[ویکی فقه] دین پژوهی یکی از اصطلاحات جدید مسائل جدید کلامی است که بحث های متنوعی د رمورد آن مطرح شده است ، در این مقاله به امهات این بحث اشاره می شود.
دین پژوهی، نام یک رشته علمی خاص نیست، بلکه عنوانی است عام برای مجموعه ای از رشته ها و شاخه های علمی و معرفتی، که همگی درباره دین بحث می کنند و هر یک از منظری خاص به بررسی ابعاد دین می پردازند .دین پژوهی، دانش هایی چون فلسفه دین، الهیات (کلام) و زیر رشته هایی همچون روان شناسی دین، جامعه شناسی و مانند آن را در بر می گیرد.ویژگی های موضوعی یا روش شناختی هر یک از این دانش ها، قلمرو تحقیق و پژوهش آن را مشخص می سازد و آن را از سایر دانش های مربوط به دین جدا می کند.به بیان دیگر، رشته ها و شعبه های مختلف دین پژوهی یا رهیافت های گوناگون در دین پژوهی، هر یک ناظر به بعدی از ابعاد دین است و از همان بعد خاص، دین را مورد بررسی قرار می دهند.بنابراین، دین پژوهی یعنی تحقیق و پژوهش نظری پیرامون ماهیت و ابعاد دین و شناسایی و شناساندن آن؛ یا تلاش برای اثبات این که گزاره ها و دعاوی دینی صادق و مطابق با واقع است و آثار و لوازم سودمندی بر آنها مترتب است.با این بیان، اگر مجموع دانش هایی را که موضوع آنها به شکلی مطالعه و پژوهش درباره دین است، دین پژوهی بنامیم، می توانیم بر حسب ابعاد گوناگونی که معمولًا ادیان از آن برخوردارند، شاخه ها، رشته ها و یا ابعاد متنوعی را برای دین پژوهی بر شماریم.
ابعاد دین پژوهی
دین پزوهی دارای ابعاد فراونی است که به مهم ترین ان ها اشاره می نماییم:دین پژوهی به روش کلامی، فلسفی، تاریخی و نیز نگرش مردم شناسانه به دین، روان شناسی دین، جامعه شناسی دین، پدیدارشناسی دین، ادبیات و هنر دینی که هر کدام یک بحث تفصیلی خاص را می طلبد که در این مختصر نمی گنجد.
اهمیت دین پژوهی
دین پژوهی، که ره اورد دین گرایی بشر در طول تاریخ می باشد از اهمیت ویژه ای برخوردار است.این اهمیت از نقش سازنده و تعیین کننده ای که خود دین در زندگی مادی و معنوی بشر دارد ناشی می شود.چه این که بیشتر متفکران و اندیشمندان بزرگ، به ویژه در غرب درباره دین، پژوهشها و تحقیقات گسترده ای انجام داده و به این حقیقت اعتراف کرده اند که «دین، پیوسته نقش سازنده ای بر فرهنگ و تمدن و اساساً حیات آدمی داشته است».همچنین متفکرانی چون «کریستوفر مانیرز (۱۷۴۷- ۱۸۱۰ م) که از نخستین محققان جدید غربی است ثابت کرده که هرگز قومی بدون دین وجود نداشته و علاقه به دین در نهاد انسان نهفته است.ویلیام جیمز نیز می گوید:«دین انسان، عمیق ترین و خردمندانه ترین چیز در حیات اوست». همچنین حکما و متفکران بزرگ دوران باستان مانند: افلاطون و ارسطو، بنابر تحقیقاتی که درباره اقوام و ملل دوران مختلف تاریخ بشر انجام داده اند، اظهار داشته اند که دین در روزگاران گذشته بهتر و واقعی تر بوده و اعتقاد به الوهیت یک پدیدار جهانی و عام بوده است.
نقش سازنده دین در زندگی
...
دین پژوهی، نام یک رشته علمی خاص نیست، بلکه عنوانی است عام برای مجموعه ای از رشته ها و شاخه های علمی و معرفتی، که همگی درباره دین بحث می کنند و هر یک از منظری خاص به بررسی ابعاد دین می پردازند .دین پژوهی، دانش هایی چون فلسفه دین، الهیات (کلام) و زیر رشته هایی همچون روان شناسی دین، جامعه شناسی و مانند آن را در بر می گیرد.ویژگی های موضوعی یا روش شناختی هر یک از این دانش ها، قلمرو تحقیق و پژوهش آن را مشخص می سازد و آن را از سایر دانش های مربوط به دین جدا می کند.به بیان دیگر، رشته ها و شعبه های مختلف دین پژوهی یا رهیافت های گوناگون در دین پژوهی، هر یک ناظر به بعدی از ابعاد دین است و از همان بعد خاص، دین را مورد بررسی قرار می دهند.بنابراین، دین پژوهی یعنی تحقیق و پژوهش نظری پیرامون ماهیت و ابعاد دین و شناسایی و شناساندن آن؛ یا تلاش برای اثبات این که گزاره ها و دعاوی دینی صادق و مطابق با واقع است و آثار و لوازم سودمندی بر آنها مترتب است.با این بیان، اگر مجموع دانش هایی را که موضوع آنها به شکلی مطالعه و پژوهش درباره دین است، دین پژوهی بنامیم، می توانیم بر حسب ابعاد گوناگونی که معمولًا ادیان از آن برخوردارند، شاخه ها، رشته ها و یا ابعاد متنوعی را برای دین پژوهی بر شماریم.
ابعاد دین پژوهی
دین پزوهی دارای ابعاد فراونی است که به مهم ترین ان ها اشاره می نماییم:دین پژوهی به روش کلامی، فلسفی، تاریخی و نیز نگرش مردم شناسانه به دین، روان شناسی دین، جامعه شناسی دین، پدیدارشناسی دین، ادبیات و هنر دینی که هر کدام یک بحث تفصیلی خاص را می طلبد که در این مختصر نمی گنجد.
اهمیت دین پژوهی
دین پژوهی، که ره اورد دین گرایی بشر در طول تاریخ می باشد از اهمیت ویژه ای برخوردار است.این اهمیت از نقش سازنده و تعیین کننده ای که خود دین در زندگی مادی و معنوی بشر دارد ناشی می شود.چه این که بیشتر متفکران و اندیشمندان بزرگ، به ویژه در غرب درباره دین، پژوهشها و تحقیقات گسترده ای انجام داده و به این حقیقت اعتراف کرده اند که «دین، پیوسته نقش سازنده ای بر فرهنگ و تمدن و اساساً حیات آدمی داشته است».همچنین متفکرانی چون «کریستوفر مانیرز (۱۷۴۷- ۱۸۱۰ م) که از نخستین محققان جدید غربی است ثابت کرده که هرگز قومی بدون دین وجود نداشته و علاقه به دین در نهاد انسان نهفته است.ویلیام جیمز نیز می گوید:«دین انسان، عمیق ترین و خردمندانه ترین چیز در حیات اوست». همچنین حکما و متفکران بزرگ دوران باستان مانند: افلاطون و ارسطو، بنابر تحقیقاتی که درباره اقوام و ملل دوران مختلف تاریخ بشر انجام داده اند، اظهار داشته اند که دین در روزگاران گذشته بهتر و واقعی تر بوده و اعتقاد به الوهیت یک پدیدار جهانی و عام بوده است.
نقش سازنده دین در زندگی
...
wikifeqh: دین_پژوهی