دلالت حدیث غدیر بر ولایت امیرمؤمنان

دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] حدیث غدیر از احادیث متواتری است که در وادی غدیرخم در حجة الوداع از پیامبر اسلام (صلی الله علیه و آله وسلّم) درباره امامت امام علی (علیه السّلام) نقل شده است؛ درباره منظور سخن رسول خدا (صلی الله علیه و آله وسلّم) از جمله «من کنت مولاه فعلی مولاه» ولایت و امامت امیرمؤمنان (علیه السّلام) بوده و یا صرف محبت و دوستی آن حضرت، بحثی است اساسی که بین مورّخان، محدثان و متکلمان شیعه و سنی جریان داشته و دارد. در این جا مطلب را بررسی خواهیم کرد که آیا حدیث غدیر بر ولایت امیرمؤمنان (علیه السّلام) دلالت دارد یا نه؟
حدیث غدیر از احادیثی است که تواتر آن را بزرگان و دانشمندان علم رجال و حدیث اهل سنت تایید کرده اند؛ بنابراین نمی توان در اصل صدور آن تردید کرد که ما این مطلب در مقاله «تواتر حدیث غدیر از دیدگاه اهل سنت» به صورت کامل بررسی کرده ایم؛ اما این که منظور رسول خدا (صلی الله علیه و آله وسلّم) از جمله «من کنت مولاه فعلی مولاه» ولایت و امامت امیرمؤمنان (علیه السّلام) بوده و یا صرف محبت و دوستی آن حضرت، بحثی است اساسی که از گذشته تاریخ به شکلی مستمر بین مورّخان، محدثان و متکلمان شیعه و سنی جریان داشته و دارد.شیعیان با پیروی از خاندان رسول خدا (صلی الله علیه و آله وسلّم)، بر این عقیده هستند که طبق آیه مبارکه ابلاغ، رسول خدا (صلی الله علیه و آله وسلّم) مامور بود که ولایت و امارت امیرمؤمنان (علیه السّلام) را به تمامی مسلمانان ابلاغ نماید. آن حضرت نیز بنا بر وظیفه ای که داشت، با بلیغ ترین و صریح ترین کلمات، این وظیفه مهم را به انجام رساند؛ اما از آن طرف پیروان مکتب خلفا معتقدند که هدف رسول خدا (صلی الله علیه و آله وسلّم) فقط و فقط محبت و دوستی آن حضرت بوده و جمله «من کنت مولاه فعلی مولاه» نمی تواند ولایت و امامت علی (علیه السّلام) را ثابت کند؛ زیرا کلمه «مولی» هیچگاه به معنای «اولی» نمی آید.بررسی این مطلب در قدم اول مستلزم مطالعه و مراجعه به آراء اهل لغت و آشنایان به اصطلاحات و ادبیات عرب است که می تواند بخش مهمی از برداشت های نادرست و غلط کسانی را که با عنادورزی سعی در تحریف حقایق تاریخی دارند افشاء نماید.از این رو، لازم است تا به اظهارات برخی از صاحبان لغت و شعر و ادب مراجعه و توجه نمائیم، تا معلوم شود که برداشت های اندیشمندان پیرو اهل بیت (علیهم السّلام) از واژه های «مولی» و «ولی»، مستند به درک و فهم و تفسیر بزرگانی از دانشمندان اهل سنت است که در تاریخ، تفسیر، لغت و شعر معنای واقعی این الفاظ و کلمات را روشن کرده اند.بنابراین ابتدا نگاه کوتاهی خواهیم داشت به آراء بزرگان و دانشمندانی از اهل سنت که از چهره های شاخص در ادبیات عرب محسوب می شوند و سپس از قرائن موجود در روایات غدیر و غیر آن اثبات خواهیم کرد که مفهومی غیر از ولایت، امامت و رهبری قابل استفاده نیست و انکار آن جز عناد و لجبازی نخواهد بود.
معنای مولی از دیدگاه اهل لغت
برخی از دانشمندان اهل سنت با توجه به رسوبات ذهنی و پیش فرض هایی که داشته اند، نه تنها «مولی» و «ولی» را در حدیث به معنای محبت و دوستی گرفته اند، بلکه ادعا کرده اند که به اجماع اهل لغت، لفظ «مولی» هیچ گاه به معنای «اولی» به کار نمی رود!.
← مدعیان عدم دلالت مولی بر ولی
نه تنها اهل لغت تصریح کرده اند که کلمه «مولی» به معنای «اولی» می آید، بلکه اکثر دانشمندان و بزرگانی که در تشریح و تفسیر آیات کتاب مقدس ما مسلمانان قرآن کریم قلم فرسائی کرده و زحماتی ارزشمند متحمل شده اند نیز بر این مطلب تصریح کرده اند، که نام پانزده تن از آنان را مشاهده می کنید.
← بخاری
...

پیشنهاد کاربران

بپرس