حسن نزیه

وی دانش آموخته کارشناسی حقوق از دانشگاه تهران بود و از موسسان نهضت مقاومت ملی ایران به شمار می آمد، همچنین از اعضای مؤسس نهضت آزادی نیز محسوب می شود. نزیه ۴ دوره نیز عضویت هیئت مدیره کانون وکلای دادگستری ایران را برعهده داشت.
حسن نزیه در سال ۱۳۰۰ در شهر تبریز زاده شد. پدرش محمدعلی نزیه؛ از بازرگانان مشروطه خواه و پدر بزرگش؛ عبدالرحیم بهشتی ( مشهور به مشیرالاطبا ) بود، که از پزشکان و نویسندگان دوره قاجار بشمار می آمد. در زمان محمدعلی شاه قاجار، خانه و محل کسب وکار پدر حسن نزیه، به علت حمایت از مشروطه خواهی، توسط افراد حکومتی به غارت رفت. نزیه در سال ۱۳۲۳ در رشته کارشناسی حقوق، از دانشکده حقوق دانشگاه تهران دانش آموخته شد و دارای سابقه تحصیل و پژوهش حقوقی در دانشگاه ژنو ( از مرداد ۱۳۲۹ تا دی ۱۳۳۰ ) بود. وی سابقه پژوهش و کارآموزی در مسائل حقوقی، اداری و مالی بیمه اجتماعی در فرانسه را دارا بود و در سال ۱۳۳۱ نمایندگی ایران در کنفرانس جهانی بیمه های اجتماعی را نیز برعهده داشت. او در سال های پس از شهریور ۱۳۲۰ از هواداران محمد مصدق شد و از اعضای فعال نهضت مقاومت ملی به رهبری آیت الله زنجانی بود. نزیه هم چنین از همکاران نشریه راه مصدق، ارگان مقاومت ملی بود.
وی در جریان محاکمه مصدق، لایحه دفاعیه مفصلی برای او تهیه کرد، که بخش هایی از آن مورد استفاده مصدق قرار گرفت. او مدتی نیز به عنوان مشاور حقوقی وزارت بهداری و بهزیستی، مشغول به کار بود. در سال ۱۳۳۹ سمت دادیار را در دادسرای انتظامی وکلا به عهده گرفت و بعدها نیز به عنوان دادستان این دادسرا مشغول به فعالیت شد. نزیه ۴ دوره عضو هیئت مدیره کانون وکلای دادگستری بود.
حسن نزیه از جمله افرادی بود که در ۳۰ تیرماه ۱۳۳۹ به دعوت اللهیار صالح، جهت احیای فعالیت سیاسی گردهم آمدند و جبهه ملی دوم را بنیان گذاردند. وی در ۲۷ اردیبهشت ۱۳۴۰ همراه با مهدی بازرگان، یدالله سحابی، منصور عطایی و دیگران، نهضت مقاومت ملی را پایه گذاری نمودند.
نزیه در زمان تشکیل نهضت آزادی ایران جزو اعضای مؤسس این جمعیت قرار گرفت. نزیه در جلسه تأمین نهضت آزادی در منزل آیت الله فیروزآبادی بعد از بازرگان سخنرانی کرد. نامه سرگشاده نزیه به محمدرضاشاه در سال ۱۳۴۰ که دربرگیرنده انتقاداتی به حکومت وی بود، بازتاب گسترده ای در میان سیاسیون و رسانه ها داشت.