خطاطی در هنر اسلامی

[ویکی فقه] در این مقاله به بررسی خطاطی در هنرهای اسلامی دیگر می پردازیم.
استفاده از خوشنویسی در دیگر هنرهای اسلامی بسیار رایج بوده است. خط عنصری تزیینی با جلوه بصری ویژه و حامل مفهومی است که از خلاقیت هنرمند حکایت دارد. همچنین، در غیاب نقوش انسانی و حیوانی که استفاده از آن به استناد متون فقهی با ممانعت و کراهت همراه است، کاربرد تزیینی خطاطی اهمیتی بیش از پیش یافته است. زیباشناختی خطوط، به گفته برخی موجب شده است که بر سطح و گرداگرد هر شیء نفیس در هنر اسلامی خطوطی ترسیم شود. بدین ترتیب، نمونه های بی شمار و متنوعی از کاربرد خطاطی در آثار هنری به دست آمده است. این مقاله به کاربرد خوشنویسی در هنرهای اسلامی با ذکر نمونه های نفیسی از آن می پردازد.
خطاطی در معماری
استفاده از خط بر دیوارهای بناها در تمدن های باستانی و پیش ااسلامی نیز معمول بوده و خطوط ایجادشده بر بناهای ایرانی در دوره های هخامنشی، اشکانی و ساسانی گواه این مطلب است. حتی نمونه هایی از خطوط پیش از اسلام از جمله خط پهلوی بر بناهای دوره اسلامی نیز مشاهده می شود. استفاده از خط در تزیین بنا و سایر آثار، تمام جهان اسلام از کاشغر در چین (شرق) تا سرقسطه در اسپانیا (غرب) را دربرمی گیرد.
← نمونه هایی از معماری اسلامی
در حالی که اجرای انواع خطوط در معماری به شیوه کاشی کاری را می توان در حوزه کاربرد خطاطی در سفال گری نیز ارزیابی کرد استفاده از انواع خط در سفال گری بسیار گسترده تر از کاشی های بناهاست، که اغلب بر کناره کاشی های ستاره ای شکل دیده می شود و در تزیین انواع ظروف و اشیای سفالی از سده های نخست اسلامی نیز معمول بوده است. در سفال گری همانند معماری، خط کوفی بیش از خطوط دیگر رواج داشته و بر سطوح دیواره بیرونی و داخلی، حاشیه، لبه و کف ظروف استفاده شده و بیش تر شامل احادیث و روایاتی از پیامبر صلی اللّه علیه وآله وسلم و حضرت علی علیه السلام، امثال و حکم و اشعار فارسی است. جان مایه این خطاطی ها دعا برای بهره مندی از مواهب دنیوی و رزق و روزی، آرزوی خیر و برکت، دعوت به آزادمنشی، بردباری و سپاس و دوری گزینی از آزمندی است.
← استفاده تزیینی خط در سفال گری
...