خطای در خاصه

دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] خطای در خاصه یکی از اصطلاحات به کار رفته در علم منطق بوده و به معنای فقدان شرایط معتبر در تعریف به خاصه است.
خطای در تعریف اقسامی دارد که از جمله آنها خطای در خاصه است و آن مواردی دارد، از جمله، تعریف به خاصه ای که اَخْفی و یا مساوی معرَّف باشد؛ مثل تعریف آتش به «جرمی که شبیه نفس است» و تعریف یکی از متضایفین به دیگری (مثل تعریف ابن به اب و برعکس) و تعریف شیء به ضد خود. ابن سینا ذکر آن ویژگی را که به صورت برجسته تری در شیء مورد تعریف وجود دارد از مصادیق خطای در خاصه دانسته است؛ مثل اینکه در تعریف آتش گفته شود: «لطیف ترین اجسام عنصری است»، زیرا اگر آتش موجود نبود چیز دیگری به عنوان لطیف ترین اجسام وجود می داشت با اینکه آتش نبود؛ البته اگر مراد این باشد که آتش، لطیف ترین موجود ممکن در میان موجودات عنصری است، خطا نخواهد بود. موارد فوق اگر نسبت به عَرَض عامی که در تعریف قرار گرفته به وقوع پیوندد، «خطای در عرض عام» نامیده می شود.
مستندات مقاله
در تنظیم این مقاله از منابع ذیل استفاده شده است: • ابن سینا، حسین بن عبدالله، منطق المشرقیین.
۱. ↑ ابن سینا، حسین بن عبدالله، منطق المشرقیین، ص۵۳-۵۴.
منبع
...

پیشنهاد کاربران

بپرس