خارشتر

/xArSotor/

مترادف خارشتر: گیاه ترنجبین

معنی انگلیسی:

camels-thorn, alhaghi, hedysarum

لغت نامه دهخدا

خار شتر. [ رِ ش ُ ت ُ ] ( ترکیب اضافی ، اِ مرکب ) خاری معروف است و آن جنسی باشد از خار که شتر از خوردن آن فربه شود. ( برهان قاطع ). نام گیاهی است خاردار که شتر از خوردن آن فربه شود. ( برهان قاطع ). نام گیاهی است خاردار که شتر آن رابرغبت تمام خورد آن را اشتر خوار نیز گویند. ( غیاث اللغات ). اشتر غاژ. اشترخار. خار اشتر. این خار از دسته اسپرس ها میباشد و دارای خار بسیار است و در نقاط خشک می روید و از آن ترنجبین بدست می آید. ( گیاه شناسی گل گلاب ص 221 ). رجوع به خار اشتر و اشترخار شود.

فرهنگ فارسی

خاراشتر، گیاهی خاردارباگلهای خوشهای برنگ سرخ، یاسفید، برگهایش کرکدارودارای تیغهای نوک تیز
( اسم ) گیاهی است خاردار از تیر. مرکبان دارای گلهای خوشه یی برنگ سرخ یا سفید . ارتفاعش به نیم متر میرسد . در خراسان و آذربایجان و افغانستان از آن ترنجبین گیرند اشترخار خاراشتر اشتر گیا کرته .

فرهنگ معین

(شُ تُ ) (اِمر. ) گیاهی است خاردار با گل های خوشه ای به رنگ سرخ یا سفید و برگ های کرکدار، عرق آن برای شستشوی کلیه مفید است .

فرهنگ عمید

گیاهی خاردار با گل های خوشه ای سرخ یا سفید، برگ های کرک دار، تیغ های نوک تیز، و طعم تلخ که در طب قدیم برای مداوای بیماری های جهاز هاضمه، سرطان، و طاعون به کار می رفت، اشترگیا، راویز، کستیمه، کسیمه.

دانشنامه عمومی

خارشُتُر یا آدور ( نام علمی: Alhagi ) گیاهی است پایا از خانواده باقلاییان ( Papilionaceae یا Fabaceae ) از زیرخانواده باقالی ها ( Faboideae ) و یکی از بنشن ها به شمار می رود. نام دیگر آن علف ترنجبین است.
میوه این خانواده ناشکوفا است. بوته های آن نیمه درختچه ای و نیمه چوبی است که تا ارتفاع ۵۰ تا ۱۵۰ سانتی متر می رسد. ساقه های آن سبز رنگ با خارهای تیزِ نوک زرد است. ادرارآور و ضد سیاه سرفه و تب و لرز است. کاسبرگ آن بدون کرک، زنگ مانند و با پنج دندانه مثلثی کوتاه نوک تیز است. دانه های آن در درون نیامک پهلوی هم قرار دارند.
خارشتر از نظر پزشکی سنتی دارای طبع گرم و خشک بوده و برای رفع صفرا و سنگ کلیه و مثانه مؤثر است. . خارشتر یکی از علوفه های خوراکی برای دام به ویژه بز است. این گیاه مقاوم به سرما و کم آبی، دارای ریشه عمیق حتی تا ژرفای ۵ تا ۷ متر، و علف هرز مزارع غلات و چغندر است. میوه آن را ترنجبین ( تَراَنگَبین ) ، یعنی عسل تر، می نامند. خارشتر در شوره زارهای ایران، عربستان، صحرای سینا، سوریه، هند و پاکستان تا ارتفاع ۴۰۰ متری از سطح دریا می روید.
خارشتر ایرانی با نام علمی Alhagi maurorum یا Alhagi persarum نمونه خارشتر غالب در ایران است. در متون کهن کشاورزی ایران آن را حاج خوانده اند.
گیاه خارشتر دارای ترکیبات آنتی اکسیدانی بوده و اثبات شده است که استفاده خوراکی از آن در جیره غذایی ماکیان می تواند بر کاهش فساد گوشت اثر داشته باشد[ ۱]
واژه Alhagi در زبان های اروپایی از عربی الحاجی گرفته شده است. برای گونه اصلی خارشتر یعنی Alhagi maurorum سه نام علمی دیگر بکار می رود یعنی:∗
• Alhagi mannifera Jaub. & Spach
• Alhagi graecorum Boiss
• Alhagi tournefortii Heldr
نام های گوناگون خارشتر در زبان انگلیسی عبارت اند از: ( معنای واژگانی آن ها درون دوکمان آمده است )
• Camelthorn ( خار شتر )
• Manna Tree ( درخت انگبین )
• Persian Manna Plant ( گیاه انگبین ایرانی )