[ویکی فقه] در این نوشتار زندگی نامه تفصیلی ابن ابی عقیل عمانی آورده شده است. این متن، ذیل عنوان حسن عمانی در کتاب گلشن ابرار آمده است.(متوفی: حدود ۳۲۹ق)
نام این عالم فرهیخته دوره غیبت صغری ـ اواخر سده سوم و اوائل سده چهارم قمری ـ حسن است و دو کنیه (ابو علی و ابو محمد) دارد و دور از حقیقت نیست که یک شخص دو کنیه داشته باشد. لقب هم دارد. ۱ - ابن ابی عقیل ۲ - حذاء: منسوب به کفاشی یا بازار کفش فروشان. ۳ - عمانی: چون زادگاه، محل رشد خود یا زندگی اجدادش عمان بوده است. نام پدرش نیز علی است. برخی نام دیگری برای پدرش ذکر کرده اند که مورد توجه واقع نشده است. زندگی نامه نویسان به تاریخ تولد، زادگاه، محل رشد و نمو و تحصیل و استادان او اشاره ای نکرده اند.
جد ابن ابی عقیل
درباره پدرش علی اطلاعی در دست نیست، ولی در مورد جدش ابوعقیل برخی می گویند نامش یحیی بن متوکل (مدنی حذاء) است که ظاهرا زادگاه و محل کسب حدیث توسط وی مدینه بود، لذا او را یکی از تابعان و محدثان دانسته اند. یحیی بن متوکل بعد از اینکه سالیان درازی در زادگاهش زندگی کرد، به شهر کوفه هجرت کرد و به کوفی مشهور شد.برخی از زندگینامه نویسان غیر شیعی به شدت به او تاخته، وی را در نقل حدیث ضعیف شمرده اند و به روایاتی که از او نقل شده است، اعتنا نکرده اند، در مقابل گروهی از عالمان شیعی، همین مسئله را نشانه گرایش او به اهل بیت علیهم السّلام ، می دانند و شاید به همین دلیل از مدینه به کوفه (دیار محدثان شیعه) هجرت کرده بود.ابو عقیل یحیی بن متوکل یا برخی از فرزندانش از کوفه به سرزمین عمان هجرت کرد و ظاهرا در سال ۱۶۷ق چشم از جهان فرو بست و به دیار باقی شتافت.
وصی و معاصران
از فقیهان اواخر سده سوم، و اوائل سده چهارم بود که تقریبا با دوره غیبت صغری منطبق است. در این مقطع محدثان برجسته و بزرگی در جهان تشیع پرورش یافتند و اخبار و روایات امام علیهم السّلام را سامان دادند و نهضت عظیمی را در حوزه نشر اخبار به پا کردند. برخی از آنان عبارتند از: احمد بن محمد بن خالد برقی قمی ، (نویسنده محاسن و متوفای: ۲۸۰ق)، محمد بن حسن بن فروخ صفار قمی (نویسنده بصائر الدرجات و متوفای: ۲۹۰ق)، عبدالله بن جعفر حمیدی قمی (نویسنده قرب الاسناد)، علی بن بابویه قمی، محمد بن یعقوب کلینی (نویسنده الکافی و متوفای: ۳۲۹) و جعفر بن محمد بن قولویه (نویسنده کامل الزیارات و متوفای ۳۶۹) این مقطع از حیات فرهنگی دانشمندان شیعی عصر گرایش به حوزه حدیث و رونق گسترش آن بود و ابن ابی عقیل که در چنین عصری زندگی می کرد، به کاوش در این میراث مکتوب پرداخت، اما با رویکردی جدید که سرفصل تازه ای در رشد علمی شیعه بود.
افق های نو
...
نام این عالم فرهیخته دوره غیبت صغری ـ اواخر سده سوم و اوائل سده چهارم قمری ـ حسن است و دو کنیه (ابو علی و ابو محمد) دارد و دور از حقیقت نیست که یک شخص دو کنیه داشته باشد. لقب هم دارد. ۱ - ابن ابی عقیل ۲ - حذاء: منسوب به کفاشی یا بازار کفش فروشان. ۳ - عمانی: چون زادگاه، محل رشد خود یا زندگی اجدادش عمان بوده است. نام پدرش نیز علی است. برخی نام دیگری برای پدرش ذکر کرده اند که مورد توجه واقع نشده است. زندگی نامه نویسان به تاریخ تولد، زادگاه، محل رشد و نمو و تحصیل و استادان او اشاره ای نکرده اند.
جد ابن ابی عقیل
درباره پدرش علی اطلاعی در دست نیست، ولی در مورد جدش ابوعقیل برخی می گویند نامش یحیی بن متوکل (مدنی حذاء) است که ظاهرا زادگاه و محل کسب حدیث توسط وی مدینه بود، لذا او را یکی از تابعان و محدثان دانسته اند. یحیی بن متوکل بعد از اینکه سالیان درازی در زادگاهش زندگی کرد، به شهر کوفه هجرت کرد و به کوفی مشهور شد.برخی از زندگینامه نویسان غیر شیعی به شدت به او تاخته، وی را در نقل حدیث ضعیف شمرده اند و به روایاتی که از او نقل شده است، اعتنا نکرده اند، در مقابل گروهی از عالمان شیعی، همین مسئله را نشانه گرایش او به اهل بیت علیهم السّلام ، می دانند و شاید به همین دلیل از مدینه به کوفه (دیار محدثان شیعه) هجرت کرده بود.ابو عقیل یحیی بن متوکل یا برخی از فرزندانش از کوفه به سرزمین عمان هجرت کرد و ظاهرا در سال ۱۶۷ق چشم از جهان فرو بست و به دیار باقی شتافت.
وصی و معاصران
از فقیهان اواخر سده سوم، و اوائل سده چهارم بود که تقریبا با دوره غیبت صغری منطبق است. در این مقطع محدثان برجسته و بزرگی در جهان تشیع پرورش یافتند و اخبار و روایات امام علیهم السّلام را سامان دادند و نهضت عظیمی را در حوزه نشر اخبار به پا کردند. برخی از آنان عبارتند از: احمد بن محمد بن خالد برقی قمی ، (نویسنده محاسن و متوفای: ۲۸۰ق)، محمد بن حسن بن فروخ صفار قمی (نویسنده بصائر الدرجات و متوفای: ۲۹۰ق)، عبدالله بن جعفر حمیدی قمی (نویسنده قرب الاسناد)، علی بن بابویه قمی، محمد بن یعقوب کلینی (نویسنده الکافی و متوفای: ۳۲۹) و جعفر بن محمد بن قولویه (نویسنده کامل الزیارات و متوفای ۳۶۹) این مقطع از حیات فرهنگی دانشمندان شیعی عصر گرایش به حوزه حدیث و رونق گسترش آن بود و ابن ابی عقیل که در چنین عصری زندگی می کرد، به کاوش در این میراث مکتوب پرداخت، اما با رویکردی جدید که سرفصل تازه ای در رشد علمی شیعه بود.
افق های نو
...
wikifeqh: حسن_عمانی