دیس پراکسی کلامی تکاملی

دیس پراکسی کلامی تکاملی ( انگلیسی: Developmental verbal dyspraxia ) یا به اختصار «DVD»، که به نام های آپراکسی گفتار در کودکی ( CAS ) و آپراکسی تکاملی گفتار ( DAS ) هم شناخته می شود، [ ۱] اختلالی است که طی آن، کودک در بیانِ صداها، هجاها و واژه ها دچار مشکل است. علت این اختلال، ضعف یا فلج عضلانی نیست، بلکه اشکال در مغز است که قادر نیست مابین اعضا و عضلات مربوط به تکلم ( لب ها، آرواره، زبان و غیره ) هماهنگی ایجاد کند. کودک می داند که چه می خواهد بگوید، اما مغزش نمی تواند مابین حرکات ماهیچه هایی که برای بیان کلمات و حرف زدن ضروری هستند، هماهنگی ایجاد کند. [ ۲] علت واقعی این اختلال هنوز مشخص نشده است، [ ۱] اما برخی شواهد حاکی از آن است که ممکن است دلایل ژنتیکی داشته باشد؛ چه آنکه بسیاری از مبتلایان در خانواده هایشان، مشکلات برقراری ارتباط کلامی وجود داشته است. [ ۱] [ ۳] [ ۴] [ ۵] این بیماری درمان قطعی و کامل ندارد، اما با استفاده از مداخلات مناسب، متمرکز و مداوم درمانی، مهارت های کلامی افراد مبتلا به این اختلال حرکتی گفتار، به میزان قابل ملاحظه ای قابلِ بهبود است. [ ۶]
این بیماری، سه مشخصه دارد:
• اشتباهات ناسازگار و متناقض در همخوان ها و واکه ها در ساختِ مکرر هجاها و واژه ها
• گذار و انتقال طولانی و مدت دار هم فراگویی مابین صداها و هجاها
• نوای گفتار نامناسب به ویژه در درک تکیهٔ واژگانی و عبارتی
با آنکه این بیماری، یک «اختلال تکاملی» است، اما با رشد کودک، به سادگی و خودبه خود برطرف نمی شود. کودکان مبتلا، از الگوهای عادی و مورد انتظار اکتساب زبان پیروی نمی کنند و برای پیشرفت در زمینه یادگیری زبان و تکلم، نیازمند مداخلات درمانی هستند. [ ۶]
پژوهش های اخیر نشان داده است که نقص در ژن FOXP2 در بروز این بیماری نقش مهمی دارد. [ ۷] [ ۸] [ ۹] [ ۱۰] [ ۱۱]
دیس پراکسی کلامی تکاملی ممکن است یک عارضهٔ ثانویه و همراه در برخی بیماری های دیگر باشد. برخی از این بیماری ها عبارتند از: اوتیسم، [ ۱] صرع، [ ۱] سندرم ایکس شکننده، گالاکتوزمی کلاسیک[ ۱] [ ۱۲] و جابه جایی های کروموزومی[ ۱۳] [ ۱۴] که موجب مضاعف شدن ژن یا جهش حذفی می شوند. [ ۱۵] [ ۱۶]