خربق سیاه

خربق سیاه ( به انگلیسی: Black Hellebore ) یا کریسمس رز از خانواده Ranunculaceae است. این گیاه در کتاب های طب سنتی با نام رجل الراعی نیز نام برده شده است. [ ۱] ریشه این گیاه به عنوان عمود ترکیب در ایارج لوغاذیا مورد استفاده است[ ۲] .
گیاهی علفی، چند ساله کوتاه، دارای شاخه های سبز. طب سنتی  :
خربق سیاه طبع آن گرم و خشک و در آخر سوم می باشد . خواص عمومی آن مسهل صفراوی و جذب کننده بلغم از بافت های عمیق بدن و معالج امراض سرد و قوی تر از سفید آن می باشد . در کلیه فعل و انفعالاتی که خربق سفید فعالیت دارد سیاه آن سریع الأثرتر است. در دردهای شقیقه و سر و ریزش آب کهنه از چشم و دردهای سینه و پاک کردن دستگاه تنفسی و احشاء و مثانه و رحم مورد استفاده است. اگر آن را چند روز در شیرینی ها بخوابانند یا با جو پوست گرفته یا عدس جوشانیده و آب آن را بنوشند ضرری ندارد. تنقیه آن به طور کلی وضعیت مزاج را تغییر می دهد. برای کسانی که مزاج مرطوب ندارند مضر است. و برای کلیه ضرر دارد و مصلح آن کتیرا و صعتر و دوقو و فطر اسالیون Rock - Parsley و فودنج و مصطکی است. دو مثقال آن با تنگی نفس و اسهال کشنده و مقدار شربت آن از نیم درم تا نیم مثقال است
افعال و خواص دیگر خربق سفید: مسهل بلغم و صفرای غلیظ و اخلاط لزجه و مخاطیه و مفتح سدد و منقی معده و جهت فالج و سرسام و صرع بلغمی و لیثرغس و سایر امراض بارده دماغیه و مفاصل و تفتیت حصات و ادرار حیض و قتل جنین و اخراج آن نافع است سعوط آن مهیج عطسه و اکتحال آن در شیافات جهت جلای غشاوه و حدت بصر طلای آن با سرکه جهت قلع دندان متأکل و قوبا و جرب و برص و بهق به تنهایی و با ایرسا نیز و فرزجه آن مدر حیض و قاتل جنین و چون با سویق و عسل بسرشند و به موش بخورانند بمیرد و جون با گوشت طبخ دهند گوشت را مهرا سازد و چون اراده استعمال آن نمایند باید که اصلاح آن نمایند به پختن آن در جوف خمیر یا مخلوط به حسو جو و روغن بادام نمایند
در گیاه خربق سیاه گلوکوزیدهای هلبورین[ پانویس ۱] و هلبورئین[ پانویس ۲] مشخص شده است [ ۳] .
↑ Helleborin ↑ Helleborein