دزدی دریایی


معنی انگلیسی:
piracy

دانشنامه آزاد فارسی

دزدی دریایی (piracy)
ربودن کشتی یا هواپیما یا قسمتی از محتویات و بار آن از مالک قانونی که طبق حقوق بین الملل، قابل مجازات در محاکم داخلی هر کشوری است که مرتکب دزدی در آن یافت یا دستگیر شود. در مواردی که هواپیما برای تغییر مقصد ربوده شده باشد، یا مسافران برای باج گیری به گروگان گرفته شده باشند، واژۀ هواپیماربایی به کار بردهمی شود. این واژۀ خاصِ دزدی (در زبان انگلیسی) در مورد نقض حق انحصاری آثار ادبی و هنری نیز به کار می رود. سواحل الجزیره، هند غربی (وست ایندیز)، سواحل معروف به عمان متصالحه (ساحل دزدان دریایی که امروزه کشور امارات متحده عربی را در خلیج فارس تشکیل می دهد)، آب های سواحل چین و مالِی و نیز مخفیگاه هایی مانند جزیرۀ لاندی در جنوب غربی انگلستان، سال ها در زمرۀ شکارگاه های دزدان دریایی بود. بین قرون ۱۶ تا ۱۸، سرزمین های شمال افریقا مانند مغرب، الجزایر، تونس و طرابلس (قسمتی از لیبی امروز) کشورهای دزدان دریایی نامیده می شدند. معروف ترین شرح به جای مانده از دزدی دریایی در حال حاضر اثر کاپیتان چارلز جانسون با نام تاریخ عمومی دزدان دریایی است. گسترش وسایل ارتباطی و مخابراتی مدرن و نیز مشکلاتی در تدارک و نگهداری کشتی های جدید، موجب کاهش دزدی دریایی یا محدودیت آن به اطراف برخی بنادر شده است. با وجود این، موارد در حال تزایدی از دزدی دریایی در آب های هنگ کنگ، افریقای غربی و برزیل، به ویژه در منطقۀ آسیای جنوب شرقی گزارش شده است که هزینه و خسارات آن در ۱۹۹۰ به ۲۰۰میلیون دلار رسید. درنتیجه، در ۱۹۹۲ دفتر دریانوردی بین المللی، مرکزی برای نظارت و فرستادن هشدار در مورد دزدی دریایی تأسیس کرد. در ۱۹۹۳ـ۱۹۹۴ دزدی دریایی در دریای آزاد تقریباً دوبرابر شد و در بیشتر موارد هدف دزدان دریایی، کشتی های باربری بود.

