[ویکی فقه] ابوعلی حسن بن محبوب بن وهب بن جعفر بجلی، معروف به سرّاد، از بزرگان رجال شیعه و راویان نامور است.
وی، در شمار موالیان اعراب و نژاد از مردم سند هندوستان می برد. جد اعلای وی، وهب، از برده های جریر بن عبدالله بجلی ، صحابی مشهور بود که در سال ۵۱ هجری، به درود حیات گفته است.وهب، در هنر زره بافی ، استاد بوده، از این روی، به وی (سرّاد) و یا (زرّاد) می گفته اند و این لقب، بر تمام نسل وی گفته می شده است.آن گاه که وهب در خدمت مولای خود، جریر بن عبدالله بجلی، به حضور امیرالمؤمنین ] - علیه السلام- رسید، از حضرت تقاضا کرد:مرا از مولایم، جریر، خریداری بفرمایید، تا پیوسته و هماره در خدمت و همراه شما باشم. امیرالمؤمنین، خریدار غلام شد و مولای وی که با حضرت یکدل و یک رنگ نبود، در پاسخ آن سرور گفت:این برده آزاد است. من او را از قید بردگی آزاد کرده ام.چون نتوانست حرفِ خود را پس بگیرد، آزادی غلام قطعی شد و به امیرالمؤمنین پیوست، ولی ولاء عتق ، یعنی وابستگی قانونی او به جریر بن عبدالله بجلی، برقرار ماند و نسل وی، به عنوان: مولای بجلیه و مولای جریر، نام بُردار شدند.این گزارش را جعفر بن محمد بن حسن بن محبوب می دهد و افزون بر آن، از شکل و شمایل و ویژگیهای جسمی وی نیز یاد می کند: علی بن محمد القتیبی ، قال حدثنی جعفر بن محمد بن الحسن بن محبوب، نسبة جده الحسن بن محبوب:ان الحسن بن محبوب، ابن وهب، ابن جعفر بن وهب، وکان وهب عبدا سندیاً مملوکا لجریر بن عبدالله البجلی و کان زرّاداً فصار الی امیرالمؤمنین -علیه السلام - وسأله ان یتباعه عن جریر، فکره جریر ان یخرجه من یده، فقال:الغلام حرّ قد اعتقته! فلما صحّ عتقه صار فی خدمة امیرالمؤمنین.ومات الحسن بن محبوب فی آخر سنة اربع وعشرین ومأتین وکان من ابناء خمس و سبعین سنة وکان آدم شدید الأدمة انزع سناطاً خفیف العارضین ربعة من الرجال یخمع من ورکة الأیمن. برابر این گزارش، حسن بن محبوب، گندمگون و تیره رنگ بوده و دو سوی پیشانی وی، مو نداشته، موهای سرش صاف و موهای صورت او، کم پُشت بوده است. از نظر استخوان بندی بدن، چهارشانه و از لگن خاصره سمت راست، می لنگیده است.وی، در اواخر سال ۲۳۴ه.ق. در حالی که حدود هفتاد وپنج سال سن داشته، دار فانی را وداع کرده است.
← توثیق ابن نجاشی
۱. ↑ اختیار معرفة الرجال، المعروف برجال الکشی، شیخ طوسی، ص۵۸۴، شماره ۱۰۹۴، دانشگاه مشهد.۲. ↑ رجال النجاشی، ابی العباس احمد بن علی النجاشی، تحقیق محمد جواد نائینی، ج۶، ص۴۰۶، شماره ۱۱۸۲، دارالاضواء، بیروت.۳. ↑ رجال، شیخ طوسی، ص ۴۰۸، اصحاب امام جواد - علیه السلام -، چاپ نجف.۴. ↑ الفهرست، شیخ طوسی، ص۴۶، شماره ۱۵۱، چاپ نجف.۵. ↑ الفهرست، شیخ طوسی، ص۴۷، شماره ۱۵۱، چاپ نجف.۶. ↑ الفهرست، شیخ طوسی، ص۲۳، شماره ۶۱.۷. ↑ تهذیب الاحکام، شیخ طوسی، ج۱۰، فصل مشیخه، ص۵۶، دارالتعارف، بیروت.۸. ↑ معرفة الحدیث، محمد باقر بهبودی، ص۴۰، علمی و فرهنگی.۹. ↑ معانی الاخبار، شیخ صدوق، مقدمه عبدالرحیم ربانی شیرازی، ص۵۱، دارالمعرفة، بیروت. ۱۰. ↑ معجم رجال الحدیث، سید ابوالقاسم خویی، ج۷، ص۱۲۷، دار الزهراء، بیروت.۱۱. ↑ معجم رجال الحدیث، سید ابوالقاسم خویی، ج۷، ص۳۷۴.۱۲. ↑ امل الامل، شماره، ص ۸۱. ۱۳. ↑ الفهرست، شیخ طوسی، ص۴۶، چاپ نجف.۱۴. ↑ اختیار معرفة الرجال، ص۵۸، شماره ۱۰۹۵.۱۵. ↑ اختیار معرفة الرجال، ص۵۱۲، شماره ۹۸۹.۱۶. ↑ کافی، ثقة الاسلام کلینی، ج۸، ص۹۵، دارالتعارف، بیروت.
برگرفته از مقاله حسن بن محبوب کوفی - مجله فقه- دفتر تبلیغات اسلامی- شماره۳.
