[ویکی نور] عبدالله بن عبدالرحمن دارمی، کنیه اش ابومحمد، محدث قرن سوم و صاحب مسند است.
نسبش به دارم بن مالک بن حنظلة بن زیده مناة بن تمیم می رسد، اما احتمالاً این انتساب تنها از جهت ولاء بوده که در آن روزگار تداول زیادی داشته است.
عربی تبار بودن او صحیح نیست و در اصل ایرانی تبار است. به گفته خودش در سال وفات عبدالله بن مبارک؛ یعنی 181، در سمرقند متولد شده است. از خانواده او اطلاع چندانی در دست نیست. او نیز در آثارش از پدر خود چیزی نقل نکرده که نشان می دهد پدرش در دانش حدیث تخصصی نداشته و شاید در زمره عالمان نیز نبوده است.
دارمی تحصیلات خود را در سمرقند آغاز کرد و برای بهره گیری از استادان متبحر، به مراکز علمی در مشرق و مرکز جهان اسلام سفر کرد. او از شهرهای خراسان و ماوراءالنهر به بلخ، بخارا، مرو و هرات سفر کرد. از ری نیز دیدن کرد و در عراق از عالمان بغداد، کوفه، بصره، مدائن، واسط و در حجاز از محدثان مکه و مدینه استفاده برد و به شهرهای مختلف جهان اسلام از جمله عراق، شام و مصر سفر کرد. خطیب بغدادی او را از محدثان پرسفر دانسته است. ابن عساکر فهرست بلندی از مشایخ دارمی را آورده که از آنها در دمشق حدیث سماع کرده است. بر اساس آثار برجای مانده از او، 201 تن از استادان او شناخته شده اند.
شهرت و مقام علمی دارمی، شاگردان بسیاری را به محضر او کشانده است. از شاگردان او به نام چهل تن اشاره شده است که البته برخی هم طبقه او بوده اند. در صدر این شاگردان باید از محدثان نام آوری چون ابوزرعه رازی، ابوحاتم رازی، بقی بن مخلد، عبدالله بن احمد بن حنبل و نیز از پنج تن از مؤلفان کتب شش گانه اهل سنت؛ یعنی محمد بن اسماعیل بخاری، مسلم بن حجاج نیشابوری، ترمذی، نسایی و ابوداود، یاد کرد که از موقعیت علمی او حکایت دارد.
رجالیان، دارمی را توثیق کرده اند و در مدح و وصف مرتبه علمی او اقوال زیادی از بزرگان اهل سنت نقل شده است. در تفسیر و فقه و حدیث نیز وی را ممتاز دانسته اند. ابن عساکر و ذهبی ، از قول محمد بن ابراهیم بن منصور شیرازی، ضمن ستایش دارمی در فنون مختلف، او را مفسری کامل معرفی کرده اند. تفسیری به او نسبت داده شده که اثری از آن برجای نمانده و اطلاعی نیز از آن در منابع بعدی نیامده است و با توجه به اینکه در متون تفسیری نیز چیزی از وی نقل نشده، درباره اینکه وی کتابی در تفسیر داشته است، تردید پدید می آید.
نسبش به دارم بن مالک بن حنظلة بن زیده مناة بن تمیم می رسد، اما احتمالاً این انتساب تنها از جهت ولاء بوده که در آن روزگار تداول زیادی داشته است.
عربی تبار بودن او صحیح نیست و در اصل ایرانی تبار است. به گفته خودش در سال وفات عبدالله بن مبارک؛ یعنی 181، در سمرقند متولد شده است. از خانواده او اطلاع چندانی در دست نیست. او نیز در آثارش از پدر خود چیزی نقل نکرده که نشان می دهد پدرش در دانش حدیث تخصصی نداشته و شاید در زمره عالمان نیز نبوده است.
دارمی تحصیلات خود را در سمرقند آغاز کرد و برای بهره گیری از استادان متبحر، به مراکز علمی در مشرق و مرکز جهان اسلام سفر کرد. او از شهرهای خراسان و ماوراءالنهر به بلخ، بخارا، مرو و هرات سفر کرد. از ری نیز دیدن کرد و در عراق از عالمان بغداد، کوفه، بصره، مدائن، واسط و در حجاز از محدثان مکه و مدینه استفاده برد و به شهرهای مختلف جهان اسلام از جمله عراق، شام و مصر سفر کرد. خطیب بغدادی او را از محدثان پرسفر دانسته است. ابن عساکر فهرست بلندی از مشایخ دارمی را آورده که از آنها در دمشق حدیث سماع کرده است. بر اساس آثار برجای مانده از او، 201 تن از استادان او شناخته شده اند.
شهرت و مقام علمی دارمی، شاگردان بسیاری را به محضر او کشانده است. از شاگردان او به نام چهل تن اشاره شده است که البته برخی هم طبقه او بوده اند. در صدر این شاگردان باید از محدثان نام آوری چون ابوزرعه رازی، ابوحاتم رازی، بقی بن مخلد، عبدالله بن احمد بن حنبل و نیز از پنج تن از مؤلفان کتب شش گانه اهل سنت؛ یعنی محمد بن اسماعیل بخاری، مسلم بن حجاج نیشابوری، ترمذی، نسایی و ابوداود، یاد کرد که از موقعیت علمی او حکایت دارد.
رجالیان، دارمی را توثیق کرده اند و در مدح و وصف مرتبه علمی او اقوال زیادی از بزرگان اهل سنت نقل شده است. در تفسیر و فقه و حدیث نیز وی را ممتاز دانسته اند. ابن عساکر و ذهبی ، از قول محمد بن ابراهیم بن منصور شیرازی، ضمن ستایش دارمی در فنون مختلف، او را مفسری کامل معرفی کرده اند. تفسیری به او نسبت داده شده که اثری از آن برجای نمانده و اطلاعی نیز از آن در منابع بعدی نیامده است و با توجه به اینکه در متون تفسیری نیز چیزی از وی نقل نشده، درباره اینکه وی کتابی در تفسیر داشته است، تردید پدید می آید.
wikinoor: دارمی،_عبدالله_بن_عبدالرحمن