حکومت به تضییق موضوع

دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] حکومت به تضییق موضوع به معنای تضییق تعبّدی افراد موضوع دلیل محکوم توسط دلیل حاکم می باشد.
حکومت به تضییق موضوع، به معنای نظارت دلیل حاکم، بر دلیل محکوم و تفسیر آن، از راه ایجاد تضییق تعبدی در افراد موضوع دلیل محکوم است، مانند این که مولا بگوید: «اکرم العالم» و سپس بگوید: «العالم الفاسق لیس بعالم عندی»؛ یعنی عالم فاسق را تعبداً از موضوع عالم خارج کرده و به عبد دستور می دهد او را در حکم جاهل قرار دهد و وقتی عالم فاسق از عنوان «العلما» موضوعاً خارج شد، حکم اکرام شامل او نمی گردد.در این فرض، حکومت و تخصیص دارای یک نتیجه است؛ یعنی در هر دو باب، مدلول یکی از دو دلیل، از عموم دلیل دیگر خارج می گردد.

پیشنهاد کاربران

بپرس