ذوقار

لغت نامه دهخدا

ذوقار. ( اِخ ) آبی یا وضعی است میان کوفه و واسط بنوبکربن وائل را. یاقوت در معجم البلدان از سکونی روایت کند که قراقر و حنوقراقر و حنوذی قار و ذات العجرم و بطحاء کلها حول ذی قار. و باز گوید که آن نزدیک کوفه است. و صاحب عقد الفرید گوید: ابو عبید گفته است : یوم ذی قار، یوم ذی الحنو و یوم قراقر و یوم الجبایات و یوم ذات العجرم و یوم بطحاء ذی قار است و همه ٔاینها در اطراف ذی قار باشد. ( جزء ششم عقد الفرید ص 111 ). || قریه ای است به ری. ( منتهی الارب ). آیا مراد غار فشافویه است ؟ || یوم ذی قار، نام جنگی است که میان قبیله بنی شیبان و فرستادگان خسرو پرویز در گرفته است به سال چهلم از ولادت رسول اکرم صلوات اﷲ علیه و سبب آن کشتن نعمان بن منذر لخمی بود عدی بن زید عبادی را و بنوشیبان بر فرستادگان خسرو پرویز غالب شدند و گویند این نخستین بار بود که عرب بر لشکر ایران فائق آمده است. بلعمی در ترجمه تاریخ طبری آرد: و سبب این جنگ آن بود که بر در خسرو پرویز از وقت انوشیروان باز و پیش از او نیز در هر ملوک عجم که بود ترجمانی فیلسوف و هر ملکی که نامه نوشتی بملک عجم او برخواندی و جواب باز کردی و جواب نامه هم او نوشتی و در عرب مردی بود که هم زبان تازی و هم زبان پارسی می دانست و پیوسته در خدمت پرویز بود تا چون از ملک عرب نامه آمدی و رسول او سخن رسول بشنیدی و بپارسی پرویز را ترجمه کردی و نامه را بپارسی برخواندی و همچنین از بهر ملک روم ترجمانی و از خزران و ترکستان و هندوستان هر ملکی را ترجمانی داشته بودند و این ترجمان که از بهر ملک عرب بود او را عدی بن زیدالغناء خواندندی و مردی هم از اهل و بیت ملوک و دبیر بود و او را شعرها بسیار است و خان و مانش بحیره بود آنجا که ملک عرب نشستی ، نعمان بن منذر. و هر سالی سه ماه از کسری دستوری خواستی و بیامدی و کدخدائی خویش راست کردی و با نعمان بن منذر همی بودی و پدرش زیدبن ایوب هم ترجمان پرویز بود. و آن کار ایشان را میراث گشته بودی و او را برادری بود ابی نام چون عدی از در کسری بخانه باز شدی این برادر را خلعت دادی و بترجمانی بداشتی بخلافت خویش و مردی بود در حیره نام او اویس بن مقرن و با عدی دشمنی داشت و تعصب و نعمان بن منذر این اویس را نیکو داشتی یک روز این اویس با نعمان نشسته بود و حدیث کسری همی کردند اویس مر نعمان را گفت عدی بن زید بدر کسری چنین همیگوید که من این ملک بر نعمان راست کردم و کسری را مشورت کردم تا نعمان را ملک داد و اگر خواهم ملک از وی باز ستانم. نعمان گفت این مر ترا که گفت اویس گفت من از وی شنیدم. نعمان این سخن به دل اندر گرفت چون عدی بیامد بخانه ٔنعمان او را بزندان کرد عدی ندانست که چه گناه کرده است و دو بیت شعر گفت سخن نیکو، و سوی او فرستاد:بیشتر بخوانید ...

فرهنگ فارسی

۱ - آبی یا موضعی است میان کوفه و واسط متعلق به بنوبکر بن وائل ۲ - یوم ذوقار ( ذی قار ) جنگی است که میان قبیله بنی شیبان و فرستادگان خسرو پرویز در گرفته است ( سال ۴٠از ولادت رسول (ص ) و سبب آن کشتن عدی بن زید عبادی بامر نعمان بن منذر لخمی بود.بنی شیبان بر فرستادگان خسرو غالب آمدند.

دانشنامه آزاد فارسی

محلی در نزدیکی کوفه که یکی از مشهورترین جنگ های قبایل عرب (معروف به ایام العرب) در آن به وقوع پیوست. اهمیت این جنگ از نظر تاریخی در آن بود که قبیله بکر بن وائل توانست سپاه منظم ساسانی و اعراب متحد آن را شکست دهد. تاریخ دقیق این واقعه به درستی روشن نیست. برخی آن را در اوایل بعثت پیامبر (ص) و برخی در سال دوم هجری می دانند. خاطره این جنگ همواره در ذهن اعراب تازه مسلمان شده باقی ماند و ضعف دولت ساسانی بر آنان آشکار شد و زمینه را برای حمله اعراب به ایران ساسانی آماده ساخت.

پیشنهاد کاربران

بپرس