دی برید زیرکونیم

دی برید زیرکونیوم ( به انگلیسی: Zirconium diboride ) با فرمول شیمیایی ZrB۲ یک ترکیب شیمیایی است که جرم مولی آن ۱۱۲٫۸۵ گرم بر مول می باشد. شکل ظاهری این ترکیب، جامد سفید است.
دی برید زیرکونیوم ( ZrB2 ) یک ماده سرامیکی دیرگداز با کوالانت بالا با یک ساختار کریستالی هگزاگونال است. ZrB2 یک سرامیک فوق دمای بالا  ( UHTC ) با نقطه ذوب 3246 درجه سانتی­ گراد است. این در کنار چگالی نسبتا پایین اش تقریبا معادل  ۶/۰۹ گرم بر سانتی متر مکعب و استحکام دمای بالای خوبش این ماده را به کاندیدایی برای کاربرد­های فضایی دمای بالا مثل سیستم های پروازی فراصوت و سیستم های انفجار موشک بدل کرده است. این ماده یک سرامیک معمول است و دارای رسانایی حرارتی و الکتریکی نسبتا بالا می ­باشد، خواصی که با دی برید تیتانیوم ایزوساختار و دی برید هافمیوم به اشتراک می­ گذارد.
قطعات ZrB2   معمولا پرس داغ ( فشار بر پودر حرارات داده شده اعمال می­شود ) می­ شوند و سپس با ماشینکاری شکل داده می­ شوند. فرآیند زینترینگ ZrB2   به خاطر طبیعت مواد کووالانت و حضور اکسید­های سطحی که در حین زینترینگ و پیش از فشرده شدن، درشت شدگی دانه را افزایش می­ دهند، کمی مشکل می­ شود. زینترینگ بدون فشار ZrB2  با افزودنی­ های زینتر همچون کاربید بور و کربن که برای افزایش نیروی محرکه زینترینگ با اکسیدهای سطحی واکنش می دهند، امکان پذیر است اما خواص مکانیکی در مقایسه با فرآیند پرس داغ ( hot press ) تنزل می کند. [ ۱]
افزودن تقریبا ۳۰  % حجمی SiC   به ZrB2   اغلب برای بهبود مقاومت اکسیداسیون به خاطر اینکه SiC   یک لایه اکسیدی محافظت کننده ( مشابه با لایه آلومینای محافظت کننده بر روی آلومینیوم ) تشکیل می­ دهد، انجام می­ گیرد[ ۲] .
ZrB2 در کامپوزیت های با ماتریکس سرامیک فوق دمای بالا ( UHTCMCs ) استفاده می­ شود. [ ۳] [ ۴] [ ۵] [ ۶] [ ۷] [ ۸] [ ۹] [ ۱۰]
کامپوزیت های دی­ برید زیرکونیوم تقویت شده بالا الیاف کربن چقرمگی بالایی از خود نشان می­ دهند درحالی که کامپوزیت های دی­ برید زیرکونیوم تقویت شده با کاربید سیلیکون ترد هستند و شکست ناگهانی از خود   نشان می ­دهند.
دی برید زیرکونیوم می تواند با واکنش استوکیومتری بین عناصر تشکیل دهنده اش سنتز شود که در اینجا Zr   و B هستند. این واکنش برای کنترل استوکیومتری دقیق مواد انجام می شود[ ۱۱] .