دلشاد خاتون

لغت نامه دهخدا

دلشادخاتون. [ دِ ] ( اِخ ) یکی از چهار دختر دمشق خواجه پسر امیرچوپان ، و از خواتین مهم سلسله جلایری یا ایلکانیان بود. وی ابتدا به ازدواج سلطان ابوسعید درآمد واز او دختری بزایید که در طفولیت بمرد. و پس از مرگ ابوسعید، همسر امیر شیخ حسن بزرگ ایلخانی شد، و از او دو پسر یافت که اولی سلطان اویس ایلکانی است که از سال 757 تا 776 هَ. ق. در بغداد سلطنت کرد. دلشادخاتون از حامیان معروف شعر و ادب و علوم بود و سلمان ساوجی مادح وی بشمار می آمد. ( تاریخ عصر حافظ ) ( از سعدی تا جامی ). رجوع به تاریخ مغول عباس اقبال شود.

دانشنامه آزاد فارسی

دِلشاد خاتون ( ـ۷۲۷ق)
از زنان دانشمند، شاعر و سیاستمدار ایلخانی. دختر دمشق خواجه و نوادۀ امیر چوپان و مادر سلطان اویس بود . علوم اسلامی و فنون ادب را از علمای بزرگ دربار ایلکانیان فراگرفت و به عقد سلطان ابوسعید بهادرخان درآمد. پس از فوت همسرش ، چون بغداد خاتون ، همسر دیگر سلطان ابوسعید، با جانشینی ارپاگاون ، برادر وی ، به مخالفت پرداخت ، ارپاگاون او را به اتهام قتل ابوسعید کشت. پس از آن دلشاد خاتون از ترس به عراق گریخت و به امیرعلی پادشاه ، حاکم روم، پناه برد و او را به مخالفت با وی واداشت و در پیکاری که واقع شد ارپاگاون به قتل رسید. پس از آن که حسن ایلکانی ، تبریز را فتح کرد، دلشاد خاتون به عقد او درآمد و در مدت ۱۷ سال سلطنت مستقل حسن ایلکانی در عراق، بسیاری از کارها را دلشاد خاتون اداره می کرد و تمام عزل و نصب ها در اختیار او بود و حسن ایلکانی جز اسمی از حکومت نداشت . دلشاد خاتون در شعر دستی داشت و ممدوح سلمان ساوجی بود.

دلشاد خاتون (کتاب). دِلشاد خاتون (کتاب)
نوشتۀ زمانی آشتیانی و ابراهیم مدرسی، داستانی تاریخی و سرگرم کننده در توصیف دوران ایلخانان مغول. این رمان ابتدا در دهۀ ۱۳۳۰ش به شکل جزوه های هفتگی، در بیش از ۶هزار صفحه، منتشر شد. کشمکش اصلی داستان را رقابتی عاشقانه شکل می دهد که با درآمیختن دسیسه های سیاسی، موجد وقایعی خونین می شود. بخش دوم آن با عنوان زیبای مخوف چاپ شد.

پیشنهاد کاربران

بپرس