[ویکی فقه] حکم غائط (قرآن). آلودگی جسم، مانع قرب به خداست و نظافت و طهارت، لازمه ایمان است.
خروج غایط، از موجبات وضو و تیمم:• «یـایها الذین ءامنوا لا تقربوا الصلوة وانتم سکـری حتی تعلموا ما تقولون ولا جنبـا الا عابری سبیل حتی تغتسلوا... او جاء احد منکم من الغائط... فلم تجدوا ماء فتیمموا صعیدا طیبـا فامسحوا بوجوهکم وایدیکم... ای کسانی که ایمان آورده اید، در حالی که مستی اد به نماز نزدیک نشوید تا آن گاه که (مستی زایل شود و) بدانید چه می گویید؛ و نیز در حال جنابت (به نماز نزدیک نگردید) تا غسل کنید مگر در حال مسافرت (که آب نیابید) و نیز در حال جنابت به مسجد نزدیک نشوید تا وقتی که غسل کنید مگر آنکه رهگذر باشید، و اگر مریض یا در سفر بودید در حالی که یکی از شما از قضای حاجت آمده یا با زنان هم بستر شده و آبی نیافتید (یا از استعمالش معذور بودید) پس خاک پاکیزه ای بجویید و (پس از زدن دو دست بر آن) صورت ها و دست هایتان را مسح کنید، که به راستی خداوند بخشنده و بسیار آمرزنده است.»• «یـایها الذین ءامنوا اذا قمتم الی الصلوة فاغسلوا وجوهکم وایدیکم الی المرافق وامسحوا برءوسکم وارجلکم الی الکعبین وان کنتم جنبـا فاطهروا وان کنتم مرضی او علی سفر اوجاء احد منکم من الغائط... فلم تجدوا ماء فتیمموا صعیدا طیبـا فامسحوا بوجوهکم وایدیکم منه... ای کسانی که ایمان آورده اید، چون برای نماز برخیزید (و وضو نداشتید) پس صورت ها و دست هایتان را تا آرنج بشویید، و بر سرتان و روی پاهاتان تا برآمدگی روی هر دو پا مسح کنید، و اگر جنب بودید شستشو نمایید (غسل کنید)، و اگر بیمار یا در سفر بودید و حال آنکه یکی از شما از قضای حاجت آمده یا با زنان همبستر شده و آبی نیافتید، پس به سراغ خاکی پاک روید و از آن خاک (پس از آنکه کف هر دو دست بر آن زدید) به صورت و دست هایتان بکشید (تیمم کنید). خداوند هرگز نمی خواهد برای شما مشقت درست کند و لکن می خواهد شما را پاک نماید و نعمت خود را بر شما تمام سازد، شاید سپاس گزارید.»
پاک سازی جسم و جان
خداوند متعال در این آیه به طیبات روح و آنچه باعث پاکیزگی جان انسان می گردد، اشاره می کند و قسمت قابل ملاحظه ای از احکام وضو و غسل و تیمم که موجب صفای روح است، تشریح گردیده، نخست خطاب به افراد با ایمان کرده، احکام وضو را بیان می کند و سپس به توضیح حکم غسل پرداخته و چنین می فرماید: و اگر جنب باشید غسل کنید. (وَ إِنْ کُنْتُمْ جُنُباً فَاطَّهَّرُوا). جمله (أَوْ جاءَ أَحَدٌ مِنْکُمْ مِنَ الْغائِطِ) عطف بر آغاز آیه یعنی جمله إِذا قُمْتُمْ إِلَی الصَّلاةِ است، در حقیقت در آغاز آیه اشاره به مساله خواب شده و در ذیل آیه اشاره به دو قسمت دیگر از موجبات وضو یا غسل گردیده است. و اگر این دو جمله را عطف به علی سفر بگیریم دو اشکال در آیه تولید خواهد شد، نخست اینکه از قضای حاجت برگشتن نمی تواند نقطه مقابل مرض یا مسافرت باشد و لذا مجبوریم او را به معنی واو بگیریم (همانطور که جمعی از مفسرین گفته اند) و این کاملا بر خلاف ظاهر است، به علاوه ذکر خصوص قضاء حاجت از میان موجبات وضو، بدون دلیل خواهد بود اما اگر آن طور که گفتیم آیه را تفسیر کنیم هیچیک از این دو اشکال متوجه نخواهد شد.
عفت بیان قرآن
عفت بیان قرآن در این آیه همانند بسیاری از آیات دیگر کاملا مشهود است زیرا هنگامی که می خواهد از قضای حاجت سخن بگوید تعبیری را انتخاب می کند که هم مطلب را بفهماند و هم واژه صریح و نامناسبی به کار نبرده باشد و می گوید: أَوْ جاءَ أَحَدٌ مِنْکُمْ مِنَ الْغائِطِ توضیح اینکه غائط بر خلاف مفهومی که امروز از آن می فهمند در اصل به معنی زمین گودی است که انسان را از انظار دور می دارد و افراد بیابان گرد و مسافر در آن زمان برای قضای حاجت آنجا می رفتند، تا از دیدگاه مردم دور باشند، بنا بر این معنی جمله چنین می شود: اگر یکی از شما از مکان گودی آمده باشد ... که روی هم رفته کنایه از قضای حاجت است و جالب اینکه به جای شما یکی از شما به کار رفته تا عفت بیان آن بیشتر باشد.
