خاندان افشار

دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] خاندان افشار قاسملو یکی از خاندان های پرسابقه برای خدمت به دستگاه شاهنشاهی در دوره های قاجار، پهلوی اول و دوم هستند.
ایل افشار در زمان قبل از صفویه در خراسان می زیسته اند؛ در زمان شاه عباس صفوی، قسمتی از این خاندان را به آذربایجان و نزدیک ارومیه کوچاندند و افشار قاسملو به خاطر این کوچ، از دیگر افشارها مانند افشار ارشلو و افشار ارخلو و افشار قره حسنلو جدا شدند. قسمتی از افشارها نیز که در خراسان مانده بودند، بعدها توانستند به رهبری نادر افشار، به حکومت ایران نیز دست یابند. خاندان افشار قاسملو در زمان سلطنت افشارها و قاجارها، از نظامیان بودند و به حکومت خدمت می کردند. در زمان قاجارها و حمله حسام السلطنه به هرات، یکی از خوانین افشار قاسملو در خدمت وی بود و اولین کسی بود که وارد قلعه هرات شد و به خاطر رشادت هایش در این جنگ بعدها از طرف ناصرالدین شاه قاجار، یکصد تومان پول و جبّه ای هدیه گرفت. همچنین در اوایل حکومت ناصرالدین شاه و فتنه سالارخان در خراسان که تصمیم داشت خراسان را از ایران جدا کند و حکومت مستقلی برای خود تشکیل دهد، سلیمان خان افشار - رئیس ایل افشار قاسملو که در ساوچپلاغ قزوین ساکن بود و نوه نصرالله خان افشار (که به جهت اینکه خیلی عبوس بود به «زهرمار خان» معروف بود) یکی از سرداران سپاه سلطان مراد میرزا فرزند عباس میرزا بود که در اسفراین به مراد میرزا پیوست و به کمک وی و دیگر سرداران، قاجارها توانستند سالارخان را شکست داده و وی را به قتل برسانند. خاندان افشار قاسملو در زمان قاجار به امر ناصرالدین شاه، به تهران آمدند و در آن شهر ساکن شدند.
سیف السلطنه افشار
علی اکبر سردار، معروف به سیف السلطنه فرزند حسین وزیر نظام بود. درباره تاریخ ولادت وی اطلاع دقیقی در دسترس نیست. علی اکبر افشار دوران تحصیل مقدماتی خود را در خراسان گذراند و سپس برای ادامه تحصیل به روسیه رفت و به تحصیل در یکی از مدارس نظامی این کشور در شهر پطروگارد پرداخت. وی پس از فارغ التحصیلی به ایران بازگشت و به خدمت در قزاقخانه پرداخت. علی اکبر افشار توانست در مدت کوتاهی به مقام سرتیپ دوم و سپس میرپنج در نظام کشور برسد و پس از آن احمدشاه قاجار به وی درجه سرداری داد و وی را ملقب به سیف السلطنه نمود. سیف السلطنه در زمان حضور رضاخان در وزارت جنگ در ارتش متحدالشکل وی حضور داشت و توانست عضو شورای عالی نظام بشود. بعد از کودتا رضاخان پهلوی، تمام دستجات ارتشی (ژاندارم، قزاق و وزارت جنگ) را یکنواخت کرد و درجات را نیز یکی کرد. سیف السلطنه به همین جهت به درجه سرتیپی رسید، در صورتی که بنابر سوابق وی باید به درجه بالاتری می رسید؛ به همین جهت کدورتی بین وی و رضاخان به وجود آمد و سیف السلطنه افشار پس از مدتی در سال ۱۳۱۸ه.ش از نظام کناره گیری نمود. در سال ۱۳۳۲ه.ش در ایران کودتایی رخ داد که در آن بسیاری از نظامیان حضور داشتند و توانستند دولت مصدق را از کار برکنار نمایند و به جای وی فضل الله زاهدی توانست به حکومت و نخست وزیری برسد. در ماجرای کودتای ۲۸ مرداد یکی از اعضای فعال شرکت در کودتا، سیف السلطنه افشار بود و برخی جلسات اعضای شرکت کننده در کودتا در منزل وی تشکیل می شد. پس از شکل گیری کودتای ۲۸ مردادماه و سقوط دولت مصدق، و نخست وزیری فضل الله زاهدی در سال ۱۳۳۲ه.ش سیف السلطنه به خاطر رفاقت با سرلشکر زاهدی و همچنین حضور فعال در کودتایی که به سقوط مصدق انجامید، توانست به حکومت گیلان دست یابد. بعد از مدت کوتاهی نیز حکومت را عهده دار گردید. از دیگر فعالیت های سیاسی سیف السلطنه افشار در زمان رژیم پهلوی، حضور در مجلس سنا بود. وی در دوره دوم و سوم و چهارم و پنجم، به عنوان سناتور انتصابی از طرف ناحیه تهران، به مجلس سنا راه یافت. وی تا پایان عمر خود سناتور بود و در سال ۱۳۴۸ه.ش در شهر تهران از دنیا رفت. سیف السلطنه در خراسان دارای املاک بسیاری بود و از ثروتمندان و املاک داران بزرگ این منطقه به شمار می رفت.
امیرخسرو افشار
امیرخسرو افشار فرزند علی اکبر سیف افشار ملقب به سیف السلطنه در سال ۱۲۹۸ه.ش در تهران به دنیا آمد. مادرش دختر میرزا رضا مستوفی بود. امیرخسرو پس از اتمام تحصیلات مقدماتی در تهران، برای ادامه تحصیلات به اروپا رفت و پس از مدتی تحصیل در دانشگاه آلمان و سپس پاریس، به ژنو رفت و در رشته علوم اجتماعی لیسانس خود را از دانشگاه ژنو دریافت نمود.امیرخسرو در سال ۱۳۲۰ه.ش به ایران بازگشت و در وزارت خارجه به کار مشغول شد و به عنوان مترجم مشغول به فعالیت گردید. وی در سال ۱۳۲۶ه.ش به عنوان دبیر اول سفارت کبرای ایران در آمریکا به این کشور سفر نمود و پس از مدتی به دبیر اولی نمایندگی دائم ایران در سازمان ملل متحد منصوب شد. امیرخسرو افشار پس از چهار سال به کشور بازگشت و کفیل اداره سازمان ملل در ایران شد. وی در سال ۱۳۳۱ه.ش مجددا به عنوان رایزن به آمریکا رفت و حدود یک سال در واشنگتن اقامت نمود. پس از آن به ایران بازگشت. امیرخسرو افشار پس از بازگشت به ایران دوباره به وزارت خارجه رفت و این بار به سمت ریاست اداره سوم وزارت امور خارجه منصوب شد و پس از مدتی به ریاست اداره کل بازرسی رسید. در زمان حضور وی در اداره سوم سیاسی وزارت امور خارجه، وی به دستور کاظمی وزیر وقت امور خارجه وی مامور بستن تمام کنسولگری های انگلیس در ایران شد. کاظمی خطاب به افشار، کنسولگری های انگلیس را «لانه جاسوسی» خواند و دستور به بستن آنها نمود.
← رئیس اداره چهارم سیاسی
...

پیشنهاد کاربران

بپرس