مترادف ها

piracy (اسم)
دزدی دریایی، دزدی هنری یا ادبی

پیشنهاد کاربران

دریازنی. [ دَرْ زَ ] ( حامص مرکب ) کار دریازن. عمل دریازنان یعنی دزدان دریائی. ( یادداشت مرحوم دهخدا ) . نوردی مسلحانه در دریاهای آزاد ( نظیر راهزنی مسلحانه در خشکی ) . دریازنان ( دزدان دریائی ) تحت حمایت
...
[مشاهده متن کامل]
هیچ کشوری نباشند و به کشتی های همه ملل دستبرد می زنند. دریازنی از ایام بسیار قدیم سابقه داشته است ، کشتی های تجارتی فنیقی ها و یونانیان دستخوش دریازنان بودند، در قرن اول قبل از میلاد فعالیت آنان و دستبردشان به کشتی ای حامل آذوقه چندان شدید بود که چیزی نمانده بودکه رم دچار قحطی شود. یومیسیوس دریازنی را از مدیترانه برانداخت ولی بعد از ضعف امپراطوری روم دریازنی از نو باب شد و تا ایام اخیر ادامه داشت. وایکینگها تجارت در دریای بالتیک و دریای مانش را تهدید می کردند. دریازنان مسلمان در مدیترانه غربی فراوان بودند و حتی ونیزیها که بظاهر امنیت مدیترانه غربی را در دست داشتند از دستبرد به کشتیهای شهرهای رقیب دریغ نمی کردند. قسمت عمده ای از معاش ممالک بربر از طریق دریازنی حاصل میشد. پس از افتتاح راههای جدید تجارتی در دوره رنسانس ، صادرات فلزات قیمتی از مستعمرات اسپانیا، تجارت امتعه گرانبهای مشرق زمین و داد و ستد برده ، دریازنی را حرفه ای پردرآمد کرد چون در این دوره قوانین دریائی تنظیم و تدوین نشده بود و نیز بسیب رقابت سایر دولتهای مقتدر اروپائی بر سر مستعمرات ، هر کشوری دریازنانی را که بنفع آنها به کشتی های کشور رقیب حمله میکردند تشویق می نمودند. در قرن 17 و 18 میلادی دریازنان انگلیسی سواحل اسپانیا و جهازات اسپانیائی حامل امتعه نفیس آن سرزمین را تاراج میکردند ودر مراجعت به انگلستان غنائم را با شاه تقسیم میکردند و مشمول عفو میشدند. با پیدا شدن و قوت گرفتن ناوگان ممالک مختلف دریازنی انحطاط یافت. از سال 1803 م. کشورهای متحده آمریکا در صدد استیصال دریازنان طرابلس برآمد. در سال 1815 و 1816م. کشورهای متحده آمریکا. هلند و بریتانیای کبیر که برای حفظ کشتی های خود و سرنشینان آنها به دریازنان بربر باج میدادند این دریازنان را برانداختند. در 1816 م. بریتانیای کبیرو کشورهای متحده آمریکا برضد دریازنان هند غربی دست به عملیات زدند. آخرین پایگاههای دریازنی در امتداد تنگه مالاکا در دریای چین بود که در آنجاها هم قدرت دریازنان پس از جنگ تریاک ( 1839 تا 1842 م. ) درهم شکست ، اگرچه هنوز هم گاهگاه کشتی ها گرفتار دریازنان میشوند. مسأله آزاد کردن دریاها از دریازنان از مستمسکهای دولتهای استعماری برای بسط نفوذ خود بوده است و بهترین نمونه آن در تاریخ خلیج فارس دیده میشود. دریازنی در خلیج فارس سابقه طولانی داشته است و برطبق شواهدی دریازنان در قرن نهم میلادی از سواحل عمان مزاحم کشتی ها بودند. به هرحال در قرن 17 میلادی دریازنان فعالیت داشتند و این کار منحصر به عربها نبوده است و دزدان دریائی انگلیسی شهرت تام داشتند. در 1689م. انگلیسی ها و هلندی ها و فرانسویها در باب همکاری در اخذ تدابیر لازم در بحر احمر و خلیج فارس و آبهای مجاور هند برضد دریازنان توافق کردند ولی درعمل ظاهراً انگلستان مسؤولیت کار را بدست گرفت در عین حال افسران بحریه انگلستان دستور داشتند که در کار دریازنان عرب مداخله نکنند! عامل دیگری که از اواخر قرن هیجدهم میلادی اهمیت یافت بسط نفوذ وهابیه بطرف سواحل خلیج فارس و تشویق آنان از دریازنان بود. مراکز عمده ٔدریازنی و برده فروشی شیخ نشین های سواحل عربستان بود. قواسم که از انحطاط نفوذ ایران در خلیج فارس پس از قتل نادر دامنه دزدی و دریازنی خود را توسعه داده بودند ناحیه ای را که به سواحل دریازنان معروف شد در دست داشتند و بندربوشهر در معرض تهدید آنان بود در قرن 19 میلادی موضوع دریازنی و برده فروشی مستمسک عملیات بریتانیای کبیر در خلیج فارس و مقابله آن دولت با رقابت های سیاسی روسیه و فرانسه گردید و صدمات بسیار به ایران وارد ساخت و بسیار از حقوق این کشور را ضایعنمود. امروزه دریازنی و نفوذ بیگانگان بر خلیج فارس بکلی از بین رفته است. ( از دائره المعارف فارسی ) .

