دامنه کشندی

دامنه کشندی یا دامنه جزر و مدی ( به انگلیسی: Tidal range ) ، اختلاف ارتفاع بین فروکشند ( جزر ) و فراکشند ( مد ) است. کشند عبارت است از بالا آمدن و پایین آمدن سطح دریاها ناشی از نیروهای گرانشی اعمال شده توسط ماه و خورشید و چرخش زمین. اندازه دامنه کشندی به زمان و مکان بستگی دارد.
دامنه کشندی بزرگ تر در طول جزر و مد جهشی ( دامنه مهکشند، ( spring range ) ) ، زمانی که نیروهای گرانشی ماه و خورشید هم تراز هستند ( در سیزیجی ) ، یکدیگر را در یک راست ( ماه نو ) یا در راستای مخالف ( ماه کامل ) تقویت می کنند. در صورتی که با جزر و مد مهکشند منطبق باشد، می توان بزرگ ترین دامنه کشندی سالانه را در حوالی زمان اعتدال انتظار داشت. مهکشند در ربع دوم و چهارم ( آخرین ) فاز قمری رخ می دهد.
در مقابل، در طول فروکاست کشندی، زمانی که بردارهای نیروی گرانشی ماه و خورشید به صورت خلاف یکدیگر عمل می کنند ( یک زاویه قائمه با مدار زمین ) ایجاد می کنند، تفاوت بین کشند بالا و پایین ( دامنه کهکشند، ( neap range ) ) کوچک ترین اندازه است. کهکشند در ربع اول و سوم فاز قمری رخ می دهد.
میانگین دامنه کشندی به عنوان تفاوت بین میانگین سطح آب بالا ( یعنی متوسط سطح کشند بالا ) و میانگین سطح آب پایین ( متوسط سطح کشند پایین ) محاسبه می شود. [ ۲]
دامنه کشندی[ ۳] به صورت زیر رده بندی شده است:
• ریزکشندی ( Micro - tidal ) - زمانی که دامنه کشندی کمتر از ۲ متر ( ۶'۶¾ اینچ ) باشد.
• میان کشندی ( Meso - tidal ) - زمانی که دامنه کشندی بین ۲ متر و ۴ متر ( ۶'۶¾" و ۱۳'۱½" ) باشد.
• درشت کشندی ( Macro - tidal ) - زمانی که دامنه کشندی بالاتر از ۴ متر ( ۱۳'۱½ اینچ ) باشد.