دلائل الصدق

دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] دلائل الصدق (کتاب). «دلائل الصدق»، تالیف محمد حسن مظفر، کتابی است به زبان عربی در اثبات عقاید شیعی و نقد و رد دیدگاه های فضل ابن روزبهان خنجی.
مولف از نگارش این کتاب در سال ۱۳۵۰ ق. فراغت یافته است.مولف در بیان انگیزه تالیف این کتاب می گوید، دلائل الصدق را از این جهت نوشته است که احقاق الحق قاضی نورالله شوشتری را مفصل و طولانی یافته است.
ساختار کتاب
کتاب حاضر دارای شش جلد و مشتمل بر امور ذیل است:جلد اول: مقدمه تحقیق (موسسه آل البیت علیهم السلام) و مقدمه مولف که خود مشتمل بر سه مطلب و هر مطلب در برگیرنده اموری است.جلد دوم: مقدمه مولف و سه مساله که هر مساله خود مشتمل بر چند مبحث است.جلد سوم: مشتمل بر تتمه مساله سوم از جلد قبل می باشد.جلد چهارم: مشتمل بر مساله چهارم و پنجم است.جلد پنجم و ششم: تتمه مساله پنجم از جلد قبل را در برمی گیرد.
گزارش محتوا
در مقدمه مفصلی که به قلم پژوهش گران موسسه آل البیت -علیه السّلام - بر کتاب حاضر نگاشته شده، ابتدا به معرفی سه کتاب: اجلی البرهان فی نقد کتاب ابن روزبهان ؛ نوشته آیت الله سید علی میلانی، نهج الحق و کشف الصدق علامه حلی و ابطال نهج الباطل و اهمال کشف العاطل ابن روزبهان پرداخته شده و در رابطه با روش های بحث وی در خصوص مساله امامت مطالبی بیان گردیده است. به گفته محقق، صفحات قابل ملاحظه ای از کتاب ابن روزبهان به سب و شتم علامه و شیعه اختصاص یافته است. همچنین وی علی رغم محبتی که نسبت به امیرالمومنین علی -علیه السّلام - و اهل بیت -علیه السّلام - ابراز می دارد، در بسیاری موارد با بنی امیه و دشمنان حضرت هم کلام و هم جهت شده، به دفاع از آنان می پردازد. فضل همچنین در مواردی که علامه حلی به روایاتی از عالمان اهل سنت درباره فضائل اهل بیت نقل می کند، ایشان را مورد طعن قرار داده و روایات آن ها را ضعیف می شمارد. وی همچنین در بسیاری موارد دچار تناقض شده و هم چنین در مواردی از بحث خارج شده، به موضوع دیگری پرداخته است.در این مقدمه مفصل، همچنین به معرفی علامه حلی، فضل بن روزبهان، قاضی نورالله شوشتری و شیخ محمدحسن مظفر (مولف کتاب حاضر) پرداخته شده و روش تحقیق بیان گردیده است.دلائل الصدق در برگیرنده سه نوشته مربوط به هم که هر کدام در دوره ای جداگانه نگاشته شده است، می باشد:۱- نهج الحق و کشف الصدق نوشته علامه حلی که آن را به درخواست سلطان اولجایتو محمد خدابنده نوشته است.این کتاب؛ مشتمل بر هشت مسئله به شرح زیر است:۱- محسوسات اصل اعتقادات؛ ۲- نظر؛ ۳- صفات خداوند؛ ۴- نبوت ؛ ۵- امامت ؛ ۶- معاد ؛ ۷- اصول فقه ؛ ۸- فقه .۲- ابطال نهج الباطل و اهمال کشف العاطل - که اختصارا ابطال الباطل نامیده می شود، نوشته فضل الله بن روزبهان خنجی، وی رد خود را در سال ۹۰۹ ق. در کاشان به پایان برده است و در آن تمام کتاب علامه را رد کرده است.تاکنون دوبار از سوی عالمان مکتب اهل بیت بر نوشته فضل ردیه نگاشته شده است:۱- قاضی سید نور الله شوشتری شهید که احقاق الحق را با تفصیل تمام در رد وی نوشت و چون عامه از آن آگاه شدند، او را در سال ۱۰۱۹ ق. در هندوستان در عهد فرمانروایی جهانگیر شاه تیموری به شهادت رساندند.۲- علامه محمدحسن مظفر که دلائل الصدق را در رد ابطال الباطل فضل نگاشت.علامه مظفر در رد خود بر ابطال الباطل فضل، به مطالب مربوط به اصول دین بسنده کرده و از ورود به مباحث اصول و فقه و فروع آن خودداری کرده است. او خود در پایان جلد سوم می گوید:(در همین جا دست از نگارش بر می داریم. چرا که اساس، اصول دین است. پس اگر خدای متعال خواننده این کتاب را به پیروی از حق موفق گرداند، همانا که از بحث اصول فقه و فروع آن بی نیاز خواهد بود و گرنه از جاده هدایت به دور است. شاید اگر فرصتی به ما دست دهد کتاب را تمام کنیم).۳- فضائل امیرالمؤمنین و امامته من دلائل الصدق، نوشته علامه محمدحسن مظفر که در ربیع الاول ۱۳۵۰ ق. از نگارش آن فراغت یافته است.محمدحسن مظفر با نگاهی به سه کتاب یاد شده، این کتاب را با بیانی جدید و نیز نقل و رد برخی از سخنان ابن تیمیه نگاشته است. او در هر مبحث ابتدا سخنان علامه حلی با عبارت قال المصنف، آنگاه گفته های روزبهان را با عبارت و قال الفضل نقل می کند و سپس خود مطالبی در توضیح و تبیین بیشتر مساله می افزاید.مرحوم مظفر در ابتدای کتاب مقدمه ای نسبتا مفصل در باب نقل روایات آورده و طی آن به بررسی صحاح سته اهل سنت پرداخته است. وی با یادآوری این نکته که مناقشه اهل سنت در سند روایات وارده در مناقب اهل بیت -علیه السّلام - از ارزش برخوردار نیست، از چهار جهت در روایات صحاح سته مناقشه می کند که این جهات عبارتند از: مناقشه در نحوه گردآوری این صحاح، اشتمال صحاح مذکور بر کفر، تدلیس غالب راویان موجود در صحاح، جرح اکثر رجال اسناد روایات صحاح.
← مقدمه جلد دوم
...

پیشنهاد کاربران

بپرس