در باب جنگ داخلی

در باب جنگ داخلی ( به لاتین: De bello civili ) دومین اثر بازماندهٔ ژنرال اواخر جمهوری روم، ژولیوس سزار، است که وقایع جنگ داخلی وی در برابر گنایوس پومپیئوس کبیر و سنای روم را شرح می دهد. این کتاب مشتمل بر سه کتاب است که حوادث سال های ۴۸–۴۹ پیش از میلاد را ( از ماقبل عبور سزار از روبیکن و یورش وی به شمال ایتالیا گرفته تا شکست پومپیئوس در نبرد فارسال و فرار وی به مصر ) را در برمی گیرد. پیش از آن کتاب جامع تر خاطراتی در باب جنگ گالی که شرحی بر جنگ های گالی سزار است توسط خود وی نگاشته شده بود و پس از آن نیز کتاب های در باب جنگ اسکندریه، [ یادداشت ۱] در باب جنگ آفریقا، [ یادداشت ۲] در باب جنگ هیسپانیا[ یادداشت ۳] را نگاشت که ادامه وقایع جنگ داخلی در برابر بازماندگان ارتش پومپیئوس در مصر، آفریقا ( استان روم ) ، و هیسپانیا را شرح می دهند. در این باره که سزار کتاب در باب جنگ داخلی را نگاشته تردیدی نیست، درحالی که سه اثر دیگر محتملاً توسط معاصرین سزار نوشته شده اند.
تاریخ نگارش و همین طور نشر آن هنوز مورد بحث هستند، معتبرترین فرضیات به قرار زیر هستند: نگارش و نشر همزمان با وقایع روایات یادشده در این کتاب هستند، یا اینکه نگارش و نشر در ۴۵ پیش از میلاد انجام گرفته اند، یا اینکه نگارش در یکی از تاریخ های مزبور و نشر آن اندکی پس از قتل ژولیوس سزار در ۴۴ ق. م و توسط یکی از حامیانش و کنسول سابقی به نام آئولوس هیرتیوس[ یادداشت ۴] انجام گرفته است.