• مادموازل فی فی ( ۱۹۴۴ )
• مرده دزد ( ۱۹۴۵ )
• شکار مرگبار ( ۱۹۴۵ )
• دادگاه جنایی ( ۱۹۴۶ )
• قاتل مادرزاد ( ۱۹۴۷ )
• خون در ماه ( ۱۹۴۸ )
• رازی در مکزیک ( ۱۹۴۸ )
• صحنه سازی ( ۱۹۴۹ )
• سه راز ( ۱۹۵۰ )
• دو پرچم به سوی غرب ( ۱۹۵۰ )
• روزی که دنیا از حرکت ایستاد ( ۱۹۵۱ )
• خانه ای در تلگراف هیل ( ۱۹۵۱ )
• چیزی برای پرندگان ( ۱۹۵۲ )
• شهر در اسارت ( ۱۹۵۲ )
• بازگشت به بهشت ( ۱۹۵۳؛ تهیه کننده )
• چنان بزرگ ( ۱۹۵۳ )
• مقصد گوبی ( ۱۹۵۳ )
• موش های صحرا ( ۱۹۵۳ )
• اتاق مدیرعامل ( ۱۹۵۴ )
• کسی آن بالا مرا دوست دارد ( ۱۹۵۶ )
• ستایش از یک مرد بد ( ۱۹۵۶ )
• هلن تروآ ( ۱۹۵۶ )
• تا وقتی کشتی راه بیفتد ( ۱۹۵۷ )
• ممکن بود آن شب باشد ( ۱۹۵۷ )
• بی صدا فرار کن، بی صدا دور شو ( ۱۹۵۸ )
• می خواهم زنده بمانم! ( ۱۹۵۸ )
• به فردا امیدی نیست ( ۱۹۵۹ )
• داستان وست ساید ( ۱۹۶۱ ) ( کارگردانی به همراه جروم رابینز و تهیه کننده )
• الاکلنگ دونفره ( ۱۹۶۲ )
• در چنگ ارواح ( ۱۹۶۳؛ کارگردان و تهیه کننده )
• اشک ها و لبخندها ( ۱۹۶۵؛ کارگردان و تهیه کننده )
• دانه های شن ( ۱۹۶۶؛ کارگردان و تهیه کننده )
• ستاره! ( ۱۹۶۸ )
• جاذبه آندرومدا ( ۱۹۷۱؛ کارگردان و تهیه کننده )
• دو آدم ( ۱۹۷۳؛ تهیه کننده )
• هیندنبورگ ( ۱۹۷۵ )
• آدری رز ( ۱۹۷۷ )
• پیشتازان فضا: فیلم ( ۱۹۷۹ )
• خردمندی ( ۱۹۸۶؛ تهیه کننده )
• پشت بام ها ( ۱۹۸۹ )
• کودن ها ( ۱۹۹۶؛ بازیگر )
• توفانی در تابستان ( ۲۰۰۰ )