حمل اولی ذاتی

[ویکی فقه] حمل اولی ذاتی یکی از اصطلاحات به کار رفته در علم منطق بوده و به معنای حمل چیزی یا اجزای ذاتی آن چیز بر خودش است.
حمل به لحاظ نوع اتحاد موضوع و محمول به حمل اولی ذاتی و حمل شایع صناعی تقسیم می شود.
← دیدگاه اول
هر حملی ناگزیر از وجود مغایرت و اتحاد میان موضوع و محمول است، جز اینکه در حمل اولی ذاتی مغایرت، اعتباری و اتحاد، حقیقی است، ولی درحمل شایع صناعی، مغایرت حقیقی و اتحاد اعتباری است. این نوع حمل به دلیل اتحاد مفهومی و مصداقی به دو معنا ضروری است؛ یعنی هم واجب است و هم بدیهی.
فوائد حمل اولی
بدیهی بودن این حمل، سبب توهم مفید نبودن آن شده است، در حالی که فواید قابل توجهی دارد، از جمله: ۱. در مبحث معرّف: در مقام تعریف و بیان ماهیت و ذاتیات اشیا از طریق تحلیل و ترکیب، مثل: الانسان حیوان ناطق. ۲. در مبحث ماهیت: در مقام دفع این توهم که یک شیء ممکن است ذاتاً غیر خودش باشد، چنان که گفته می شود: الانسانُ مِن حیث هو انسان، انسانٌ لا غیر. ۳. در مبحث جعل: در مقام دفع توهم امکان سلب شیء از خودش، چنان که گفته می شود: ما جَعَل المِشمِشَ مشمشاً بل جَعَل موجوداً، فانّ المشمشَ مشمشٌ فی ذاته اذ ثبوت الشیء لنفسه ضروریٌ و سلبه عن نفسه محالٌ.
وجه تسمیه
...