خانه در شامات

[ویکی فقه] حفاری های باستان شناسیِ تل الرماد، از نواحی دمشق، سکونت در هزاره هفتم پیش از میلاد را در این منطقه نشان می دهد. در قرن یازدهم پیش از میلاد، خانه های سوری به طور نامنظم در کنار معبد یا قصر، درون حصار قرار داشتند. از عهد برنز و آهن در حفاری های باستان شناسی سوریه، خانه هایی با دیوارهایی با قالب های خشتی و گاه دوطبقه کشف شده است.
تأثیر معماری هخامنشی در بناهای سوریه مشهود است، از جمله ساخت بناهایی سه ضلعی با سقف گنبدی که یک ضلع آن باز و مشرف به حیاط بود و به نام ایوان در سراسر ناحیه رواج یافت. آثار به دست آمده از شهر حمص حاکی از وجود خانه های بیزانسی است که اغلب دارای سردابه یا محل دفن مسیحیان و ذخیره آب مصرفی بودند. امویان در ابتدای ورود به شام، خانه های متروک اما قابل استفاده بیزانسی ها را به تملک خود درآوردند یا بر ویرانه های آن ها خانه های جدید ساختند. بعضی از آن ها نیز در خیمه های خارج شهرها مستقر شدند. بلاذری از ساخت صد منزل در ابتدای دوره اسلامی در شهر سلمیه، نزدیک حمص، یاد کرده است. این شیوه امویان در تملک و ساخت منازل در دوره های بعدی در سوریه مورد توجه قرار گرفت و تا حدی تداوم یافت. مقدسی
خانه بعضی پیامبران در سوریه
محل خانه های بعضی پیامبران را در این منطقه دانسته، او همچنین از خانه های تنگ شهر قنسرین و پنجره های آهنی خانه بزرگان حلب یاد کرده است. ابن جبیر ضمن معرفی محل زندگی هابیل و قابیل در این منطقه، از فشرده و بهم پیوسته بودن خانه های حماه سخن گفته و مصالح بیش تر بناهای دمشق را گل و نی دانسته است که طبقه طبقه روی هم قرار داشتند و آتش به سرعت آن ها را فرا می گرفت.
ساخت بنا در دوران مختلف
در دوره ممالیک در دمشق و حلب، خانه های نظامیان، اشراف و عامه مردم در سه قسمت شهر ساخته می شد. در این دوره، خانه های فقیرانه و گاه محلات اقلیت نشین دور از مرکز شهر ساخته می شدند. در دوره عثمانیان خانه ها در سوریه تحت تأثیر سبک خانه سازی ترک ها ساخته می شد. با این حال، در همین دوره ده ها هزار خانه در حلب و دمشق ساخته شد که سبک آن ادامه شیوه امویان و عباسیان بود. قدمت خانه های بازمانده سوری به عهد عثمانی برمی گردد و خانه های قدیم تر به ندرت وجود دارد. از خانه های پیش از دوره عثمانی باید از مدرسه ظاهریه، واقع در مرکز دمشق، نام برد که قبلا خانه پدر سلطان صلاح الدین ایوبی بود. بناهای سوریه تأثیر اقوام فاتح را به خوبی نشان می دهند، مانند ستون های رومی، طاق های قوسی ایرانی برای تزیین درها و پنجره ها و دیوارهای ضخیم در دوره جنگ های صلیبی. ضمناً به سبب تسلط هم زمان برخی سلسله های اسلامی در مصر و سوریه، در ساختار خانه های هر دو کشور یکسانی ساخت مایه و نقوش تزیینی وجود دارد.
مصالح ساختمان
...