[ویکی فقه] دوران بین جزئیت و مانعیت به معنی تردید در جزء بودن یا مانع بودن چیزی نسبت به مکلّفٌ به است.
دوران بین جزئیت و مانعیت، از اقسام شبهه مقرون به علم اجمالی بوده و در جایی است که در جزئیت چیزی برای مامور به و یا مانعیت آن تردید شود، مانند: تردید در این که " تکبیرات افتتاحیه " ـ تکبیرهای شش گانه قبل از تکبیرة الاحرام ـ از اجزای نماز است یا مانع نماز می باشد.
دیدگاه آخوند خراسانی و شیخ انصاری
مرحوم " آخوند " در این باره می گوید: این مورد از قبیل دوران امر بین محذورین نیست تا مجرای اصل تخییر باشد، بلکه از قبیل دوران امر بین متباینین و مجرای اصل احتیاط می باشد، زیرا در دوران بین محذورین، احتیاط امکان ندارد و به همین دلیل، اصل تخییر جاری می شود، اما در این جا احتیاط امکان دارد و می توان یک نماز را همراه تکبیرات افتتاحیه و نماز دیگری را بدون آن اقامه کرد. اما مرحوم " شیخ انصاری " این مورد را از موارد دوران بین محذورین دانسته و حکم به تخییر می نماید.
فرق جزء و شرط با مانع و قاطع
جزء و شرط، وجودشان در مأمور به دخالت دارد، اما مانع و قاطع عدمشان در مأمور به دخالت دارد.
فرق مانع با قاطع
...
دوران بین جزئیت و مانعیت، از اقسام شبهه مقرون به علم اجمالی بوده و در جایی است که در جزئیت چیزی برای مامور به و یا مانعیت آن تردید شود، مانند: تردید در این که " تکبیرات افتتاحیه " ـ تکبیرهای شش گانه قبل از تکبیرة الاحرام ـ از اجزای نماز است یا مانع نماز می باشد.
دیدگاه آخوند خراسانی و شیخ انصاری
مرحوم " آخوند " در این باره می گوید: این مورد از قبیل دوران امر بین محذورین نیست تا مجرای اصل تخییر باشد، بلکه از قبیل دوران امر بین متباینین و مجرای اصل احتیاط می باشد، زیرا در دوران بین محذورین، احتیاط امکان ندارد و به همین دلیل، اصل تخییر جاری می شود، اما در این جا احتیاط امکان دارد و می توان یک نماز را همراه تکبیرات افتتاحیه و نماز دیگری را بدون آن اقامه کرد. اما مرحوم " شیخ انصاری " این مورد را از موارد دوران بین محذورین دانسته و حکم به تخییر می نماید.
فرق جزء و شرط با مانع و قاطع
جزء و شرط، وجودشان در مأمور به دخالت دارد، اما مانع و قاطع عدمشان در مأمور به دخالت دارد.
فرق مانع با قاطع
...
wikifeqh: دوران_بین_جزئیت_و_مانعیت