خطاب معدومین

[ویکی فقه] خطاب معدومین به خطاب افراد غیر موجود در زمان خطاب اطلاق می شود.
خطاب به معدومین، به معنای مورد خطاب قرار گرفتن کسانی است که در زمان خطاب شارع هنوز به دنیا نیامده اند.
از نظر اصولیون
میان اصولیون بحث است که آیا خطاب های شفاهی شارع، تنها به مخاطبان حاضر در مجلس خطاب اختصاص دارد یا کسانی که در زمان خطاب حاضر بوده، ولی در مجلس خطاب نبوده اند را نیز شامل می شود و یا علاوه بر دو گروه قبلی، همه کسانی را که در زمان خطاب موجود نبوده و درآینده به دنیا می آیند نیز در برمی گیرد.
مسائل مورد بحث
درباره معدومان، این بحث مطرح می گردد که آیا انسان های غیر موجود در زمان بعث و زجر زمان صدور تکلیف که وجود آنها مفروض و مقدر است، ممکن است مورد تکلیف قرار گیرند؛ به بیان دیگر، آیا می توان معدومان را به صورت حقیقی مورد خطاب قرار دارد؟ برخی از بزرگان « حنابله » اعتقاد دارند می توان آنها را به صورت حقیقی مورد خطاب قرار داد؛ امّا اصولیون اعتقاد دارند چنین چیزی محال است و خطاب ها مخصوص حاضران در مجلس خطاب بوده و مورد خطاب قرار گرفتن دیگر مکلفان (غایبان و معدومان) از راه ضرورت و قاعده اشتراک در تکلیف و اجماع بر آن، ثابت می شود. دیدگاه های دیگری نیز در این باره وجود دارد.