...
وی، در شمار موالیان اعراب و نژاد از مردم سند هندوستان می برد. جد اعلای وی، وهب، از برده های جریر بن عبدالله بجلی ، صحابی مشهور بود که در سال ۵۱ هجری، به درود حیات گفته است.وهب، در هنر زره بافی ، استاد بوده، از این روی، به وی (سرّاد) و یا (زرّاد) می گفته اند و این لقب، بر تمام نسل وی گفته می شده است.آن گاه که وهب در خدمت مولای خود، جریر بن عبدالله بجلی، به حضور امیرالمؤمنین ] - علیه السلام- رسید، از حضرت تقاضا کرد:مرا از مولایم، جریر، خریداری بفرمایید، تا پیوسته و هماره در خدمت و همراه شما باشم. امیرالمؤمنین، خریدار غلام شد و مولای وی که با حضرت یکدل و یک رنگ نبود، در پاسخ آن سرور گفت:این برده آزاد است. من او را از قید بردگی آزاد کرده ام.چون نتوانست حرفِ خود را پس بگیرد، آزادی غلام قطعی شد و به امیرالمؤمنین پیوست، ولی ولاء عتق ، یعنی وابستگی قانونی او به جریر بن عبدالله بجلی، برقرار ماند و نسل وی، به عنوان: مولای بجلیه و مولای جریر، نام بُردار شدند.این گزارش را جعفر بن محمد بن حسن بن محبوب می دهد و افزون بر آن، از شکل و شمایل و ویژگیهای جسمی وی نیز یاد می کند: علی بن محمد القتیبی ، قال حدثنی جعفر بن محمد بن الحسن بن محبوب، نسبة جده الحسن بن محبوب:ان الحسن بن محبوب، ابن وهب، ابن جعفر بن وهب، وکان وهب عبدا سندیاً مملوکا لجریر بن عبدالله البجلی و کان زرّاداً فصار الی امیرالمؤمنین -علیه السلام - وسأله ان یتباعه عن جریر، فکره جریر ان یخرجه من یده، فقال:الغلام حرّ قد اعتقته! فلما صحّ عتقه صار فی خدمة امیرالمؤمنین.ومات الحسن بن محبوب فی آخر سنة اربع وعشرین ومأتین وکان من ابناء خمس و سبعین سنة وکان آدم شدید الأدمة انزع سناطاً خفیف العارضین ربعة من الرجال یخمع من ورکة الأیمن. برابر این گزارش، حسن بن محبوب، گندمگون و تیره رنگ بوده و دو سوی پیشانی وی، مو نداشته، موهای سرش صاف و موهای صورت او، کم پُشت بوده است. از نظر استخوان بندی بدن، چهارشانه و از لگن خاصره سمت راست، می لنگیده است.وی، در اواخر سال ۲۳۴ه.ق. در حالی که حدود هفتاد وپنج سال سن داشته، دار فانی را وداع کرده است.
← توثیق ابن نجاشی
۱. ↑ اختیار معرفة الرجال، المعروف برجال الکشی، شیخ طوسی، ص۵۸۴، شماره ۱۰۹۴، دانشگاه مشهد.۲. ↑ رجال النجاشی، ابی العباس احمد بن علی النجاشی، تحقیق محمد جواد نائینی، ج۶، ص۴۰۶، شماره ۱۱۸۲، دارالاضواء، بیروت.۳. ↑ رجال، شیخ طوسی، ص ۴۰۸، اصحاب امام جواد - علیه السلام -، چاپ نجف.۴. ↑ الفهرست، شیخ طوسی، ص۴۶، شماره ۱۵۱، چاپ نجف.۵. ↑ الفهرست، شیخ طوسی، ص۴۷، شماره ۱۵۱، چاپ نجف.۶. ↑ الفهرست، شیخ طوسی، ص۲۳، شماره ۶۱.۷. ↑ تهذیب الاحکام، شیخ طوسی، ج۱۰، فصل مشیخه، ص۵۶، دارالتعارف، بیروت.۸. ↑ معرفة الحدیث، محمد باقر بهبودی، ص۴۰، علمی و فرهنگی.۹. ↑ معانی الاخبار، شیخ صدوق، مقدمه عبدالرحیم ربانی شیرازی، ص۵۱، دارالمعرفة، بیروت. ۱۰. ↑ معجم رجال الحدیث، سید ابوالقاسم خویی، ج۷، ص۱۲۷، دار الزهراء، بیروت.۱۱. ↑ معجم رجال الحدیث، سید ابوالقاسم خویی، ج۷، ص۳۷۴.۱۲. ↑ امل الامل، شماره، ص ۸۱. ۱۳. ↑ الفهرست، شیخ طوسی، ص۴۶، چاپ نجف.۱۴. ↑ اختیار معرفة الرجال، ص۵۸، شماره ۱۰۹۵.۱۵. ↑ اختیار معرفة الرجال، ص۵۱۲، شماره ۹۸۹.۱۶. ↑ کافی، ثقة الاسلام کلینی، ج۸، ص۹۵، دارالتعارف، بیروت.
برگرفته از مقاله حسن بن محبوب کوفی - مجله فقه- دفتر تبلیغات اسلامی- شماره۳.
...
wikifeqh: حسن_بن_محبوب_کافی