[ویکی نور] حیاه الامام الحسن بن علی (علیهما السلام). مجموعه آثاری که با عنوان «حیاة الامام ...» در باره یک یک ائمه معصومین توسط نویسنده معاصر عراقی تألیف شده است. مجلدات هر قسمت از این مجموعه به تناسب مطالب، از یک تا چندین جلد را شامل است.
عناوین و مجلدات هر یک از این مجموعه به ترتیب زیر است:
این آثار با آنکه متعددند، در سبک و روش تألیف تفاوت ندارند. بنابراین ویژگی های آنها را می توان در موارد زیر شمرد.
اولین ویژگی این آثار تتبع فراوانی است که مؤلف انجام داده و به منابع بسیاری مراجعه کرده است. این منابع، منحصر به کتب تاریخ و حدیث یا فقط منابع معتبر نیست همانگونه که به مآخذ کهن و دست اول اکتفا نکرده و آثار متأخران را نیز دیده است. همچنین منابع وی در فرقه ای خاص منحصر نشده و کتب شیعه و سنی را دیده است. از این رو ارجاع به منابع متعدد و متنوع از ویژگی های دیگر آثار این نویسنده است. از خصوصیات دیگر، تنوع در عناوین است. مؤلف همه موضوعات و مباحث مربوط به زندگی یک امام را به خوبی گزارش کرده و عنوانی خاص برای هر یک قرار داده است. لذا تنوع تیترها و سرفصل ها در دستیابی خواننده به زندگی هر امام مؤثر است. پس از بیان شرح کاملی از زندگی هر امام، روایات منقول از آن امام در موضوعات مختلف کلامی، تفسیری، اخلاقی، فقهی و ... را به تفصیل نقل کرده و گاه بخش قابل توجهی از یک مجموعه را به این روایات اختصاص می دهد. کتب و آثار منسوب به ائمه نیز بخش دیگری از این مجموعه ها را تشکیل می دهد. همچنین در هر مجموعه به تفصیل از یاران و راویان ائمه نام برده و شرح حال مختصری از آنان ارائه می دهد. مؤلف به شرح حال امام و یارانش اکتفا نکرده و از اوضاع دوران معاصرش نیز سخن می گوید. یکی از بخش های این آثار، بیان نظرات افراد مختلف از دوست و دشمن درباره هر امام است که در این قسمت حتی از متأخران و نویسندگان معاصر نیز نقل قول کرده است.
باقر شریف تلاش کرده از تحلیل و اظهار نظر درباره روایات فروگذار نکند و بخصوص در مواردی که یک خبر با مسلمات تاریخی و گاه با اصول مذهبی شیعه سازگار نیست به بررسی آن پرداخته است.
مؤلف در آثار خود مقید به ذکر منابع در پاورقی هاست. به رغم دقت و تحقیق وی، به نظر می رسد در مواردی هم به قلم فرسایی و توضیح واضحات دچار شده و هم نگاه غالب سنتی در آثار مربوط به ائمه را از دست نداده است. همچنین در موضوع راویان، بیشتر به جمع آوری پرداخته و بررسی کافی انجام نشده و مشترکات تفکیک نشده اند.
عناوین و مجلدات هر یک از این مجموعه به ترتیب زیر است:
این آثار با آنکه متعددند، در سبک و روش تألیف تفاوت ندارند. بنابراین ویژگی های آنها را می توان در موارد زیر شمرد.
اولین ویژگی این آثار تتبع فراوانی است که مؤلف انجام داده و به منابع بسیاری مراجعه کرده است. این منابع، منحصر به کتب تاریخ و حدیث یا فقط منابع معتبر نیست همانگونه که به مآخذ کهن و دست اول اکتفا نکرده و آثار متأخران را نیز دیده است. همچنین منابع وی در فرقه ای خاص منحصر نشده و کتب شیعه و سنی را دیده است. از این رو ارجاع به منابع متعدد و متنوع از ویژگی های دیگر آثار این نویسنده است. از خصوصیات دیگر، تنوع در عناوین است. مؤلف همه موضوعات و مباحث مربوط به زندگی یک امام را به خوبی گزارش کرده و عنوانی خاص برای هر یک قرار داده است. لذا تنوع تیترها و سرفصل ها در دستیابی خواننده به زندگی هر امام مؤثر است. پس از بیان شرح کاملی از زندگی هر امام، روایات منقول از آن امام در موضوعات مختلف کلامی، تفسیری، اخلاقی، فقهی و ... را به تفصیل نقل کرده و گاه بخش قابل توجهی از یک مجموعه را به این روایات اختصاص می دهد. کتب و آثار منسوب به ائمه نیز بخش دیگری از این مجموعه ها را تشکیل می دهد. همچنین در هر مجموعه به تفصیل از یاران و راویان ائمه نام برده و شرح حال مختصری از آنان ارائه می دهد. مؤلف به شرح حال امام و یارانش اکتفا نکرده و از اوضاع دوران معاصرش نیز سخن می گوید. یکی از بخش های این آثار، بیان نظرات افراد مختلف از دوست و دشمن درباره هر امام است که در این قسمت حتی از متأخران و نویسندگان معاصر نیز نقل قول کرده است.
باقر شریف تلاش کرده از تحلیل و اظهار نظر درباره روایات فروگذار نکند و بخصوص در مواردی که یک خبر با مسلمات تاریخی و گاه با اصول مذهبی شیعه سازگار نیست به بررسی آن پرداخته است.
مؤلف در آثار خود مقید به ذکر منابع در پاورقی هاست. به رغم دقت و تحقیق وی، به نظر می رسد در مواردی هم به قلم فرسایی و توضیح واضحات دچار شده و هم نگاه غالب سنتی در آثار مربوط به ائمه را از دست نداده است. همچنین در موضوع راویان، بیشتر به جمع آوری پرداخته و بررسی کافی انجام نشده و مشترکات تفکیک نشده اند.