رئیس علی دلواری

[ویکی فقه] مناسبات یکجانبه و سلطه آمیز دولت های بزرگ غربی با جامعه ایران همواره با دو رویکرد متفاوت مواجه بوده است. نخست رویکردی که به دلیل ناتوانی، ناکارآمدی و عدم اتکاء به پشتوانه قدرت ملی و مذهبی و همچنین به سبب ملاحظات سیاسی و اقتصادی گرایش به وابستگی و پذیرش مناسبات سلطه آمیز داشته است که این رویکرد همواره از سوی هیئت حاکمه اتخاذ می شد. در مقابل رویکردی وجود داشت که ریشه در هویت مذهبی و ملی ایرانیان داشت. رویکردی که دربردارنده مولفه های ضد استعماری وضد استکباری بوده و سرمنشاء بسیاری از حرکت ها و جنبش های آزادی بخش نظیر جنبش تنباکو، مشروطه، جنگل، قیام دلیران تنگستان، نهضت ملی نفت و... شده است. حال در این نوشتار برآنیم تا شهادت یکی از رهبران این جنبش ها، یعنی رئیسعلی دلواری، را با نگاهی دوباره به تاریخ کشورمان، و بررسی نقش ایشان در پیشبرد قیام ضد استعماری تنگستان، ارج نهیم.
شروع جنگ جهانی اول و حائز اهمیت بودن منطقة جنوب به لحاظ اقتصادی برای انگلیس و همچنین ضعف دولت ایران و حاکم نبودن آن بر منطقة جنوب فرصت مناسبی را برای انگلیسی ها فراهم کرد که به بهانه آشوب های جنوب و ناامن بودن جاده های تجاری جنوب، این منطقه را به جولانگاه نیروهای خود مبدل سازد. انگلیس برای بالابردن اعتبار خویش در میان روسای عرب در دو سوی خلیج فارس و حفظ منافع تجاری خود و نیز محافظت از حوزه های نفتی خوزستان که دو میلیون لیره در آن سرمایه گذاری کرده بود، نیروهای خود را به آن سمت اعزام کرد. بوشهر با توجه به مرکزیتی که نسبت به شرق و غرب خلیج داشت، به عنوان کانون جبهه تدارکاتی انگلیس در جنوب قرار گرفت. آنان در راستای حضور استعماری خویش در بوشهر، علاوه بر رواج دائمی زبان انگلیسی به اقدامات دیگری نظیر تاسیس مراکز وسیع اقتصادی و سیاسی و همچنین تاسیس پادگان نظامی بزرگی با تعدادی سرباز و افسر هندی و انگلیسی مبادرت ورزیدند. اقدامات مزبور با توجه به ذهنیت منفی ایرانیان نسبت به روس و انگلیس، نقض بی طرفی ایران در جنگ به حساب می آمد و سبب بروز واکنش و مخالفت های نیروهای ملی و مذهبی به حضور انگلیس در جنوب ایران گردید. مخالفتی که خود را در لباس های گوناگونی نشان می داد. گاه در قامت اعتراض به دستگیری سرکنسول (ویلهلم واسموس در سال ۱۲۸۷ – ۱۲۸۸ کنسول آلمان در بوشهر بود که انگلیس به بهانه اینکه ایشان سبب و بانی حرکت های ضد انگلیسی در جنوب می باشد دستگیر کردند که همین امر سبب مخالفت و اعتراض گسترده مردم به انگلیس بود و آن را اقدامی در جهت نقض بی طرفی ایران عنوان می کردند.) و تعدادی از اتباع آلمانی و گاه در لباس آشوب و شورش. در مجموع حضور استعماری انگلیس در جنوب چیزی نبود که روح آزادیخواه مردم آن خطه بتواند به راحتی در خود هضم کند و همین امر سبب ظهور ستارگانی در آسمان جنوب شد که رئیسعلی دلواری نمونه ای بارز از این ستارگان می باشد.
ولادت
رئیسعلی دلواری در سال ۱۲۶۳ ه. ش/ ۱۸۸۱ م در روستای دلوار از توابع تنگستان متولد شد.
والدین
پدرش زائیر محمد، کد خدایی دلوار را عهده دار بود که بعدها به معین الاسلام ملقب گردید. مادر رئیسعلی شهین نام داشت.
شروع مبارزات سیاسی
...