حلقه قفل شدهٔ فاز ( به انگلیسی: Phase Locked Loop ) یا ( اختصاری PLL ) پی اِل اِل یک سیستم کنترلی الکترونیکی است که یک موج سینوسی یا مربعی با فرکانس و فاز معین و پایدار، متناسب با ورودی یا مرجع می سازد. رفتار غیرخطی فاز قفل شده به طور کلی منبع اصلی مسائل ناپایداری است. [ ۱]
حلقه قفل شدهٔ فاز چندین نوع دارد؛ ساده ترینِ آن مداری الکترونیکی از یک نوسان گر با فرکانس متغیر و یک آشکارساز فاز در یک حلقه بازخورد است. فرکانس و فاز نوسان گر، از سوی یک ولتاژ اعمال شده به آن و متناسب با آن کنترل می شود، ازاین رو نوسان گر کنترل شده با ولتاژ ( VCO ) نامیده می شود. نوسان گر یک سیگنال تناوبی با فرکانس خاص تولید می کند و آشکارساز فاز، فاز آن سیگنال را با فاز سیگنال تناوبی ورودی مقایسه می کند تا نوسان گر را طوری تنظیم کند که فازها مطابقت پیدا کنند.
قفل نگه داشتن فاز خروجی با ورودی، ثابت نگه داشتن فرکانس خروجی با ورودی را نیز لازم می دارد. درنتیجه، یک حلقه قفل شدهٔ فاز، افزون برهم فازساختن ورودی و خروجی، فرکانس ورودی را نیز دنبال می کند، یا فرکانس هایی تولید می کند که مضربی از فرکانس ورودی است. از این ویژگی، در دمدولاسیون، سنتز فرکانس، و هم فازساختن کلاک سیستم های دیجیتال استفاده می شود.
پی ال ال در ساختار خود، آشکارساز فاز شامل فیلتر پایین گذر و ضرب کننده، نوسان گر کنترل شده با ولتاژ، حلقه بازخورد منفی، و در برخی کاربردها، تقسیم کنندهٔ فرکانس دارد.
حلقه قفل شدهٔ فاز در رادیو، مخابرات، سیستم های دیجیتال و رایانه، و … فراوان استفاده می شود. آن را می توان برای دمدولاسیون سیگنال، بازیابی سیگنال از یک کانال مخابراتی نویزی، تولید فرکانس پایدار در مضارب فرکانس ورودی ( سنتز فرکانس ) ، یا توزیع پالس ساعت ( کلاک ) دقیق در مدارهای دیجیتال مانند ریزپردازنده ها استفاده کرد.
ازآنجاکه امروزه یک حلقه قفل شدهٔ فاز کامل را می توان به صورت یک مدار مجتمع پیاده کرد، این فّن در دستگاه های الکترونیکی نوین با فرکانس های خروجی از کسری از هرتز تا چندین گیگاهرتز، فراوان استفاده می شود.
تحقیقات اولیه دربارهٔ حلقه قفل شده فاز به ۱۹۳۲ برمی گردد؛ زمانی که محققان بریتانیایی برای گیرنده سوپرهترودین ادوین آرمسترانگ، روش دیگری، یعنی گیرنده تبدیل - مستقیم هوموداین ( به انگلیسی: Homodyne ) را توسعه دادند. در گیرنده هوموداین ( یا سینکروداین ) ، نوسان ساز محلی، موج سینوسی هم فرکانس و هم فاز با حامل سیگنال ورودی تولیدمی کند، که در سیگنال ورودی ضرب می شود و حاصل آن فیلتر ( پایین گذر ) می شود.
این نوشته برگرفته از سایت ویکی پدیا می باشد، اگر نادرست یا توهین آمیز است، لطفا گزارش دهید: گزارش تخلفحلقه قفل شدهٔ فاز چندین نوع دارد؛ ساده ترینِ آن مداری الکترونیکی از یک نوسان گر با فرکانس متغیر و یک آشکارساز فاز در یک حلقه بازخورد است. فرکانس و فاز نوسان گر، از سوی یک ولتاژ اعمال شده به آن و متناسب با آن کنترل می شود، ازاین رو نوسان گر کنترل شده با ولتاژ ( VCO ) نامیده می شود. نوسان گر یک سیگنال تناوبی با فرکانس خاص تولید می کند و آشکارساز فاز، فاز آن سیگنال را با فاز سیگنال تناوبی ورودی مقایسه می کند تا نوسان گر را طوری تنظیم کند که فازها مطابقت پیدا کنند.
قفل نگه داشتن فاز خروجی با ورودی، ثابت نگه داشتن فرکانس خروجی با ورودی را نیز لازم می دارد. درنتیجه، یک حلقه قفل شدهٔ فاز، افزون برهم فازساختن ورودی و خروجی، فرکانس ورودی را نیز دنبال می کند، یا فرکانس هایی تولید می کند که مضربی از فرکانس ورودی است. از این ویژگی، در دمدولاسیون، سنتز فرکانس، و هم فازساختن کلاک سیستم های دیجیتال استفاده می شود.
پی ال ال در ساختار خود، آشکارساز فاز شامل فیلتر پایین گذر و ضرب کننده، نوسان گر کنترل شده با ولتاژ، حلقه بازخورد منفی، و در برخی کاربردها، تقسیم کنندهٔ فرکانس دارد.
حلقه قفل شدهٔ فاز در رادیو، مخابرات، سیستم های دیجیتال و رایانه، و … فراوان استفاده می شود. آن را می توان برای دمدولاسیون سیگنال، بازیابی سیگنال از یک کانال مخابراتی نویزی، تولید فرکانس پایدار در مضارب فرکانس ورودی ( سنتز فرکانس ) ، یا توزیع پالس ساعت ( کلاک ) دقیق در مدارهای دیجیتال مانند ریزپردازنده ها استفاده کرد.
ازآنجاکه امروزه یک حلقه قفل شدهٔ فاز کامل را می توان به صورت یک مدار مجتمع پیاده کرد، این فّن در دستگاه های الکترونیکی نوین با فرکانس های خروجی از کسری از هرتز تا چندین گیگاهرتز، فراوان استفاده می شود.
تحقیقات اولیه دربارهٔ حلقه قفل شده فاز به ۱۹۳۲ برمی گردد؛ زمانی که محققان بریتانیایی برای گیرنده سوپرهترودین ادوین آرمسترانگ، روش دیگری، یعنی گیرنده تبدیل - مستقیم هوموداین ( به انگلیسی: Homodyne ) را توسعه دادند. در گیرنده هوموداین ( یا سینکروداین ) ، نوسان ساز محلی، موج سینوسی هم فرکانس و هم فاز با حامل سیگنال ورودی تولیدمی کند، که در سیگنال ورودی ضرب می شود و حاصل آن فیلتر ( پایین گذر ) می شود.
wiki: حلقه قفل شده فاز