تعریف غائط
...
خروج غایط، از موجبات وضو و تیمم:• «یـایها الذین ءامنوا لا تقربوا الصلوة وانتم سکـری حتی تعلموا ما تقولون ولا جنبـا الا عابری سبیل حتی تغتسلوا... او جاء احد منکم من الغائط... فلم تجدوا ماء فتیمموا صعیدا طیبـا فامسحوا بوجوهکم وایدیکم... ای کسانی که ایمان آورده اید، در حالی که مستی اد به نماز نزدیک نشوید تا آن گاه که (مستی زایل شود و) بدانید چه می گویید؛ و نیز در حال جنابت (به نماز نزدیک نگردید) تا غسل کنید مگر در حال مسافرت (که آب نیابید) و نیز در حال جنابت به مسجد نزدیک نشوید تا وقتی که غسل کنید مگر آنکه رهگذر باشید، و اگر مریض یا در سفر بودید در حالی که یکی از شما از قضای حاجت آمده یا با زنان هم بستر شده و آبی نیافتید (یا از استعمالش معذور بودید) پس خاک پاکیزه ای بجویید و (پس از زدن دو دست بر آن) صورت ها و دست هایتان را مسح کنید، که به راستی خداوند بخشنده و بسیار آمرزنده است.»• «یـایها الذین ءامنوا اذا قمتم الی الصلوة فاغسلوا وجوهکم وایدیکم الی المرافق وامسحوا برءوسکم وارجلکم الی الکعبین وان کنتم جنبـا فاطهروا وان کنتم مرضی او علی سفر اوجاء احد منکم من الغائط... فلم تجدوا ماء فتیمموا صعیدا طیبـا فامسحوا بوجوهکم وایدیکم منه... ای کسانی که ایمان آورده اید، چون برای نماز برخیزید (و وضو نداشتید) پس صورت ها و دست هایتان را تا آرنج بشویید، و بر سرتان و روی پاهاتان تا برآمدگی روی هر دو پا مسح کنید، و اگر جنب بودید شستشو نمایید (غسل کنید)، و اگر بیمار یا در سفر بودید و حال آنکه یکی از شما از قضای حاجت آمده یا با زنان همبستر شده و آبی نیافتید، پس به سراغ خاکی پاک روید و از آن خاک (پس از آنکه کف هر دو دست بر آن زدید) به صورت و دست هایتان بکشید (تیمم کنید). خداوند هرگز نمی خواهد برای شما مشقت درست کند و لکن می خواهد شما را پاک نماید و نعمت خود را بر شما تمام سازد، شاید سپاس گزارید.»
پاک سازی جسم و جان
خداوند متعال در این آیه به طیبات روح و آنچه باعث پاکیزگی جان انسان می گردد، اشاره می کند و قسمت قابل ملاحظه ای از احکام وضو و غسل و تیمم که موجب صفای روح است، تشریح گردیده، نخست خطاب به افراد با ایمان کرده، احکام وضو را بیان می کند و سپس به توضیح حکم غسل پرداخته و چنین می فرماید: و اگر جنب باشید غسل کنید. (وَ إِنْ کُنْتُمْ جُنُباً فَاطَّهَّرُوا). جمله (أَوْ جاءَ أَحَدٌ مِنْکُمْ مِنَ الْغائِطِ) عطف بر آغاز آیه یعنی جمله إِذا قُمْتُمْ إِلَی الصَّلاةِ است، در حقیقت در آغاز آیه اشاره به مساله خواب شده و در ذیل آیه اشاره به دو قسمت دیگر از موجبات وضو یا غسل گردیده است. و اگر این دو جمله را عطف به علی سفر بگیریم دو اشکال در آیه تولید خواهد شد، نخست اینکه از قضای حاجت برگشتن نمی تواند نقطه مقابل مرض یا مسافرت باشد و لذا مجبوریم او را به معنی واو بگیریم (همانطور که جمعی از مفسرین گفته اند) و این کاملا بر خلاف ظاهر است، به علاوه ذکر خصوص قضاء حاجت از میان موجبات وضو، بدون دلیل خواهد بود اما اگر آن طور که گفتیم آیه را تفسیر کنیم هیچیک از این دو اشکال متوجه نخواهد شد.
عفت بیان قرآن
عفت بیان قرآن در این آیه همانند بسیاری از آیات دیگر کاملا مشهود است زیرا هنگامی که می خواهد از قضای حاجت سخن بگوید تعبیری را انتخاب می کند که هم مطلب را بفهماند و هم واژه صریح و نامناسبی به کار نبرده باشد و می گوید: أَوْ جاءَ أَحَدٌ مِنْکُمْ مِنَ الْغائِطِ توضیح اینکه غائط بر خلاف مفهومی که امروز از آن می فهمند در اصل به معنی زمین گودی است که انسان را از انظار دور می دارد و افراد بیابان گرد و مسافر در آن زمان برای قضای حاجت آنجا می رفتند، تا از دیدگاه مردم دور باشند، بنا بر این معنی جمله چنین می شود: اگر یکی از شما از مکان گودی آمده باشد ... که روی هم رفته کنایه از قضای حاجت است و جالب اینکه به جای شما یکی از شما به کار رفته تا عفت بیان آن بیشتر باشد.
تعریف غائط
...
wikifeqh: مدفوع