حوزه علمیه سبزوار

حوزه علمیه سبزوار جزء قدیمی ترین حوزه های علمیه ویژه شیعیان می باشد که از قرن پنجم آغاز و تاکنون دایر می باشد.
قدیمی ترین حوزه علمیه سبزوار حوزه علمیه فخریه می باشد که قدمت بیش از ۱۱۰۰ ساله دارد و کهن ترین مدرسه ایران به شمار می آید. [ ۱]
اولین دوره حوزه علمیه سبزوار از قرن پنجم آغاز و تا قرن هشتم ادامه می یابد. علی بن عبدالصمد تمیمی سبزواری از فرزانگان قرن پنجم هجری است. [ ۲] [ ۳] [ ۴] [ ۴] در قرن هشتم شمار فرزانگان شیعی به نه تن می رسد. و در هر یک از دو قرن هفتم و هشتم تنها از یک عالم شیعی یاد شده است. [ ۲] با یورش مغول حوزه های علمیه سبزوار نیز همچون دیگر حوزه های علمیه شیعه به رکود علمی رسید.
مؤلف کتاب تاریخ مدارس ایران، در این دوره به مدارس زیر اشاره کرده است:
• مدرسه خواجه امیرک نزل آبادی
• مدرسه میان بازار
• مدرسه فخریه[ ۵]
• مدرسه کوی سیار
این دوره از قرن نهم آغاز و تا هم اکنون ادامه دارد. شیخ آقا بزرگ تهرانی در قرن نهم، از سه تن از عالمان سبزواری به نام های حسین سبزواری و نصیرالدین طبری و نظام الدین حسینی یاد می کند، که در قرن دهم شمار آنان به شش تن و در قرن یازدهم به پانزده نفر می رسد و در قرن دوازدهم از بیست فرزانه شیعی تجاوز می کند.
بدین ترتیب باید گفت قیام سربداران در دوره نخست از حوزه علمیه سبزوار موجب شده تا در قرون بعد، حوزه علمیه قوی تر شده و دانشمندان بیشتری تربیت کند. [ ۲] [ ۴] [ ۶]
سبزوار تا زمان قبل از حکیم سبزواری جزء حوزه های علمیه مشهور در کشور بود، ولی پس از حاج ملا هادی سبزواری این شهرت به سرتاسر جهان کشیده شد و طلابی از نقاط مختلف جهان به سبزوار می آمدند و از دروس حاجی سبزواری استفاده می بردند.
در هشتم آذرماه ۱۳۹۸ شمسی مدیر جدیدی برای حوزه علمیه اهل بیت ( علیهم السلام ) سبزوار ( که از فعال ترین حوزه های خراسان رضوی است ) انتخاب شد. [ ۷] [ ۸] [ ۹] [ ۱۰]
• حوزه علمیه فخریه
• حوزه علمیه اهل بیت ( علیهم السلام ) مشهور به فصیحیه
• حوزه علمیه محمدیه مشهور به آیت الله میرزا حسین فقیه سبزواری
• حوزه علمیه لطفعلیخان
• حوزه علمیه شریعتمدار مشهور به آیت الله شریعتمدار
• حوزه علمیه نرجس خاتون بایگانی شده در ۷ دسامبر ۲۰۱۹ توسط Wayback Machine ( سلام الله علیها ) مخصوص بانوان