حسن قزلجی ( ۱۲۹۲ بوکان – ۱۳۶۳ تهران ) نویسنده، مترجم و روزنامه نگار ایرانی بود.
حسن قزلجی در سال ۱۹۱۴ میلادی برابر با ۱۲۹۲ خورشیدی در شهر بوکان به دنیا آمد. قزلجی در تشکیل حزب دمکرات کردستان و تجدید حیات آن بعد از سقوط جمهوری مهاباد به همراه غنی بلوریان، عزیز یوسفی، کریم حسامی، سلیمان معینی، قادر شریف و دیگر فعالان کُرد، نقش فعالی داشت. او یکی از نویسندگان نشریه کردستان در دوران حکومت محلی مهاباد بود.
... [مشاهده متن کامل]
قزلجی گوینده بخش کُردی رادیو پیک ایران ( رادیو حزب توده ایران ) و سردبیر نامه مردم به زبان کردی بعد از انقلاب ایران و عضو کمیته مرکزی حزب توده ایران بود. بیشتر آثار او در مهاجرت و به ویژه در کردستان عراق به چاپ رسید. کتاب «خنده گدا» که مجموعه ای از داستان های کوتاه کردی است یکی از ارزنده ترین و به یادمانده ترین آثار رئالیستی در مناطق کردنشین است. ایشان از دوستان عبدالرحمن شرفکندی ( هه ژار ) و عبدالرحمن ذبیحی بودند که شرح تلخی و شیرینی ها و فراز و نشیب های زندگی شان در کتاب ( چیشتی مجیور ) آمده است.
علی اشرف درویشیان نویسنده برجسته کُرد که برخی از داستان های کُردی و از جمله داستان کوتاه خنده گدا را ترجمه کرده است در پیشگفتار کتاب داستان های کوتاه کردی چنین می نویسد:
«حسن قزلجی، از پیش کسوتان و بنیان گذاران داستان کوتاه کردی، در داستان «خندیدن گدا» با روایتی ساده و رئالیستی، حکایت مردی را به نگارش درمی آورد که جوانی و توان خود را در خدمت کسانی گذاشته که اینک، به هنگام درماندگی اش، حتی از دادن تکه ای نان برای رفع گرسنگی او خودداری می کنند و داستان با طنزی تلخ به پایان می رسد. با خواندن زندگی نامه نویسنده، در می یابیم که نوشتن در شرایط دربدری و بی سروسامانی، چه کار طاقت فرسا و مشقت باری است».
حسن قزلجی در بهمن ماه ۱۳۶۱ دستگیر و بعد از سال ها فعالیت سیاسی، در مهرماه ۱۳۶۳ در زندان اوین تهران به دلایل نامعلوم فوت کرد.
دولت کردستان عراق در یکی از میادین شهر سلیمانیه، از مجسمه حسن قزلجی پرده برداری کرده است. در این مراسم، میدان مزبور نیز به میدان «قزلجی» تغییر نام یافت.
حسن قزلجی در سال ۱۹۱۴ میلادی برابر با ۱۲۹۲ خورشیدی در شهر بوکان به دنیا آمد. قزلجی در تشکیل حزب دمکرات کردستان و تجدید حیات آن بعد از سقوط جمهوری مهاباد به همراه غنی بلوریان، عزیز یوسفی، کریم حسامی، سلیمان معینی، قادر شریف و دیگر فعالان کُرد، نقش فعالی داشت. او یکی از نویسندگان نشریه کردستان در دوران حکومت محلی مهاباد بود.
... [مشاهده متن کامل]
قزلجی گوینده بخش کُردی رادیو پیک ایران ( رادیو حزب توده ایران ) و سردبیر نامه مردم به زبان کردی بعد از انقلاب ایران و عضو کمیته مرکزی حزب توده ایران بود. بیشتر آثار او در مهاجرت و به ویژه در کردستان عراق به چاپ رسید. کتاب «خنده گدا» که مجموعه ای از داستان های کوتاه کردی است یکی از ارزنده ترین و به یادمانده ترین آثار رئالیستی در مناطق کردنشین است. ایشان از دوستان عبدالرحمن شرفکندی ( هه ژار ) و عبدالرحمن ذبیحی بودند که شرح تلخی و شیرینی ها و فراز و نشیب های زندگی شان در کتاب ( چیشتی مجیور ) آمده است.
علی اشرف درویشیان نویسنده برجسته کُرد که برخی از داستان های کُردی و از جمله داستان کوتاه خنده گدا را ترجمه کرده است در پیشگفتار کتاب داستان های کوتاه کردی چنین می نویسد:
«حسن قزلجی، از پیش کسوتان و بنیان گذاران داستان کوتاه کردی، در داستان «خندیدن گدا» با روایتی ساده و رئالیستی، حکایت مردی را به نگارش درمی آورد که جوانی و توان خود را در خدمت کسانی گذاشته که اینک، به هنگام درماندگی اش، حتی از دادن تکه ای نان برای رفع گرسنگی او خودداری می کنند و داستان با طنزی تلخ به پایان می رسد. با خواندن زندگی نامه نویسنده، در می یابیم که نوشتن در شرایط دربدری و بی سروسامانی، چه کار طاقت فرسا و مشقت باری است».
حسن قزلجی در بهمن ماه ۱۳۶۱ دستگیر و بعد از سال ها فعالیت سیاسی، در مهرماه ۱۳۶۳ در زندان اوین تهران به دلایل نامعلوم فوت کرد.
دولت کردستان عراق در یکی از میادین شهر سلیمانیه، از مجسمه حسن قزلجی پرده برداری کرده است. در این مراسم، میدان مزبور نیز به میدان «قزلجی» تغییر نام یافت.