دشمنان زرتشت

گاتاها از برخی دشمنان شخصی زرتشت، مانند بندو و گرهمه نام می برد[ ۱] که همیشه مانعی در برابر او بودند. [ ۲] بنابراین، وی از قبیله خود می گریزد[ ۳] و به کی گشتاسپ، پادشاه ایران، [ ۴] [ ۵] پناه می برد. در قسمتی از سرودها، نام کاوی، کرپان و اوسیج یک جا در زمره دشمنان آیین زرتشتی آمده است. [ ۶] دیگر از دشمنان که پیامبر از وی یاد می کند، مردی به نام بندوه است[ ۷] بندوه سمت کهانت و روحانیت داشته است. [ ۸] گرهما نیز، از دیویسنان و کاهنان آیین قدیم بوده است. در گاثاها، از دشمنی به نام گئوتاما نیز نام برده شده است. دشمنان زرتشت بر اساس این آیین کسانی هستند که از کشاورزی گریزان بوده و به شکارورزی علاقه مند بودند؛ و گاوها را قربانی کرده یا به آن ها آسیب می رساندند؛ گروهی دیگر نیز کسانی که دست از آیین کهن بازنداشته بودنددشمنان زرتشت در گات ها: در گات ها از افراد خاصی به خوبی و از اشخاص خاصی به بدی یاد می شود.
اگر بخواهیم به طور دقیق در افراد منفی گات ها نزدیک شویم می توانیم آن ها را افرادی ببینیم که زرتشت در یک بند یا چند بند از آنان و اعمال بد آن ها ذکر کرده است: ۱ - آموزگاران کج اندیش ۲ - کرپان ها ۳ - کاوی ها ۴ - گرهما ۵ - جمشید پسر ویونگهان ۶ - بندو ۷ - اوسیخش ۸ - کرپ ها
آنچه که مسلم است اینست که زرتشت این اشخاص را براساس معیارهای دینی و فکری خود سنجیده است و این افراد تا قبل از ظهور زرتشت احتمالاً با آرامش خاصی که در نتیجه اعمال قدرت بوده به کار خود می پرداخته اند؛ ولی پس از فعالیت های زرتشت و راهنمایی های او که موجب بیداری مردم می شد اختلافات مورد بحث پیش آمده و بعد از عمیق شدن و استمرار تبلیغات وی همان جنگ ها و ناآرامی ها پیش آمده است و زرتشتی در گات ها بندهای قابل توجهی را به این دشمنان اختصاص داده است؛ که در اینجا به ذکر تعدادی از آن ها می پردازیم.
در مورد آموزگاران تحریف گر بندهایی که به طور مستقیم اشاره شده باشد در حدود ۴ بند است که از هات ۳۲ بند ۹ شروع تا هات ۳۲ بند ۱۲ ادامه می یابد. در هات ۳۲ بند ۹ بدکاری آنان را در تحریف تعالیم مذهبی و آموزشهای نادرست می داند. «آموزگار کج اندیش تعالیم مذهبی را تحریف کرده و با آموزش های نادرست خود انسان را گمراه و از هدف اصلی زندگی منحرف می سازد. او انسان را از توجه به سرمایه گرانبهای راستی و درستی و اندیشه پاک بازمی دارد…» در هات ۳۲ بند ۱۱، نیز زرتشت گناه آنان را بزرگ شمردن ثروتمندان ستمگر و ایجاد فساد بین قشرها جامعه می داند: «ای خداوند خرد، آموزگاران کج اندیش بدکاران را به واسطه شکوه و جلال مادی بزرگ می شمارند و زنان و مردان شریف را از رسیدن به آرزوی خود و برخورداری از بخشایش ایزدی بازمی دارند. پارسایان و راستی گرایان را پریشان و منحرف می سازند و زندگانی را فاسد و تباه می سازند. » در بند بعدی زرتشت اشاره به همکاری این افراد با گرهما و کرپان ها می نماید و آینده تیره ای را برای آن ها پیش بینی می کند. «آموزگاران گمراه کننده با آموزش نادرست کوشش می کنند مردم را از انجام کارنیک و شایسته بازدارند و با گفتار فریبنده مردم را گمراه ساخته و زندگانی آن ها را تباه سازند. آنان در اثر کج اندیشی گرگان درنده ای چون گرهما و کرپان ها را بر راستان و پاکان برتری داده و برای هواخواهان دروغ آرزوی سروری می کنند ولی مزدا خداوند خرد برای آنان کیفر سختی مقرر داشته است»