دلایل عقلی و نقلی امامت و مهدویت

دانشنامه اسلامی

[ویکی نور] «دلایل عقلی و نقلی امامت و مهدویت»، اثر فارسی رحیم لطفی به بررسی و تحقیق در براهین و آیات و روایات دال بر وجود امام غائب(ع) پرداخته است.
کتاب، حاصل سلسله مقالاتی است که طی سال های 1380ش در مجلگان تخصصی انتظار و مشرق موعود منتشر شده بود.
گردآوری دلایل دلایل عقلی و نقلی اثبات لزوم و استمرار وجود امام(ع)، به صورت یک جا و منظم، باعث اهمیت کتاب شده است.
کتاب با مقدمه مؤلف در بیان ریشه اختلاف بین شیعه و عامه، آغاز می شود.
مطالب در دو بخش و هر بخش در چندین قسمت، به اثبات این مسأله مهم و اساسی می پردازد که شیعه، برای اثبات الهی بودن منصب امامت و خلافت بلافصل ائمه(ع)، دلایل عقلی و نقلی فراوانی دارد؛ همچنان که بر اساس دلایل متقنی، به وجود امام حیّ، اما غایب، ایمان آورده است.

[ویکی فقه] دلایل عقلی و نقلی امامت و مهدویت (کتاب). اثر فارسی رحیم لطفی به بررسی و تحقیق در براهین و آیات و روایات دال بر وجود امام غائب علیه السّلام پرداخته است. کتاب، حاصل سلسله مقالاتی است که طی سال های ۱۳۸۰ ش در مجلگان تخصصی انتظار و مشرق موعود منتشر شده بود. گردآوری دلایل دلایل عقلی و نقلی اثبات لزوم و استمرار وجود امام علیه السّلام ، به صورت یک جا و منظم، باعث اهمیت کتاب شده است.
کتاب با مقدمه مؤلف در بیان ریشه اختلاف بین شیعه و عامه، آغاز می شود. مطالب در دو بخش و هر بخش در چندین قسمت، به اثبات این مساله مهم و اساسی می پردازد که شیعه، برای اثبات الهی بودن منصب امامت و خلافت بلافصل ائمه علیه السّلام ، دلایل عقلی و نقلی فراوانی دارد؛ همچنان که بر اساس دلایل متقنی، به وجود امام حی، اما غایب، ایمان آورده است. مباحث بر این نکته تاکید دارند که باور به امامی که تداوم بخش جریان نبوت، برخوردار از عصمت و منصوب از سوی خداوند است، نقطه آغاز اختلاف در حوزه عقاید و کلام اسلام محسوب می شود؛ به گونه ای که می توان ادعا کرد قبول یا رد چنین عقیده ای، منشا دیگر عقاید و احکام متفاوت مذاهب اسلامی است. بر این اساس، نویسنده معتقد است، اگر چه در حیطه مکتب اسلام، مذاهب و فرقه های گوناگونی پدید آمده، ولی مهم ترین انشعاب، از ناحیه مساله امامت است که تمام این صف بندی ها را به دو صف اصلی تشیع و تسنن تقسیم می کند.
گزارش محتوا
در بخش اول، دلایل نه گانه عقلی اثبات مهدویت که عبارتند از: دلیل جامعه شناختی با نگاه زمینی، نیاز به مفسر کلام وحی، دلیل استقرائی، قاعده امکان اشرف، برهان هدف مندی، لطف، عنایت، واسطه فیض و انسان کامل، توضیح داده شده و مؤلف معتقد است، سایر دلایل عقلی ادعا شده در این زمینه، به یکی از این دلایل می انجامند. وی معتقد است که این دلایل، به نوعی برون دینی هستند؛ یعنی با بهره گیری از قواعد عام عقلی که مورد پذیرش فلسفه و کلام است، به اثبات ضرورت مهدویت می پردازند، از این رو مخاطبان این دلایل را اعم از مسلمانان می داند.
دلایل اثبات مهدویت
در این بخش، به چهار نمونه از این دلایل به صورت مشروح و مفصل پرداخته شده است که به ترتیب عبارتند از: برهان لطف: که رهاورد آن، پاسخ به مهم ترین شبهات و اثبات کارآمدی آن بر تامین مدعا (نیاز همیشگی انسان به امام و پاسخ خداوند به این نیاز) است. در این قسمت، ضمن تعریف لطف و اقسام آن، صورت برهان لطف محصل و مقرب توضیح داده شده و بعد از تشریح این قاعده، به طرح برهان لطف مقرب و رابطه آن با اثبات اصل امامت و غیبت حجت عجّل الله فرجه الشریف پرداخته شده است. مؤلف، تمسک به این قاعده در رفع شبهات را در صورتی مفید می داند که پیش فرض هایی برای طرفین، موجود باشد تا این قاعده بر اساس آن ها مطرح شود. این پیش فرض ها؛ عبارتند از: ۱- اعتقاد به وجود خداوند و وحدانیت او. ۲- اعتقاد به حکمت خداوند و هدف مندی جهان خلقت. ۳- قبول تکامل و نیل به سعادت، به عنوان هدف و غرض آفرینش انسان. امکان اشرف: که مراد از امام در آن، مفهومی عام بوده و شامل رسول و نبی هم می شود و هدف اصلی این مبحث، اثبات مقام امامت، بعد از ختم رسالت تا پایان عالم است. دستاورد تحلیل و تطبیق این قاعده بر موضوع امامت، این است که در سرای آفرینش، همواره وجود اشرف، انسان کامل و ولی خدا جاری است. صورت برهان امکان اشرف و تفاوت آن با قاعده لطف، کارآیی این قاعده و طریقه اثبات امام به وسیله آن و رد پای این برهان در کلام و فلسفه مسیحیت، از مباحث مهم این بخش است.
← واسطه فیض
...

پیشنهاد کاربران

بپرس