دیوید هیوم

دیوید هیوم با نگارش کتاب رساله دربارهٔ طبیعت آدمی ( ۱۷۴۰–۱۷۳۹میلادی ) تلاش کرد تا شناختی طبیعت گرایانه از انسان به دست آورد، تا از رهگذر آن مبنای روانی طبیعت انسان را ارزیابی کند. دیوید هیوم مخالف وجود "فطرت" بود. وی معتقد بود که تمام دانش انسانی تنها از "تجربه" سرچشمه می گیرد. این اعتقاد او را به عنوان یک فیلسوف تجربه گرا در کنار فلاسفه ای مانند فرانسیس بیکن، توماس هابز، جان لاک و جرج بارکلی، فیلسوفان تجربه گرا قرار می دهد. یکی از مهم ترین و ماندگارترین مسائل مورد پژوهش وی، مسئلهٔ استقرا در علم منطق است.
استقرا به این معنی است که نتیجه گیری وجود یک رابطهٔ علّی است که از قیاس مقدمات بحث و یا کنکاش در تجربیات گذشته، مستلزم آن است که فرض کنیم آینده چیزی شبیه گذشته خواهد بود فرضی که خود نمی تواند مبتنی بر تجربیات گذشته باشد. استدلال هیوم این بود که استقرا و باور به علیت، به جهت عقلی توجیه شدنی نیست. و این دو، از عرف و عادت ذهنی ناشی می شوند. ما در واقع هرگز نمی فهمیم که یک اتفاق معلول اتفاقی دیگر است ( علت و معلول ) بلکه تنها پیوستگی دائم بین رخدادها ( همراه شدن از نظر زمانی و نزدیکی زمان وقوع آن ها ) را تجربه می کنیم. مسئلهٔ استقرا در این جا به این معناست که برقرار کردن هرگونه رابطهٔ علیت از تجربهٔ گذشته، مستلزم این پیش فرض است که هر معلولی دارای علتی است.
هیوم که جزو مخالفان خردگرایی فلسفی بود، اعتقاد داشت که این، "امیال" ( passions ) انسان است که حاکم بر رفتار اوست و نه عقلش: «عقل صرفاً بردهٔ امیال انسان است یعنی عقل تابع خواسته های انسان است و از خود اختیاری ندارد. » هیوم یک فیلسوف احساس گرا ( sentimentalist ) بود و اعتقاد داشت که اخلاق بیشتر مبتنی بر عاطفه و احساس است تا اصول تجریدی اخلاقی. هیوم خود را متعهد به توضیح طبیعت گرایانهٔ پدیدهٔ اخلاقی می دید و می توان گفت نخستین فردی محسوب می شود که مسئلهٔ «هست و باید» را به وضوح توضیح داده و ایده ای که در این مسئله مطرح می شود این است که الزام و باید را نمی توان صرفاً از آن چه که هست بیرون کشید.