دزدان دریایی یا ملوانان آزاد به کسانی گفته می شود که سوار بر کشتی یا قایق به دزدی از کشتی ها روی آورده اند.
حدود ۷۵ سال پیش از میلاد مسیح، قبل از اینکه ژولیوس سزار امپراتور روم شود، توسط دزدان دریایی کیلیکیه ( سیسیلی ) اسیر شد و به عنوان گروگان به مدت ۶ هفته در جزیره ای کوچک نگه داشته شد تا رومی ها پولی را برای آزادی اش پرداخت کنند. سزار بعد از اینکه آزاد شد، با گروهی از سربازان به آنجا برگشت و همهٔ آنان را کشت.
...
[مشاهده متن کامل]

دزدی دریایی کلاسیک از زمانی شروع شد که کشورهای استعمارگر به فکر استخراج منابع از آمریکا افتادند. عده زیادی از ملوانان آن زمان برای سود بیشتر به دزدی دریایی روی آوردند. تعداد زیادی از دزدان دریایی را نظامیان فراری و یاغیان متمرد تشکیل می دادند.
در آن زمان فرماندهان ارتش نیز خود در خفا به دزدی دریایی مشغول بودند. به نظر می رسید که دزدان دریایی خود از هیچ قانونی اطاعت نمی کنند اما آنان نیز قوانینی برای خود داشتند.
دزدی دریایی امروزی از فقر زیاد کشورهای استوایی پدیدار شده است. این دزدی دریایی در میان قبایل سومالیایی به وفور دیده می شود. و اکنون محل اصلی زندگی آنها در خلیج عدن و سواحل یمن و سومالی و … است.
در طول تاریخ در بسیاری از رودخانه های آسیا اروپا آفریقا و آمریکا رودخانه ها و دریاچه ها و تالاب ها کمینگاه دزدان دریایی بوده اند که مشهورترین آن ها دزدان رودخانه ای میسی سی پی و ولگا و در دوران قاجار دزدان رودخانه ای کارون بوده اند همچنین در سیل نوروز ۱۳۹۸ استان خوزستان در روستای آلبونیس در حوالی اهواز چهار قایق مسلح به اهالی روستا ازجمله شورای روستا حمله کردند که البته مورد اخیر در سیلاب اتفاق افتاده و مکان واقعه قبل از سیلاب قابلیت تردد قایق را نداشته است.
پرچم دزدان دریایی در قسمت آمریکا و اروپا بیشتر از نشان یک جمجمه دو استخوان یا یک جمجمه و دو شمشیر بوده است. اما در قسمت های آسیایی و به خصوص در جزایر استوایی همچون بخش سنگاپور این پرچم ها به نمادهای خانوادگی هم تغییر می یافتند و حتی در برخی از پرچم ها نشانه هایی مثل ماهی و اژدها هم وجود داشت.
در برخی موارد نیز دزدان پرچم های دروغین را درست می کردند.
پادشاهان یا حکمرانان هرمز در دوران عظمت و اقتدار خویش حوزهٔ مسقط و منطقه ای در دریای عمان و حتی قسمتی از کرانه های جنوبی خلیج فارس را که بعداً ساحل دزدان دریایی ( Pirate coast ) نام گرفته است همیشه تحت کنترل قرار می دادند و به هر ترتیبی که بود در این مناطق محروسه و کرانه های جنوبی ایران مانع عملیات دریازنان گردیده و عنداللزوم آن ها را سرکوب می کردند و لذا می توان گفت که در قرن پانزدهم کم و بیش فعالیت دریازنان بر اثر وجود حکمرانان هرمز عقیم باقی می ماند. بعد از سپری شدن دورهٔ جلال و قدرت هرمز بدواً پرتغالی ها و سپس خاندان صفویه نمی گذاشتند دریازنی در خلیج فارس نضج بگیرد بعد از صفویه نیز هلندی ها و سپس بریتانیا کم و بیش کوشش های مؤثری در این زمینه به عمل آورده اند.

دزدی دریاییدزدی دریایی
منابع• https://fa.wikipedia.org/wiki/دزدی_دریایی

بپرس